Opmerkelijke Veluwe-emissie: faunavervalsing

Dit bericht is afkomstig van Postzegelblog
postzegelblogOver postzegels vallen soms ook opmerkelijke bijzonderheden te vermelden, zoals dat bijvoorbeeld het geval is geweest met de Veluwe-emissie in 2004 (nvph 2282/83). Toen de vellen in de winkel lagen, kwam men er pas achter dat er van de acht afgebeelde dieren er maar drie werkelijk op de Veluwe leven!

De sprookjesachtige illustraties (gravures) zijn o.a. afkomstig uit het Duitse, achtdelig zoölogische standaardwerk Brehms Tierleben (1900). U heeft ongetwijfeld al ontdekt dat een aantal dieren spiegelbeeldig op de postzegels zijn afgebeeld. Vijf dieren zijn in het geheel niet op de Veluwe te vinden.
• Een krulbaardzwijn werd de plaatsvervanger van het wilde zwijn;
• Een witvleugelspecht verving de grote bonte specht;
• Een vierhoorn antiloop werd de plaatsvervanger van de ree,
• Een steppevos of korsal verving de vos;
• Een argalischaap staat voor een moeflon, die niet op de Veluwe voorkomt.
Veluwe-emissie-1-nvph-2282-Nederland-2004
Het ontwerpersduo Linda Swaap & Rutger Vos: “De gravures passen volgens ons goed bij de sfeer en karakter van de Veluwe. We waren erg gecharmeerd van de kwaliteit en uitstraling van de illustraties, die erg goed pasten bij ons ontwerp.”
TPG Post motiveert de miskleun: “We hebben gekozen voor mooie plaatjes en niet zozeer voor de natuurgetrouwe weergave. Het gaat om het universele karakter van de dieren. Iedereen kan meteen zien dat het om een ree, hert, vos, specht of zwijn gaat. Het type is niet van belang geweest, het gaat om de soort!”
Ik vraag me bij deze vormgevingsvrijheid wel af: “Waarom niet ruiterlijk de blunder toegeven? ’t Getuigt van karakter.”
Eekhoorns, gaaien en edelherten leven wél op de Veluwe. De pers heeft de faunavervalsing of vormgevingsvrijheid destijds breed uitgemeten. Vincent Bijlo verwerkte op 24 juli 2004 in het Utrechts Nieuwsblad de ‘misstap’ zelfs in een fabel. Dieren spreken op een originele manier hun ongenoegen uit over de Veluwe-postzegelemissie.
Veluwe-emissie-2-nvph-2283-Nederland-2004
Samenstelling van Veluwe-velletje
De ruimtelijke en uitgestrektheid van de Veluwe, die met drie doorzichtige coulissen verbeeld wordt, is door samenvoeging gravures en fotografische afbeeldingen ontstaan.
De acht dieren bevinden zich voor, achter, tussen en/of te midden van doorzichtige driekleurige coulissen op de voorgrond (boomstammem o.a. van de berk), middenpartij (gebladerte in de boomtoppen) en/of achtergrond (bosrandbegroeiing). Dit ruimtescheppende, doorzichtige en uitgestrekte landschap (door de collagetechniek samengesteld) komt aantrekkelijk over.

foto: Marcel Koeleman

Vincent Bijlo

De fabel van de beestenwoede op de Veluwe
De dieren op de Veluwe hebben het helemaal gehad met TPG Post. In een afgelopen zaterdag verschenen persbericht laten ze weten op geen enkele wijze te willen meewerken aan wat voor activiteiten van de post dan ook. Het levendige postverkeer tussen de dieren onderling is inmiddels al uitbesteed aan West-Falenpost, de Duitse brievengigant, die sinds kort ook de flessenpost verzorgt. Aanleiding van deze rigoureuze maatregel is de nieuwe serie postzegels van TPG Post.

Op een zaterdag inderhaast georganiseerde persconferentie te Otterlo voerde een bonte specht het woord namens de vier getroffen diersoorten. “De directie van TPG Post heeft zich niet gerealiseerd hoe schokkend en pijnlijk het is wat ze heeft aangericht,” verklaarde de specht. Hij doelde daarmee op het feit dat op de zegels vier diersoorten staan, die niet op de Veluwe voorkomen. Er staat geen bonte specht op, maar een witvleugelspecht. Geen vos, maar een maikong, geen wild zwijn, maar een Maleisische baardzwijn en geen ree, maar een Indiase vierhoornantiloop.
“Wij zijn”, vervolgde de specht, “blijkbaar niet mooi genoeg voor de zegels. Wij zijn het niet waard om een brief of een kaartje te sieren. Wij zijn blijkbaar Untertiere. We zullen dan ook, en dat spijt me verschrikkelijk om te moeten zeggen, een aanklacht tegen de post indienen. We kunnen de wereld niet vaak genoeg waarschuwen waartoe dit oprukkende fascistische gedachtegoed kan leiden. Ik hoef slechts twee jaartallen te noemen om dit te onderstrepen. Ik zal het niet doen, u weet zelf heek goed dat ik 1940 en 1945 bedoel.”

Een nauwelijks verstaanbare vos voegde daar met een door tranen gesmoorde stem aan toe dat het zich ‘de jood van het dierenrijk’ voelde. Een wild zwijn greep de microfoon en beet de verzamelde pers toe dat zelfs de islamitische wereld varkens beter behandelt dan TPG Post.
De bonte specht roffelde de dieren met zijn snavel tot de orde. “U begrijpt”, zei hij, “dat de emoties in deze zaak zeer hoog oplopen. Namens de reeën, die zich niet in staat voelen het woord te voeren, laat ik u weten dat ze zich ernstig in hun wiek geschoten voelen. Je mag een ree nooit vervangen door een antiloop. De ree is helemaal niet antilopen. Als hij dat zou zijn, zouden alle wildroosters met onmiddellijke ingang verwijderd kunnen worden.”

Met die opmerking oogstte de specht veel bijval van de in groten getale aanwezige andere, niet getroffen diersoorten, die de Veluwe bevolken. Een ovationeel solidariteitsapplaus was zijn deel. De muggen klapten hun vleugeltjes blauw en de duizendpoten stampten zo hard ze konden op de vochtige bosgrond. “Als”, riep de boze specht boven het rumoer uit, “TPG Post niet besluit deze zeer kwetsende zegels uit de handel te nemen, dan tik ik persoonlijk alle brievenbussen kapot.”

“En ik bijt de postbode dood”, riep de vos. “De echte zwijnen dragen uniformen”, loeide het wilde zwijn. En de reeën zeiden niets, die liepen maar wat door het bos. Ze waren erg terneergeslagen. Sommige hoopten zelfs dat er snel een prins met een geweer zou komen om ze uit hun leiden te verlossen. De journalisten stonden op van hun boomstronken en liepen naar hun auto’s. Ze waren zeer onder de indruk van de solidariteit tussen de dieren. Een solidariteit, die je in de mensenwereld nauwelijks nog aantreft.

Gelijk een parabel?
Deze fabel, die een postzegelemissie op een bepaald niet alledaagse manier bekritiseert, geeft de postzegels een onverwacht levendige meerwaarde, maar ook een hogere attentiewaarde. Deze postzegels steken met kop en schouder boven het maaiveld uit. Het ‘uitzonderlijke’ rondom beide Veluwe-velletjes maakt ze tot ‘aansprekende’, spraakmakende en opvallende postzegels.

Het originele artikel kunt u lezen door hier te klikken


Bovenstaand bericht is op 6 januari 2013 gepubliceerd. Dat is jaren na het verschijnen van de gewraakte postzegels. In De Veluwenaar van oktober 2004 stond een artikel over diezelfde postzegels. Het is geschreven door onze donateur Hans Poldervaart.

VELUWEZEGELS?
Vanaf 6 juli zijn op de postkantoren speciale Veluwezegels te koop. Twee series van 4 zegels, respectievelijk van 39 en van 61 eurocent. Ze worden verkocht in mapjes, keurig in cellofaan verpakt. Langs de rand van het setje zegels staat in duidelijke letters “De Veluwe”. In datzelfde mapje zit een kaart, waarmee men een boek over de Veluwe kan bestellen. “Het verhaal van de dieren op de Veluwe in woord, beeld en postzegels” staat op die kaart.

Leuk idee?
Ik kocht wat setjes van 39 cent, omdat ik het een leuk idee vond om de brieven aan familie, vrienden en bekenden een Veluws accentje te geven. Geen klachten over de eekhoorn en de Vlaamse gaai, maar ree en wild zwijn zien er zeer ongeloofwaardig uit, tenminste als ze door moeten gaan voor Veluws wild.
Nu las ik in de krant, dat inderdaad bij beide series vier dieren gerekend moeten worden tot de zogenaamde exoten, dus tot diersoorten, die in landen ver van hier plegen te leven. Het betreft de vierhoornantiloop uit India i.p.v. ons ree, het Maleisisch baardzwijn i.p.v. ons wilde zwijn, de maikong uit Midden- en Zuid-Amerika i.p.v. onze vos en de witvleugelspecht i.p.v. onze bonte specht.

Blamage
Wat een blamage: Veluwezegels met exoten, terwijl men hier elke exoot pleegt af te schieten, omdat ze de authenticiteit van onze biotoop aantasten.
TPG-Post verdedigt deze stupiditeit door te zeggen, dat alles bewust gebeurd is, omdat men gekozen heeft voor het mooie plaatje en niet voor de natuurgetrouwe weergave. Volgens TPG-Post is het nooit de bedoeling geweest om dieren op de zegels af te beelden, die daadwerkelijk in het gebied leven. Ze wilden met de zegels de sfeer van de Veluwe oproepen.
Mijn hemel, zo lust ik er nog wel een paar. Op die manier kan ik de Veluwse sfeer ook oproepen met een ijsbeer, een kangoeroe, een poema en een gordeldier.

Minimaal
Kortgeleden werd er, zeer terecht, geklaagd over de minimale aandacht, die tegenwoordig nog besteed wordt aan biologieonderwijs. De parate kennis dienaangaande is dan ook tot een allerbedroevendst dieptepunt gedaald. Wel, van de TPG moet je het dus allerminst hebben, als je die biologische kennis, in vredesnaam dan maar, buitenschools wat zou willen bijschaven.

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2013/01/08/opmerkelijke-veluwe-emissie-faunavervalsing/