De kleinste uil van Nederland houdt van knotwilgen en nestkasten in onze streek
Een jong steenuiltje op een paal. Zo zijn er 52 van deze grappige uiltjes in het voorjaar uitgebroed in de nestkasten het buitengebied van de gemeente Barneveld. De zachte winter en een overvloed aan voedsel heeft bijgedragen aan dit grote aantal
Vorige keer ging het over de IVN-kerkuilenwerkgroep die melding heeft gemaakt van ruim 40 jonge kerkuilen die dit jaar in dertig nestkasten bij boerderijen in de streek zijn aangetroffen.
Nu is er ook de IVN-steenuilenwerkgroep Barneveld met als coördinator Paul Derksen en de leden Ed van der Moolen en Eddy Oorthuyzen.
Zij bestuderen al meer dan tien jaar speciaal de steenuilen in de streek, hangen op geschikte plekken nestkasten op, registreren de resultaten en maken de nestkasten schoon. In de 35 nestkasten rond de dorpen van de gemeente Barneveld zijn in het afgelopen voorjaar veel jonge steenuilen geteld, terwijl de steenuil maar eenmaal broedt per jaar. Net zoals het bij de andere uilen het geval is, hebben ook de steenuilen geprofiteerd van de zachte winter en het enorme aanbod van muizen door de vele eikels en beukennootjes in het najaar van 2013. Bovendien vormen insecten, zoals rupsen, nachtvlinders en mestkevers een belangrijk deel van het voedsel van de steenuil.
Paartje steenuil bij het nest in de nok van een schuur
Alle facetten van de natuur
Kijk, het gaat zo: de actieve IVN-afdeling Barneveld houdt geregeld natuurgidsencursussen, ook nu is weer een cursus aan de gang.
De deelnemers bestuderen alle facetten van de natuur: zoogdieren, vogels, planten, vlinders, bomen, paddenstoelen enz.
Als je wat meer wilt weten, bijvoorbeeld over vogels, dan kun je je aansluiten bij de werkgroep Vogels. Als je eenmaal de vogels gaat leren kennen krijg je daar vanzelf de smaak van te pakken.
Zo is het ook gegaan met Jan van den Heuvel uit Voorthuizen toen hij zich jaren geleden ging verdiepen in de kerkuilen. De IVN-er Paul Derksen uit Barneveld was helemaal weg van de steenuilen. Zo ontstonden de twee genoemde IVN-werkgroepen met een paar uilenkenners, waar de andere IVN-leden veel van kunnen opsteken. Maar nu de steenuilen.
‘Ons werkgebied is de gemeente Barneveld’, legt Paul Derksen uit. ‘We houden ons aan de gemeentegrens. We zijn in 2002 begonnen met het ophangen van speciale nestkasten voor steenuilen op geschikte plekken in de streek. Als we nu door het buitengebied van De Glind of Voorthuizen fietsen kunnen we zo wel zien of de omgeving van een boerderij geschikt is voor steenuilen. Een paar schuurtjes, een boomgaard, stapels hout en een aantal knotwilgen maken het plaatje compleet. We informeren dan of de bewoners ’s avonds wel eens steenuilen horen. Zo hebben we in de loop der jaren steeds meer kennis van de steenuilen opgedaan. Bovendien krijgen we er plezier in.
Deze jonge steenuilen zijn zojuist geringd om meer te weten te komen over de steenuilen
Nog nooit voorgekomen
Op ‘t ogenblik hangen ongeveer 35 steenuilen-nestkasten, meest in houtwallen, knotwilgen, boomgaarden en oude schuren bij boerderijen in de hele gemeente. In totaal hebben we in het voorjaar in 17 bewoonde nestkasten in totaal 52 jonge steenuilen geteld. Zoveel jongen is nog nooit voorgekomen. Vorig jaar troffen we 25 jonge steenuilen in de nestkasten. Vooral de omgeving van Kootwijkerbroek scoort hoog.’
Standvogel
De steenuil is de meest voorkomende uil van ons land. Het is een standvogel. Ze blijven vele jaren op dezelfde plek, bij dezelfde boerderij of dezelfde groep knotwilgen. Een deel van de steenuilen broedt graag in holle knotwilgen. Alleen al hierom is het zinvol wilgen te blijven knotten. De steenuil huist graag in boomgaarden bij boerderijen en broedt tussen plafonds in oude schuren en andere onmogelijke plekken, maar als op deze plekken een paar speciale steenuilenkasten worden geplaatst, dan maken ze daar vroeg of laat gebruik van.
Voor de steenuilen worden nestkasten gemaakt, waarin ze lekker kunnen wegkruipen
Overdag zien
De steenuil is de luidruchtigste van al onze uilen. Ze laten zich, vooral in het voorjaar en in de zomer, geregeld horen: ‘kef, kef, kef’ of ‘koewiet’. Je kunt dus gemakkelijk vaststellen of een steenuil ergens huist. Ook laten ze zich, in tegenstelling tot andere uilen, overdag geregeld zien. Ze genieten van de zon, meestal op hetzelfde rustige plekje in een knotwilg of in een gat in het dak van een schuurtje.
De IVN-steenuilenwerkgroep Barneveld, met coördinator Paul Derksen en zijn mensen, zorgen al meer dan tien jaar voor het levenslustige uiltje door het plaatsen van nestkasten in het buitengebied bij de dorpen in de gemeente Barneveld.
Foto’s: ©Steenuilenwerkgroep Barneveld
Ook gepubliceerd in de Barneveldse Krant – 29-11-2014
