Denken, doen en ervaren
Een fascinatie voor de natuur, de juiste techniek en heel veel geduld. Tel daar het vroege opstaan bij op en de basis voor de interesse in natuurfotografie is gelegd. De Barnevelders Jaco van Toor en Ina Hendriks-Schaafsma hebben die voorliefde. Het werk van de twee wordt zelf tentoongesteld in de expositie ‘Denken, Doen en Ervaren’ in het Kulturhüs in Wekerom. ,,De natuur laat zich niet aansturen. Het gaat er om op de juiste tijd op de juiste plek te zijn.”
Jaco van Toor en Ina Hendriks- Schaafsma: “Natuurfotografie biedt extra uitdagingen”- Foto: ©Archief JVT
Natuurfotografie, net even anders
Jaco van Toor (39) is in het dagelijks leven ambtenaar bij de Barneveldse gemeentewerf. Ina Hendriks-Schaafsma(48) steekt veel tijd in haar gezin, maar is ook portretfotografe. Samen met haar zus heeft ze een fotostudio in Wekerom. ,,Het is allemaal begonnen bij de Barneveldse beek”, legt Van Toor uit. ,,Ik fotografeerde de ijsvogeltjes die broeden bij de beek. Die behoren tot mijn favoriete onderwerpen om te fotograferen. Ina was daar ook met haar camera. We raakten aan de praat en het klikte.”
,,Dat is een jaar geleden ongeveer”, reageert Hendriks-Schaafsma. ,,Ik begon nog maar net met natuurfotografie, maar ik wist van de ijsvogels. Met een groepje van vijf mensen zaten we die dieren te bewonderen. Jaco is al veel langer bezig met deze hobby. Hij wist me veel nieuws te vertellen.”
,,Ik doe dit nu zo’n zeven jaar”, zegt Van Toor. ,,Ina kan goed fotograferen. Maar natuurfotografie is toch net iets anders dan portretfotografie.”
De ijsvogels bij de Barneveldse beek – Foto: ©Ina Hendriks- Schaafsma
Dat ene moment
,,Het is heel anders”, vervolgt Hendriks-Schaafsma. ,,Mensen kun je aansturen. Je maakt een afspraak en als je zegt dat ze naar links moeten, gaan ze naar links. Dieren doen dit natuurlijk niet. Het is wachten op dat ene moment voor dat bijzondere plaatje. Daarnaast is het technisch heel anders. Instellingen als de sluitertijd zijn heel anders. Je werkt met veel grotere lenzen. De atmosfeer is ook niet te vergelijken. Ik was gewend in de studio te zitten. Ineens stond ik ’s ochtends om zes uur op om in een schuilhutje te zitten.”
,,Fotograferen draait om die ene druk op de knop”, reageert Van Toor. ,,De omstandigheden bepalen de foto. In de natuur heb je te maken met de omgeving. Op wat voor grond sta je, hoe is het weer en hoe gedragen de dieren zich. Het zijn allemaal elementen die een rol spelen. Die uitdaging geeft iets extra’s.”
Hert op de heuvel – Foto: ©Ina Hendriks- Schaafsma
Het hert op de heuvel
Op de muur van Ina’s keuken hangt een uitvergrootte foto van een edelhert in het avondrood. Het gewei steekt bijzonder af tegen de ondergaande zon. ,,Die foto is een mooi voorbeeld van timing”, zegt Hendriks-Schaafsma. ,,Het licht komt vanachter het dier. Daardoor is zowel het hert als de heuvel waar hij opstaat helemaal zwart. Je ziet echter wel de openingen tussen zijn poten. Dit zorgt ervoor dat het hert wel een los object is van de heuvel.”
Deze foto niet de enige favoriete van Ina. ,,Een van mijn lievelingsfoto’s is die van de ijsvogels van de Barneveldse beek”, zegt ze. ,,Dat komt ook door het verhaal erachter. Iedere ochtend stonden we met een groepje te wachten tot de ijsvogels zouden uitvliegen. Die ochtend was ik alleen. Ik twijfelde nog enorm toen ik wakker werd. De wekker ging al om zes uur en het was koud en nat buiten. Ik ging er met mijn camera voor zitten. De ijsvogel had een visje gevangen, maar in plaats van het nest in te gaan, bleef ze op de tak zitten. Ze zat er zeker een kwartier en toen kwamen de twee jongen uit het nest, dat bijna een meter onder de grond zit. Daar zaten ze. Met z’n drieën op een tak, klaar om uit te vliegen. Een geweldige ervaring. Dat gebeurt maar eens per jaar en niet langer dan een kwartier. Ik was erbij om het vast te leggen. Zoiets vergeet je niet gauw.”
Kwakende heikikker
Ook Jaco van Toor heeft een uniek beeld als één van zijn favoriete foto’s. ,,Ik heb een ander echt Veluws beeld”, zegt Van Toor. ,,Als in maart het kwik boven de tien graden komt, begint de heikikker te kwaken. Dan zoeken de kikkermannen het water op waarbij ze een knerpend geluid maken. Uiteraard om de vrouwtjes te lokken. Hun huid verkleurt dan van bruin naar blauw. Dat duurt maar een paar dagen.
Men weet nog steeds niet zeker waarom die huid verkleurt, maar het is een bijzonder gezicht. Daar wilde ik best even mijn laarzen voor aantrekken om die foto te maken.”
De blauwe heikikkerman in de paartijd – Foto: ©Jaco van Toor
Bijzondere Veluwe
,,De Veluwe is sowieso een prachtige omgeving om te fotograferen”, vervolgt hij. ,,Je hebt hier alles. Bos, water, hei en zandvlaktes. Ik kom in heel Nederland, maar de Veluwe is toch heel bijzonder. Onze expositie gaat bestaat ook uit lokale foto’s.”
Wild zwijn – Foto: ©Jaco van Toor
Voor Ina is het niet de eerste keer dat haar werk in het Kulturhüs hangt. ,,Bij de opening van het Kulturhüs in Wekerom hing mijn werk er als onderdeel van de festiviteiten. Ik ben namelijk een echte Wekeromse. Ik woon nu een paar jaar in Barneveld, maar Wekerom zal altijd mijn thuis zijn. Een kennis benaderde mij voor een expositie. Ik heb niet genoeg foto’s voor een complete tentoonstelling. Daarom vroeg ik Jaco erbij. Niet alleen vanwege zijn vele mooie foto’s, maar ook omdat hij een beetje mijn leermeester is. Ik leer nog steeds veel van hem.”
,,Onze doelstelling met deze tentoonstelling is niet alleen onze foto’s laten zien”, zegt Van Toor. ,,We willen ook wat vertellen over de Veluwse natuur. Het niet voor niets ‘Denken, Doen en Ervaren’. De bezoeker krijgt echt iets mee van wat voor moois onze omgeving te bieden heeft. Als fotografen werken we veel samen met IVN Barneveld, daar leren we veel van. Deze tentoonstelling is een ervaring. De foto’s vertellen een verhaal op zich.”
Tekst: Robin Hazeleger
De tentoonstelling start op donderdag 2 april. Om 19.30 uur is de officiële opening. Daarna is er om 20.30 uur een fotopresentatie tot 21.30 uur. Zie ook: Foto-expositie “Denken, doen en ervaren”
De expositie loopt tot en met de maand mei in het Kulturhüs in Wekerom aan het Dorpsplein.
Het werk van Jaco van Toor is te bewonderen op zijn website:
Ook gepubliceerd in de Barneveldse Krant 28-03-2015
