Verhaal met tragische afloop
Het verhaal over de legendarische stroper Reinder van den Brink uit Laag Soeren, heeft ons niet meer losgelaten. Naarmate wij meer te weten kwamen over hem, des te meer ging hij tot de verbeelding spreken. Mede ook omdat het hele verhaal zich heeft afspeelt op de Veluwe, en ook nog zo’n tragische afloop kent.
Aris Blankenspoor
Een man die mij met raad en daad heeft bijgestaan is de heer Aris Blankenspoor(84) uit Laag Soeren. Hij schreef over Reinder de stroper in zijn boek: “Laag Soeren, Dorp met een rijke geschiedenis”, het verhaal wat u ook kon lezen op ons weblog “De vrijbuiter van het Schaddeveld“.
Samen met Aris ben ik de plek gaan opzoeken, waar de hut van de stroper heeft gestaan. Dus op naar het Achterste Schaddeveld op de Schutshei, daar stond ooit de hut van de stroper.
Schutshei
Via de Schaapsallee en dan over de Hindeberg en even voor de tweede berg, links op de heide. Dat gedeelte heet de Schutshei, omdat boer Schut van boerderij “De Nachtegaal” er zijn schapen liet grazen. Zo stond het ook in het verhaal, en zo staan wij dan nu op dezelfde plek.
“Ik moet mij even oriënteren”, zegt Blankenspoor, “want het is alweer wat jaren geleden dat ik hier was”.
Daar op die heuvel
De mooie hei is inmiddels verdwenen, voor het grootste deel vergrast en ook is er inmiddels veel meer begroeïng met jonge boompjes.
We lopen heel voorzichtig tussen de bomen en struiken door naar de bewuste plek, die nu volop beschenen wordt door een aangenaam decemberzonnetje.
.
De plek
Het terrein is wat golvend en als we onderaan een klein heuveltje staan, zegt mijn gids: “Kijk, daar op die heuvel moet volgens mij de hut van Reinder hebben gestaan.
Hier in de laagte moet ongetwijfeld de kolk hebben gelegen, die bij het vergraven is leeggelopen.”
Goed uitzicht
Ja, daar sta je dan, we proberen ons in te leven in de situatie van toen. Samen bekijken we de foto’s en de kaart waarop e.e.a. is uitgebeeld. Dat de stroper zijn hut op de heuvel bouwde, was eigenlijk logisch, want dan had hij in die tijd een goed uitzicht naar alle kanten. Dat is nu uiteraard niet meer het geval, helaas. Ik maak wat foto’s van de plek en haar omgeving.
Geweer in de hooiberg
Dan rijden we terug via want we willen de plek waar het lijk van Reinder is gevonden ook gaan bekijken. Onderweg passeren we de boerderij van Gijs van Eijbergen, waar nu Harry Loenen woont. Daar verstopte Reinder zijn geweer in de hooiberg als hij naar Dieren of Doesburg ging.
De plaats van de moord
Dan rijden we terug naar de plaats waar Reinder op brute wijze werd vermoord, die willen we ook graag bekijken. In de bosjes tussen “Het Leihuis” en boerderij “De Nachtegaal”, werd op die bewuste donderdag 1 december 1904 ‘s morgens vroeg het lijk van Reinder gevonden. Eenmaal daar aangekomen, lopen we wat heen en weer, de bomen van toen zijn inmiddels groot geworden. De bosjes liggen er nog, al is er natuurlijk in al die jaren wel veranderd.
De Nachtegaal
Vanaf hier kijk je zo richting boerderij “De Nachtegaal”, die op steenworp afstand ligt. Op deze boerderij woonde Schut de eigenaar van de “Schutshei”. Natuurlijk gaan we daar ook even rondneuzen. De boerderij is helemaal gerestaureerd en staat nu te koop. We lopen even achterom en zien dan – enigszins verscholen tussen de boerderij en de grote veeschuur – de vaaltschuur liggen. Een vaaltschuur werd vroeger gebruikt voor de opslag van mest en bladafval etc., deze had vroeger geen deuren maar was open en de vloer lag verdiept om weg lopen van de vaalt te voorkomen.
De Nieuwe Nachtegaal
Even verderop staat de boerderij “de Nieuwe Nachtegaal”, die werd door Schut in ca. 1909 gebouwd toen hij stopte met boeren op “de Nachtegaal”. Met een achter-achter kleinzoon van Gijs van Eijbergen, die nieuwsgierig geworden, naar buiten komt als hij ons ziet fotograferen, raken we even later aan de praat bij de “Nieuwe Nachtegaal”. Hij kent de verhalen over Reinder de stroper ook door overlevering.
Robin Hood
De oude stroper Reinder van den Brink komt – als het ware – steeds meer tot leven.
Nog meer eigenlijk, als we vernemen, dat hij regelmatig een gestroopte haas of konijn bij mensen bracht, die het financieel moeilijk hadden. Een soort ‘Robin Hood’ van zijn tijd, maar dan op de Veluwe.
Niet dat we het stropen willen verheerlijken, maar als we het in die tijd plaatsen, dan is er veel voor te zeggen.
Een markering?
Eigenlijk zouden we hier wat mee moeten doen. Tenslotte is het niet niks wat er allemaal is gebeurd. Een markering met een mooie zwerfsteen op de plek van de moord?
Het zelfde geldt natuurlijk ook voor de plaats waar de hut heeft gestaan, daar zou je tenminste een paaltje of zwerfsteen kunnen plaatsen.
Lees ook: “De vrijbuiter van het Schaddeveld“.
***
Oproep!
Als er iemand is die ons nog meer kan vertellen over de stroper Reinder van den Brink, en als u ook vindt dat er een ‘markeringsteken’ zou moeten komen, op de punten die in het verhaal genoemd worden, laat het ons dan weten. Daarnaast zijn natuurlijk verhalen over stropers die in het verleden actief waren op de Veluwe, altijd welkom.
Wanneer u denkt ons te kunnen helpen, neem dan contact op met de redactie: info@de-veluwenaar.nl
______________________________________________________________________________________________________________________
Bekijk ook het filmpje: