De dames Oorschot, zoals ze in Bennekom worden genoemd, wonen op een uitzonderlijke plek. Hun monumentale boerderij met tuin en weilanden staat middenin een woonwijk. Als door een bijzonder toeval koopt de grootvader van Inga en Else van Oorschot in 1923 dit huis aan de Halderbrinkweg 25. “De Soetendael betekende in onze jeugd vrijheid”, vertelt Inga.
De Soetendael is een hallenhuisboerderij
Hun grootvader uit Nederlands-Indië wil met zijn vrouw pensioneren in Nederland. De ex van zijn vrouw vertrekt al eerder naar Nederland en zoekt een plek in het midden van het land waar het niet veel regent. Hij komt uit in Bennekom en wijst de grootvader van Inga en Else op De Soetendael. Die koopt de hallenhuisboerderij en betrekt het in 1930. Dan wordt hij burgemeester in Ilpendam en verhuurt het huis aan de familie Schoorl (Lees over De Soetendael in de 2e WO in het boek ‘Bennekom Joods Toevluchtsoord 1940-1945’).
Inga en Else wonen zelf in Den Haag, maar gaan vanaf dat ze peuter zijn elke zomer met hun ouders naar het grootouderlijk huis in Bennekom. Voor hun betekent dit een welkome afwisseling. “In Den Haag zaten we in een keurslijf met veel regels. Dat hadden we niet in Bennekom”, vertelt Inga.
Hoewel de twee gepensioneerde zussen inmiddels bijna dertig jaar in de boerderij wonen, is het nog steeds synoniem voor vakantie. “Het gevoel van vroeger blijft. Het buitenleven in een dorp, dat vriendelijke, daar geniet ik van. Ik ben dankbaar dat we hier wonen”, zegt Else.
De deel is tijdens Open Monumentendag opengesteld voor publiek.
Bewogen geschiedenis
Het huis schuin tegenover het voormalige Beringhem heeft een bewogen geschiedenis. “Het is bijzonder dat het huis er nog is. Onze vader heeft er hard voor geknokt”, gaat Inga verder. Voor hun vader is dit zijn plek, totdat een ambitieuze wethouder roet in het eten gooit. Het zijn de jaren zestig en de gemeente wil op deze plek een woonwijk.
“Ik ben jurist en weet dat mijn vader niet veel kans had in die procedure. Toch ging hij door tot aan de Hoge Raad”, vertelt Inga. Als de sloophamer al bijna in stelling is, zet een ambtenaar beide partijen om de tafel, omdat hij onder de indruk is van de wijze waarop vader zicht verzet en de onderbouwing daarvan. Het compromis is dat vader in het huis mag blijven wonen met de helft van zijn land. De rest wordt woonwijk. Het is niet de eerste keer dat het monument wordt bedreigd. In de Tweede Wereldoorlog wordt het na de evacuatie van Bennekom betrokken door Duitsers. Het overleeft een geplande luchtaanval van de geallieerden. Alleen twee eiken sneuvelen.
Geurt v.d. Brink, pachter en zijn huishoudster Drika Weyman-van Wijk, met Else en Inga (links).
Drukke banen
Na vaders pensioen kan hij niet lang genieten van de bijzondere plek in Bennekom, iets waar hij juist naar toe had geleefd. Hij wordt ziek. Na het overlijden moeten Inga en Else beslissen wat er met het huis gaat gebeuren. Inga heeft een drukke baan in Arnhem en Else in Amsterdam.
Zij besluiten in 1986 er met z’n tweeën voor te gaan. De zussen hebben nu elk hun eigen helft van het huis. Met veel liefde onderhouden ze samen de boerderij. “Er is in al die tijd niets veranderd. Dat maakt De Soetendael zo uniek”, stelt Inga.
Tekst en foto’s: Lisette Ruzius
—————————————————————————————————————————————————————
Open Monumentendag
Tijdens de Open Monumentendag op zaterdag 13 september is De Soetendael te bezoeken. Er kan om het huis worden gelopen en een kijkje worden genomen in de deel. Ook worden er boeken verkocht. Er is een uitgebreid programma samengesteld door de Historische Vereniging Oud-Bennekom. Meer info: www.oudbennekom.nl.
