De laatste dag van het jaar
Dreigend hangt de stilte over bos en veld. De eenzaamheid is drukkend en tast de diepere gevoelens van ons mens-zijn aan. Grauwe met sneeuw bezwangerde wolken hangen laag in de vallei. De wereld lijkt verlaten, mens noch dier laat zich zien. Al een lange reeks van jaren is het een gewoonte om de laatste dag van het jaar buiten in de natuur door te brengen. Alleen met ons zelf, de dingen op je laten inwerken en filosoferen over de periode die achter ons ligt en die over een aantal uren definitief zal worden afgesloten.
Vooruitzicht van sneeuwval
Onze wandeling heeft vele uren geduurd en nog zijn we bij lange na niet thuis. Met het vooruitzicht van sneeuwval hebben wild en vogels zich in de verborgenheid van bos, hol of ergens in de dekking verscholen, wachtend op beter weer of misschien zal het wel de honger zijn, die hen naar buiten drijft. Toch hebben we de afwezigheid van de levende have, die ons normaal omringt, op deze dag niet als een gemis ervaren. Er is teveel dat overdacht moet worden, veel ook om bij ons zelf te rade te gaan.
De de kraag van onze jas hoog opgeslagen, worstelen we tegen de wind in – Foto: ©Louis Fraanje
Een teer wit kleedje
Terwijl we langs de bosrand lopen, uit de beschutting van de wind, dwarrelen de eerste sneeuwvlokken naar beneden. De wind speelt ermee, zodat ze wentelend en zwevend worden meegenomen. Maar eenmaal in de beschutting van het bos heeft de wind zijn vat erop verloren, zodat op het pad en de brandsingel al duidelijk een teer wit kleedje wordt uitgespreid. Als we wat later een kale akker oversteken om in kortere tijd thuis te komen, voelen we hoe geniepig koud de wind ons in het gezicht bijt. Met tranende ogen, de kraag van onze jas hoog opgeslagen, worstelen we tegen de wind in die onmiskenbaar in kracht toeneemt en de sneeuw, die steeds dichter begint te vallen, recht tegen ons injaagt. Alle geluiden, buiten het loeien van de wind, zijn verdwenen, zelfs het altijd drukke geraas van de autoweg die met deze oostenwind altijd duidelijk te horen is, is weggedrukt.
Koninklijk aanzien
Sonoor zingt de wind door het statige oude eikenbos, waarvan de bronsgroene stammen worden versierd met aan de windkant een witte maagdelijke mantel, die de bomen een koninklijk aanzien schenkt. Met de ogen half
gesloten tegen de stekende wind die ons gezicht nu van koude laat tintelen, worstelen we verder richting huis waar warmte en behaaglijkheid ons wachten.
Reeds laten onze voeten sporen achter in de sneeuw
Sporen in de sneeuw
Reeds laten onze voeten sporen achter in de sneeuw, maar door het snel invallen van het duister is er weinig of niets te zien van de eenzame mens die er zijn schreden heeft gezet.
En lang voordat we de deur van ons huis hebben gesloten, zijn alle sporen uitgewist en zal nooit iemand weten dat we die late achternamiddag van de laatste dag van het jaar, op bewuste paden en lanen, over kaalslag en akker, door de heide en opgaand bos, een wandeling hebben gemaakt.
Voor het nageslacht bewaren
Het is een bewijs van onze betrekkelijkheid, die ons mensen zou moeten aanspreken. Wij die centraal menen te staan, superieur boven alles wat ons omringt, hebben ons van de natuur losgemaakt, ons daarboven gesteld, roofbouw gepleegd en een onherstelbare, vergiftigde puinhoop achter gelaten. In de meest letterlijke zin van het woord zullen we de gevolgen daarvan ondervinden. Niemand is er die aan deze afbraak geen deel heeft.
Een terugkeer naar, en een enigszins herstel van wat verloren ging, is niet meer mogelijk. Wat nog is trachten wij, natuurbeheerders, voor het nageslacht te bewaren, wat echter gezien hetgeen rondom ons gebeurt een hele toer zal worden. Vervuiling en afbraak blijven doorgaan.
Johan G. Veenhof (1933-1999)
Tenslotte…
Terwijl we door de sneeuwstorm naar huis lopen, zijn vele gedachten onze geest gepasseerd. We mogen niet wanhopen, dat is verkeerd. Veel, heel veel is voorgoed verloren gegaan, maar een onschatbare hoeveelheid moois in de schepping is er nog en daarvan kunnen we dagelijks met volle teugen genieten. Dàt te behouden is ons doel, en het is de moeite waard dat we ons daarvoor met alle gegeven krachten zullen inzetten.
Tekst: ©Johan G. Veenhof(†)
Eén van de vele natuur- en sfeerbeschrijvingen, die de inmiddels overleden boswachter, natuurvriend, schrijver en verteller
Johan G. Veenhof (1933-1999) zo sterk typeren.
Met toestemming overgenomen uit :
“De boswachter vertelt”
(Uitg: Het Anker – Zwijndrecht 1983)
Ook gepubliceerd in De Veluwenaar 11e jaargang, no.4 oktober 2003
Lees ook: 1933 – Johan Gerardus Veenhof – 1999
