Het jaar 2013 is hard op weg naar een plek in de top 10 van de warmste jaren sinds de metingen in 1850 begonnen. De eerste 9 maanden van dit jaar waren warmer dan dezelfde periode in 2011 en 2012.
2012 was al een rampjaar. De concentratie CO2 in de atmosfeer is in 2012 ook nog eens sneller gegroeid dan het gemiddelde van het hele vorige decennium. Dat schrijft de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) in haar jaarlijkse rapport over broeikasgassen.
De concentratie CO2 in de ozonlaag bereikte vorig jaar nieuwe recordhoogten. Ook de WMO spreekt van een opwaartse en versnellende ontwikkeling die de opwarming van de aarde aandrijft en bepalend is voor de toekomst van onze planeet.
Koolstofdioxide en andere broeikasgassen zoals methaan (CH4) en distikstofmonoxide (N2O) zorgden, volgens het rapport, tussen 1990 en 2012 al voor een toename van 32% van stralingsforcering (de verstoring van de stralingsbalans van de aarde).
De hoeveelheid methaan in de atmosfeer groeide in 2012 even hard als in de vier jaar ervoor. De hoeveelheden van al deze belangrijke broeikasgassen hebben opnieuw recordhoogten bereikt en daardoor wordt de klimaatverandering versneld zoals in de vorige delen te lezen was.
.
Spelen met vuur
Ik heb een keer geschreven dat elk kooltje op de barbecue, om uw met methaan geproduceerd biefstukje te garen, meetelt. Nou, dat heb ik geweten. Ik moet niet zo overdrijven. De brandende jungles aan de Amazone, in Brazlië,
in Indonesië en de open kookvuren in India, dat is wel erg ja. Maar een barbecue-tje? Kom nou, doe ‘s normaal. Wees gerust. Het is heus geen hetze tegen het eten van vlees en de barbecue maar het is slechts een klein voorbeeld. Het gaat mij om bewustwording. Ieder is verantwoordelijk voor zijn/haar eigen ecologische voetafdruk en gedrag. Daarin schieten wij, u én ik, namelijk nog steeds schromelijk tekort.
Het Noorse leger zet haar soldaten één dag per week op een vegetarisch dieet. Zo wil dat leger haar steentje bijdragen om de klimaatverandering tegen te gaan. Met ‘Meatless Monday’ wil men elke maandag de consumptie van milieuonvriendelijk voedsel tegengaan. Het gaat er niet om geld uit te sparen maar om begaan te zijn met het klimaat. Bovendien is het niet alleen ecovriendelijker maar ook gezonder.
Maar goed, terug naar de barbecue. Misschien is het goed om te weten dat men in Peking en andere grote steden in China, ten einde raad, ten strijde trekt tegen de barbecue om luchtvervuiling en smog aan te pakken. Foto’s, verspreid door de Chinese staatsmedia, laten zien hoe arbeiders de barbecues in stukken breken en met snijbranders bewerken terwijl opzichters toekijken. 
Zo zie je maar weer hoe kan het gaan in de wereld. De inwoners van de grote Chinese steden doen regelmatig hun beklag over de stank en de rook die de open-lucht barbecues met zich meebrengen. De luchtverontreiniging is een groot probleem in de miljoenensteden. Afhankelijk van de alarmcode moeten fabrieken in Peking de uitstoot van milieuvervuilende stoffen beperken en krijgen overheidsfunctionarissen een rijverbod. De actie is wel gunstig voor de lokale mensen om de smog goed aan te pakken maar het is een druppel op een gloeiende plaat. Bizar. Dit is aan de andere kant van de wereld maar in Nederland krijgen we ook steeds meer met smog te maken.
Wij, u en ik, ondervinden steeds meer de gevolgen van ons eigen destructieve gedrag maar we zijn niet bij machte dit gedrag te veranderen en blijven naar anderen wijzen.
NEEderland
Het energieakkoord was al zwak. Nu blijkt ook nog eens dat de bouw van het grootste zonnepark van Nederland, in Gennep, voorlopig van de baan is. Het energiepark van 19 megawatt met 75.000 zonnepanelen op een terrein van 28 hectare is gesneuveld door beslissingen in Den Haag. De beperkingen van het energieakkoord zijn dusdanig groot dat het plan niet haalbaar is. Door het huidige energieakkoord mogen belastingvoordelen alleen gelden voor de direct omwonenden van het energiepark. Belachelijk. Investeerders blijven nu weg omdat belastingmaatregelen om het jaar teruggedraaid kunnen worden. Weg werkgelegenheid. Als gevolg van dit gestuntel is het park niet meer rendabel terwijl dit simpel in het akkoord aan te passen is. Maar waar maak ik me druk om?
Nederland, u en ik, is één van de zes landen die achterlopen op de doelstellingen voor het gebruik van duurzame energie. Bovendien hoort Nederland, u en ik dus, bij de grote groep landen die wel willen zorgen voor een efficiënter gebruik van energie maar tegelijkertijd een te zwak beleid voeren waardoor dit tot op heden nog steeds niet lukt. Volgens het Europees Milieuagentschap (EEA) is sinds 2008 voor 382 miljoen euro geïnvesteerd in het gebruik van de ‘flexibele mechanismen’ van het Kyoto-akkoord. Dat betekent dat Nederland, u en ik dus, extra emissierechten gekocht hebben bij andere landen. U en ik hebben dus geïnvesteerd in projecten waardoor er nog meer CO2 mag worden uitgestoten.
Sneller richting afgrond
De klimaattop van de Verenigde Naties in Warschau is uiteraard mislukt. De onderhandelaars schoven de belangrijkste onderwerpen voor zich uit. Een van de akkoorden was een oproep aan de wereld om bij te dragen aan het minder uitstoten van broeikasgassen. Belangrijkste twistpunt was het terugbrengen van de uitstoot. Europa en de Verenigde Staten wilden uitstootbeperkingen voor iedereen. Ook voor opkomende economieën. India en China accepteerden dat niet. De rijke landen op hun beurt wilden zich niet vastleggen op klimaathulp aan de ontwikkelingslanden. Over deze punten kwam dan ook geen akkoord.
De rijke landen hadden tijdens de top meer oog voor het aanzwengelen van economische groei dan voor het oplossen van klimaatproblemen. De arme landen vinden dat de rijke landen grotendeels verantwoordelijk zijn voor de opwarming van de aarde en het natuurgeweld dat daarmee gepaard gaat. Nu moet er een klimaatakkoord worden bereikt bij de volgende top in Parijs in 2015. Of dat gaat lukken? Wat denkt u zelf?
.
De mens zelf, u en ik, blijft de grootste bedreiging van het leven op aarde. ‘Die wetenschappers weten het zelf niet eens’. ‘Het valt allemaal wel mee’. We blijven het tegen beter weten in nog steeds roepen en gaan door met bagatelliseren. Ik heb de wijsheid niet in pacht en ben zeker geen moralist. Het gaat om bewustwording en daar naar handelen. Ieder is verantwoordelijk voor zijn/haar eigen ecologische voetafdruk en gedrag.
We kunnen het proces niet stoppen. Wel vertragen. Maar wat zou ‘t.
.
Tot Parijs 2015 steken we de kop gewoon weer in het zand en gaan vrolijk, maar sneller, verder richting afgrond.
Ik draai niet door. Wij draaien door. Al generaties lang. De wereld draait niet door. Het stopt een keer. Maar ach…
Wie dan leeft, die dan zorgt toch?
Door: Gerrit van Dijk/JGS
