Klederdracht oubollig? Thuisblijvers kregen ongelijk!
Onze voorzitter Louis Fraanje en bestuurslid Liseth Elbertsen, beiden in klederdracht, hebben afgelopen donderdag 20 november jl, met nog ruim 300 belangstellenden, genoten van een wervelende klederdrachtshow, die in de grote zaal van Veluvine in Nunspeet werd gegeven. De werkgroep Folklore en Klederdracht van de Heemkundige Vereniging Nuwenspete, in samenwerking met de klederdrachtgroep Veluws Schoon uit Oldebroek. De kleding die getoond werd, dateert uit de periode 1850-2014. Er deden 41 volwassenen mee, 11 kinderen en een baby van een half jaar oud. Allemaal in de originele klederdrachten van de Noord-Veluwe.
Een Veluwse moeder met haar kinderen, op haar arm heeft zij de 3 maanden oude baby – Foto’s: ©Jac. Gazenbeekstichting
Feest van herkenning
Echt een unieke klederdrachtshow zoals nog nooit eerder in zo’n grootse opzet is vertoond in deze regio, en misschien ook wel nooit meer zal plaatsvinden. De schitterende drachten die getoond werden, maakten vele tongen los bij het publiek. Ook Eibertje uit Nunspeet was van de partij, meer info: Nunspeet Eibertjesdag 2011
Deze unieke show werd visueel ondersteund door detailbeelden van onderdelen van de drachten en bijbehorende accessoires zoals sieraden enz. Ook werden bij elk kostuum parallelle beelden uit Veluws verleden getoond.
Presentator Rein Lotterman in zijn element – Foto: ©JGS
De mensen die in klederdracht op het podium verschenen, werden op een onderhoudende en humorvolle manier door presentator Rein Lotterman voorzien van commentaar.
Vooral voor de oudere aanwezigen was het een feest van herkenning. Uit alle delen van het land waren mensen naar Nunspeet gekomen om dit luisterrijke feest mee te kunnen maken. Daarbij waren er ook een groot aantal die hun eigen streekgebonden dracht hadden aangetrokken.
Dirkje – Foto: Omroep Gelderland
95 jaar klederdracht
De oudste bezoekster was de 95 jarige Dirkje Spronk Franken uit Oldebroek, die nog elke dag in klederdracht loopt.
Thuisblijvers kregen ongelijk, want het publiek zat gedurig op het puntje van de stoel. Daar komt nog bij, dat presentator en mede-organisator Rein Lotterman niet verwacht dat zo’n grote show in de toekomst opnieuw zal worden gehouden.
Klederdracht oubollig? Niet in Nunspeet
Klederdracht, boerendansers, folklore, het lijkt misschien op zijn retour, maar niets bleek minder waar, getuige de bijna volle zaal van Veluvine in Nunspeet. Het was ook niet alleen zomaar even wat modellen laten zien, nee alles werd ‘letterlijk en figuurlijk’ uit de kast gehaald. Gezien de prachtige kledingstukken met hun schitterende sieraden, mogen we gerust stellen, dat men in vroeger tijden ook best wel modebewust was.
De onderlinge verschillen in de klederdracht en de oude gebruiken kwamen allemaal in beeld – Foto: ©JGS
De vele maanden van voorbereiding, kwamen in de klederdrachtshow nu heel goed tot uiting, we mogen gerust aannemen, dat het bij elkaar een enorme klus is geweest!
De afzonderlijke voorwerpen en sieraden kon men achter op het grote scherm boven het podium bewonderen – Foto’s: ©JGS
Waarom en waarvoor?
Terwijl de modellen op het podium hun kleren en sieraden toonden, vertelde Lotterman het hoe en het waarom en waarvoor van al deze voorwerpen. Als extra ondersteuning van zijn commentaar, kon men het betreffende onderwerp, nog eens heel duidelijk op het grote scherm achter boven het podium bewonderen.
Het boerenlandleven werd heel herkenbaar in beeld gebracht door de mensen van de groep. Hierboven gaan de boerenknechts naar het land om te maaien. Rechts op de foto komt de melkmeid met haar volle emmers, hangend aan een juk, van het land. Achter haar op het scherm, kon men zien we hoe de koe gemolken wordt – Foto’s: ©JGS
Het boerenlandleven kwam deze avond in al haar facetten zichtbaar tot leven, van het grasmaaien tot aan het melken van de koeien. Voor de kenners op dit gebied misschien ‘ouwe koek’, maar voor de leek een ‘openbaring’!
Eekschillers
Een misschien welhaast vergeten ambacht, is dat van de ‘Eekschillers ‘, die vooral in de omgeving van Nunspeet erg bekend waren. Het eekschillen is een oud bedrijf, dat reeds lang niet meer wordt uitgeoefend. In het verleden trokken hele gezinnen vanuit Nunspeet en elders op de Veluwe richting Friesland, Drenthe en Overijssel om de jonge eiken van hun bast te ontdoen. April, Mei was de tijd van het schillen, als het jonge sap de schil los van de stam maakte.
Het ‘eekschillersgezin’ met hun hele ‘hebben en houwen’, compleet met geit vulde het podium in Nunspeet – Foto: ©JGS
Iets extra verdienen
Presentator Lotterman vertelde: “De meeste Veluwenaren hadden voor de Tweede Wereldoorlog grote moeite om de eindjes aan elkaar te knopen. Niet iedereen had het geluk om als vaste arbeider voor een boer te kunnen werken. Eekschillen was voor arme Veluwenaren een mogelijkheid om in korte tijd iets extra’s te verdienen.
De Veluwse gezinnen werkten weken achtereen in armoedige omstandigheden om zo veel mogelijk schors van de eikenstammen los te kloppen. Ouders en kinderen werkten zes dagen per week, van vier uur ‘s ochtends tot negen uur ‘s avonds. Tot op de dag van vandaag zijn er contacten tussen Veluwse en Drenthse families, die stammen uit de eekschillerstijd. Lees ook: In het Meibos klinkt de ekershamer
Bedtijd
Een zeer leuk gevonden ‘afsluiter’ van de show, was de boerin die in haar nachtgewaad, met een brandende kaars in de ene en een po in de andere hand het donkere podium op kwam wandelen. Ze werd onder luid applaus begroet door de aanwezigen, die dit tegelijkertijd als een ‘stille wenk’ ervoeren.
< De boerin in nachtgewaad, in haar handen de kaars en po – Foto: ©JGS
Men ging vroeger ‘met de kippen op stok’, dus vroeg naar bed, en men stond voor dag en dauw op. De po (piespot) werd naast de bedstee of onder het bed neergezet, als voorzorg.
Met deze leuke geste, naderde de ruim twee uur durende show, met daar tussendoor een pauze, haar einde.
Tot slot verschenen alle deelnemers nog één keer op het podium, waar ze nog eens een daverend applaus ontvingen van het voltallige publiek. Presentator en medeorganisator Rein Lotterman bedankte het publiek, en een ieder die had meegewerkt aan deze unieke klederdrachtshow.
Aan het einde van de show verschenen alle deelnemers nog een keer op het podium – Foto: ©Jac. Gazenbeekstichting
Tenslotte…
Iedereen die deze klederdrachtshow heeft meegemaakt, kan tevreden terugzien op een werkelijk ‘schitterende’ avond. Vanaf deze plaats willen wij dan ook de organisatie van deze uitzonderlijke show, van harte bedanken en voor de toekomst nog heel veel succes toewensen. En… wie mocht denken, dat de belangstelling voor klederdachten en oude gebruiken aan het minderen is, kwam bedrogen uit. In Nunspeet bleek dat nog maar weer eens heel duidelijk!
Lees ook eens: Klederdracht op de Noordwest Veluwe
____________________________________________________________________________________________________
Bekijk ook:
