Omstreeks 1938 werd een oude jachtopzichterwoning in de Onzalige bossen door Daan Modderman gerestaureerd. En niet alleen gerestaureerd, hij ging er ook wonen.
Voor een paardenliefhebber als Daan was het een ideaal onderkomen met aangrenzende weilanden voor zijn paarden en rijtuigen. Ook kreeg het complex een naam gerelateerd aan paarden: “De Haverkist”.
Natuurmonumenten maakte, als eigenaar, een royaal gebaar door een langjarige erfpachtconstructie met Daan overeen te komen.
Het comfort van De Haverkist was minimaal. Het was niet aangesloten op het water- en het electriciteitsnet. Dus het water kwam uit een pomp (binnen en buiten); als toilet was er een droge poepdoos en olielampen dienden als verlichting.
Hierbij voelde Daan zich als een vis in het water zoals in 1979 te zien was in deze aflevering van het NCRV programma Schowroom .
De tweelingbroer
Daan had een tweelingbroer: Henk. Henk en Daan hadden totaal verschillende karakters. Maar twee dingen hadden zij gemeen: ze waren beide paardenliefhebber en ieder had één zoon. Henk was getrouwd met de adellijke Adriana-Sophia van den Borch tot Verwolde en woonde niet ver van De Haverkist op het villapark Rozenbosch in De Steeg.
Henk had zijn paarden niet op het Rozenbosch gestald en ook niet bij zijn broer op De Haverkist maar in de stallen van kasteel Middachten. Henk reed paard onder het zadel en Daan op de bok voor de koets.
Henk was een rustig en introvert persoon. Daan was een markante en kleurrijke persoonlijkheid.
De verjaardagstaart
Na mijn dienstplicht kwam ik als leerling/assistent jachtopzichter, samen met chef jachtopzichter Gijs van Velthuizen, bijna dagelijks langs De Haverkist om de talrijke wilde zwijnen in de Onzalige Bossen te voeren.
Het voeren van de zwijnen in de Onzalige Bossen
Dan blijft een bezoekje en een praatje niet uit. Vooral niet als de paardenstallen een doorgangshuis blijken te zijn voor daar werkende “jonge paarden bloemen”. Met één van die jonge staldames (Karin Boeschoten) kreeg ik een vriendschappelijke relatie. Samen gingen we, met de grote Ford van “Ome Daan”, naar de ijsbaan te Laag-Soeren. Dat waren nog eens tijden met dolle pret. Dan ben je geen vreemde meer voor elkaar en dan hoor je nog eens wat.
Nu weet ik niet zeker meer wie jarig was: Daan zelf of zijn toenmalige vriendin. Daan stelde voor om de verjaardagstaart bij de plaatselijke bakker in De Steeg op te halen. Dus werden de paarden netjes geroskamd en opgepoetst voor de koets gespannen. De verjaardagstaart, van groot formaat, werd behoedzaam op schoot van zijn vriendin gekoesterd zodat deze heelhuids De Haverkist zou bereiken. Maar helaas, tijdens een uitwijkmanoeuvre voor een tegemoetkomende auto, raakte één van de wielen van de koets een betonnen paaltje. Het gevolg was dat de vriendin van Daan als ware werd gelanceerd. Inclusief taart! In een sierlijke boog vloog zij met taart en al door de lucht en plofte neer in het graan naast de weg. Van de taart was niet veel meer over dan een stuk verfomfaaide cake met hier en daar een kloddertje room.
Maar dat was niet het ergste………. Nee, de koets was beschadigd. Een afgebroken wiel maakte het drama compleet. Dat was het einde van Daans vriendschap met deze vriendin.
Gebrek aan comfort
Ja, Daan had weinig geluk met zijn vriendinnen. Dat kwam misschien ook omdat zijn vriendinnen op comfort als stromend water en elektriciteit gesteld waren. Vooral het gemis van een stofzuiger om de hoeve schoon te houden werd als een onoverkomelijk ervaren. Bij één van zijn laatste vriendinnen was Daan, voor zijn doen, heel coulant. Hij schafte zelfs een TV op accu aan. Later gevolgd door een kleine aggregaat waar ook een stofzuiger op kon worden aangesloten. Zo deed de moderne techniek geleidelijk zijn intrede in De Haverkist.
Vriendschapsbanden koninklijke familie
Het was een bekend feit dat Daan heel goede contacten onderhield (vanuit de paardenwereld) met onze koninklijke familie. Als prins Bernhard, prins Claus of Pieter van Vollenhoven in de Onzalige bossen kwamen jagen had Daan de Nederlandse driekleur, compleet met oranje wimpel, fier bij De Haverkist uithangen. Dat was altijd een reden voor een korte begroeting en handen schudden.
Tot januari 1977 stond de “wildezwijnenbaan” in de Onzalige bossen in De Steeg en wijde omgeving als “wereldberoemd” bekend. Bij drijfjachten was Daan Modderman niet als jager maar als drijver dominant aanwezig. Met zijn zware bromstem, zijn snor, zijn forse wenkbrauwen en zijn onafscheidelijke jagershoedje was hij een opvallende verschijning.
Steevast vroeg Daan aan de opper drijver: “Wat nemen wij vandaag”?
Dan kreeg hij te horen: Na de aanvangsdrift “De Lus” nemen we: “De Louisakamp”.
Dan kon men wachten op de kwinkslag van Daan: “ Dan neem ik Louisa wel………………!!! ” Het gevolg was altijd grote hilariteit onder de vaste drijvers.
De ramp op De Haverkist (1971)
Tijdens één van onze dagelijkse voerrondes zagen jachtopzichter Gijs van Velthuizen en ik dat, tijdens de zware storm de voorgaande nacht, een grote zware beuk ontworteld was en rakelings langs de paardenschuur van De Haverkist was gevallen. Wonder boven wonder was er totaal geen schade aan het schurencomplex. Tijdens nadere schouwing, samen met Daan, zagen wij dat er tenminste nog één oude beuk gevaarlijk overhelde. “Ik zal geen halve maatregelen nemen”, liet Daan weten, “en er op korte termijn werk van maken dat die beuk door een houthandelaar vakkundig- en veilig wordt omgehaald”. Maar dat liep anders. Houthandelaar Spijkerman & Zoon (in de wandelgangen “De Spiekermannen” genaamd) kregen van Daan opdracht om de klus te klaren. Er werd een staalkabel aangebracht tussen de hefinrichting (tevens trekhaak) van de tractor en de beuk die bij de onderstam, net boven het maaiveld, werd ingezaagd.
De bedoeling was om de oude boom weer enigszins in het lood te krijgen en daarna veilig, van de schuren af, te laten vallen. Toen zoon Spijkerman van zijn vader de opdracht kreeg de staalkabel een beetje aan te trekken om de zaak op spanning te brengen ging het mis. De oude beuk scheurde vanaf de zaagsnede in de lengterichting van de stam en knapte af op ongeveer 6 meter hoogte. Uiteraard was de staalkabel tegen zoveel geweld niet bestand en brak af als een garendraadje. De minstens 125 jaar oude beuk doorkliefde de rijtuigenschuur als een mes door de koek.
Toen wij arriveerden had het drama zich net voltrokken en stond Daan nog lijkbleek en verbijsterd samen met de Spiekermannen als aan de grond genageld te kijken. Daan liet weten: “Ik heb Spijkerman nog voorgesteld om, uit voorzorg, de rijtuigen in veiligheid te brengen voor het geval dat……” Maar dat was volgens deze vakmannen niet nodig, want het omhalen van zo’n boom is voor hen immers een fluitje van een cent. “Gelukkig heb ik hun advies in de wind geslagen en heb de schuur uit voorzorg toch maar ontruimd”, aldus Daan. “Ik moet er niet aan denken dat mijn mooie antieke lijkkoets tot kachelhout zou zijn vermorzeld. Dan had mijn zoon Arend een groot probleem. Want als ik kom te overlijden en niet met paard en wagen naar mijn laatste rustplaats wordt gebracht, zal onherroepelijk onterving plaatsvinden. Dat heb ik bij de notaris testamentair laten vastleggen” orakelde Daan verder.
[slideshow_deploy id=’1266′]
De zoon van Daan Modderman
Zoon Arend lijkt als twéé druppels water op zijn vader. Hij kan zelfs doorgaan voor de dubbelganger van Daan Modderman. Arend is een uiterst vriendelijk, rustig en bedachtzaam persoon. Dus totaal anders als zijn markante en kleurrijke vader. Ze hebben in ieder geval één ding gemeen. Ook Arend is besmet met het paardenvirus. Hij is gehuwd met zijn geliefde Toto. Na het overlijden van vader Daan in 1991 zijn Arend en Toto “De Haverkist” gaan bewonen. Het huwelijk is kinderloos gebleven. Ik kan me nog goed herinnerene dat ik ,tijdens hun verlovingsfeest erg onder de indruk was van het schitterde tuniek dat het ingehuurde bedienend personeel droeg.
Slot en laatste reis
Ook de Haverkist werd bezocht door “de man met de zeis”. Op 11 augustus 1991 overleed Daan Moddermanin zijn geliefde hoeve aan prostaatkanker. De laatste reis van Daan, van De Haverkist naar begraafplaats “Heiderust” in Rheden, was een grote happening. Op een prachtige, warme, zomerdag stonden de inwoners van gemeente Rheden rijen dik om hun geliefde, markante en kleurrijke inwoner de laatste eer te bewijzen. Ook onze koninklijke familie liet zich niet onbetuigd. Op de kist lag o.a. een krans van witte bloemen (anjers of rozen, dat weet ik niet meer). Deze krans was getooid met wit lint en een Koninklijke laatste groet van J & B.
[slideshow_deploy id=’1279′]
Koetsier Kraay uit Velp mende onberispelijk en met vaste hand de lijkkoets. De paarden waren in rouwstijl: voorzien van zwarte kleden en zwarte pluimen op het hoofdstel.
Noot van de redactie:
Daan Modderman was één van de belangrijkste grondleggers van het aangespannen rijden. Hij was chef d’equipe van het Nederlands team in 1982. In dat jaar won Nederland goud. Daarnaast was hij op vele vierspanwedstrijden te zien als jurylid. Bij oud-vierspanrijder Ton Maat, ontstond het idee ter nagedachtenis aan deze markante man, een prijs in te stellen. Zo ontstond de ‘In Memoriam Daan Modderman Trofee’. Jaarlijks wordt deze prijs uitgereikt aan de winnaar van het totaalklassement vierspan paarden. De Trofee, een prachtige zilveren schaal met inscriptie, blijft eigendom van de Stichting. De winnaar ontvangt een replica.
Op de renbaan Duindigt wordt jaarlijks het Daan Modderman Memoriaal verreden, waarvoor de familie Modderman ereprijzen beschikbaar stelt voor de winnende connecties.
