Als de heide paars kleurt en de lijsterbessen hun diep rode gloed laten zien, dan begint het bij veel natuurliefhebbers te kriebelen. Als de dagen korten, de nachten langer worden en de R weer in de maand zit staan de herten in de bronst. Dan galmt hun bronstroep, het “burlen” weer over de Veluwe. Meestal – zo staat in de boeken – begint de bronst ongeveer in de tweede week van september, maar onze ervaring is dat het steeds vroeger begint.
Want… op maandagavond 26 augustus hoorden we de eerste herten al burlen.
Geduldig stonden we aan de bosrand, tussen de oude beuken, met onze camera’s en we tuurden over de uitgestrekte buntgrasvlakte, waar hier en daar de bloeiende heide zichtbaar was. Aan de horizon zakte de avondzon steeds lager. Haar lichtbundels gleden over het oude dennenbos. Daar, aan de overkant, hoorden we een hert burlen. We genoten met volle teugen toen er, vanuit het bos, een hinde gevolgd door een prachtige zestien-ender het open veld betrad. Een prachtig gezicht: de koning van de Veluwe midden op het veld met dat enorme gewei.
De wind stond goed dus de kans dat ze wat dichterbij zouden komen, was groot. Toen het hert zijn burlgeluid over de vlakte liet galmen, zagen we hier en daar wat kopjes boven het gras uit komen.
Er lagen daar dus vrouwtjes; dit hert is er vroeg bij.
Het werd wat frisser en langzaam kwam er beweging tussen de halmen. We telden zeven à tien hindes met kalveren, “kaalwild” noemen de kenners dat.
Een schitterend schouwspel speelde zich voor ons af. Natuurlijk, zoals altijd, waren er andere herten in de buurt, die probeerden een graantje (vrouwtje) mee te pikken. Maar dat werd direct afgestraft, de geweien kletterden op elkaar en uiteindelijk moest de rivaal het hazen(herten)pad kiezen. Even later stond “ons hert’ in vol ornaat , niet ver bij ons vandaan, rond te kijken, om daarna zijn harem weer op te zoeken.
Toen de schemer langzaam kwam aangeslopen, dreef het ‘plaatshert’ zijn dames een heuvel op. Zo tegen de avondlucht staken de dieren prachtig af. Ook het hert klom naar boven, draaide zich nog één keer om, gooide zijn kop omhoog en liet een langgerekte burl horen.
Het ging door merg en been, net alsof hij wilde zeggen: “blijf uit de buurt, dit is mijn territorium!” Dat is ook wat hij bedoelt met burlen. Niet – zoals sommige mensen beweren – om vrouwtjes te lokken, dat is een fabeltje. Daarvoor moet hij heel iets anders doen, namelijk zoveel en zo vaak mogelijk om zich heen urineren. Hoe harder hij naar urine stinkt, des te sterker is zijn aantrekkingskracht op de dames.
Dat kan nog wat worden, de komende weken. Vooral als het ’s avonds snel afkoelt. Dit hebben we alvast te pakken. Geweldig, een schitterende avond. We pakten onze spullen bijeen en gingen voldaan huiswaarts.
In het fotoboek “Veluws wild in de seizoenen” kunt u nog meer van dit soort schitterende foto’s bekijken en verhalen lezen.
Het is verkrijgbaar via Boekwinkeltje LOWIEKE.
Donateurs betalen voor deze 64 pagina tellende full color uitgave slechts 4.95 + verzendkosten.