Adriaan Antonis van de Ouwendorperhoeve in Garderen heeft, als eerste op de Veluwe, een klein perceel grond ingezaaid met Oud Veluwse rogge. Die rogge heeft precies dezelfde genetische kenmerken als de rogge die honderden jaren geleden op de Veluwe werd verbouwd.
Stichting Korensla stelde ongeveer 800 gram van deze rogge ter beschikking om op die manier dit oude historische landbouwgewas als levend cultureel erfgoed te behouden. Stichting Korensla heeft als doel de agrobiodiversiteit te verbeteren. Ze richten zich nadrukkelijk op akkeronkruiden (vandaar de naam “Korensla”), waarvan in Nederland vele op de rode lijst zijn belandt. Zaad van oude graanrassen, opgevraagd bij genenbanken, wordt eerst vermeerderd zodat er voldoende zaad is om oude akkers in te zaaien. De stichting probeert om een meerwaarde aan de granen te geven door ze af te zetten voor een streekproduct.
Achthonderd gram zaad is zo weinig, goed voor een stukje land van ongeveer 6 bij 10 meter, dat machinaal zaaien onherstelbare schade zou veroorzaken. Maar handmatig zaaien is een kunst die de meeste mensen tegenwoordig niet meer beheersen. Noorlander echter nog wel. Hij leerde dit oude ambacht vijftig jaar geleden in Barneveld van zijn vader. Zijn vader leerde hem ook dat je het beste zaad dat je geoogst had ook weer weg moest gooien. Met andere worden: moest zaaien om goed resultaat te krijgen.
De gezaaide rogge bij de Ouwendorperhoeve is zaad van het zogenaamde ‘kruiprogge”. Volgens Noorlander is dat mooie, lange rogge waar je na het dorsen heel goede dakbedekking van kunt maken. Veel goedkoper dan riet. Volgens hem gaat dat soort kennis gaat nu vaak verloren. Dat dit heel jammer zou zijn is iets wat steeds meer mensen gaan beseffen. Mensen die zich in willen zetten om ons nationale erfgoed te behouden of weer uit te zaaien.
Jammer is wel dat het zaad van de Oud Veluwse rogge wat te laat verstuurd is naar de Ouwendorperhoeve. De beste zaaitijd is ongeveer eind oktober. Het is een winterrogge. Op de zaaidag was het schitterend weer maar de grond was wel al licht bevroren. Dus die moest eerst losgewoeld en geharkt worden voor er gezaaid kon worden. Daarna konden de zaadjes, die dezelfde kenmerken hebben als het zaad dat lang geleden in ons land gebruikt werd, gezaaid worden. De kans dat het goed gaat is vrij groot. Zelfs bij extreme kou en te weinig vocht is deze graansoort niet stuk te krijgen. Daarom deed en doet deze soort het zo goed op de Veluwse zandgrond. Rogge is van oorsprong een grassoort die, als er veel plantjes dood gaan, aan de andere plantjes meer uitlopers krijgt. Er van uitgaande dat de helft van de plantjes opkomt en overleeft dan zouden er binnen een paar jaar toch al wat mooie grote velden met Oud Veluwse rogge kunnen staan. Tenminste, als mensen bereid zijn om daar land voor af te staan.
Ouwendorperhoeve
