Buizerd en Vlaamse gaai samen in een boom
Je bent op een morgen heel op je gemakkie een fietstochtje aan het maken in de buurt, en dan zie je onverwachts vanuit je ooghoek iets in een boom zitten. Heel voorzichtig stap je af en met de camera zoek je de kruin van de betreffende boom af. Dan opeens zie ik ze zitten: een buizerd en een Vlaamse gaai. Wat een schitterend gezicht! De adrenaline stuift omhoog en ondertussen probeer ik kalm te blijven en druk af.
De twee rovers in de boom kijken elkaar met de nek aan – Foto: ©Louis Fraanje
Met de nek aankijken
Een komisch gezicht als je die twee rovers zo dicht bij elkaar in een boom ziet zitten. Allebei kijken ze een andere kant uit, en beiden zitten ze op de uitkijk naar een prooi. Ze kijken elkaar met de nek aan. Een machtig moment, alleen al om te zien hoe ze daar boven in de boom bij elkaar zitten. Best aardig om eens wat meer over deze twee te vertellen. Om maar te beginnen met de Vaamse gaai.
De imitator – Foto: ©Louis Fraanje
Vlaamse Gaai (Garrulus glandarius)
De betekenis van zijn wetenschappelijke naam is: ‘voortdurend krassende eikelzoeker’. De vogel heeft de gewoonte om heel veel eikels te verstoppen, men zegt als appeltje voor de dorst. Ze kunnen wel zes tot acht eikels tegelijk achter hun wangen verbergen om die op een geschikte plek te begraven. Deze vruchten worden lang niet allemaal teruggevonden. In de volgende lente graaft hij ze op om jongen mee te voeren. De eikels die hij niet meer terug kan vinden, groeien weer uit tot eiken. Om deze reden wordt de gaai ook wel ‘de grootste bosbouwer’ genoemd.
De Duitse naam voor de gaai (Eichelhäher) typeert het gedrag. De wetenschappelijke naamGarrulus glandarius valt vrij te vertalen als voortdurend krassende eikelzoeker.
Imitator
Ze kunnen luid schreeuwen waardoor ze andere dieren waarschuwen voor gevaar. Als ze van streek zijn kunnen ze ook musachtig tsjilpen en zelfs katachtig miauwen. De buizerd maakt ook regelmatig een miauwend geluid. In het voorjaar is het dus opletten. Maar de buizerd maakt het geluid echter bijna altijd in de lucht , de gaai vaak zittend op een tak. Hij werd vroeger gezien als de boodschapper van de doden. De Drentse naam is Schrowakster en de Friese naam isHoutekster. Ook kent ie nog Markolf, Meerkol, Morkolf of Broekhannik als oude bijnamen. Men spreekt tegenwoordig liever van Gaai in plaats van de al jaren oude naam Vlaamse Gaai. Persoonlijk vindt ik dat gewoonweg belachelijk en ik denk ook zeker dat onze zuiderburen de Belgen zich drie keer in de rondte lachen om deze kleinzieligheid van ons Hollanders.
De Vlaamse gaai is een bosbouwer bij uitstek – Foto: ©Louis Fraanje
Buizerd (Common Buzzard , Buteo buteo)
De buizerd is waarschijnlijk wel de bekendste Nederlandse roofvogel. Het is een stevige vogel, niet erg goed toegerust op het vangen van snel bewegende prooien zoals bijvoorbeeld valken dat kunnen. Buizerds moeten het dan ook meer hebben van muizen, zieke konijnen, wormen en aas. Dat aas werd hen helaas noodlottig; in het verleden (en nog steeds!) werden buizerds vergiftigd door mensen die de roofvogels als concurrenten beschouwen. Gelukkig zijn deze praktijken sterk afgenomen, waardoor het aantal buizerds sterk is toegenomen.
Hoog in de lucht hangt een buizerd, zwevend op de thermiek – Foto: ©Louis Fraanje
Aantal toegenomen
In de winter overwinteren in onze streken grote aantallen Scandinavische buizerds, die massaal op paaltjes in weilanden en langs snelwegen neerstrijken. Ze doen zich, vaak ten koste van hun eigen leven, te goed aan verkeersslachtoffers langs onze snelwegen. In de trektijd kunnen groepen van vele tientallen buizerds worden gezien, die hoogte proberen te winnen door een warme luchtstroom onder de brede vleugels te vangen. Door van deze thermiek gebruik te maken kunnen ze met een minimale inspanning grote afstanden afleggen.
Aanvliegende buizerd op een heiningpaal – Foto: ©Louis Fraanje
Het aantal buizerds is de laatste decennia sterk toegenomen. Broedden er in 1975 nog 2000 – 2.500 paren in ons land, inmiddels is dat aantal toegenomen tot ongeveer 8.000 tot 10.000 paren.
Bron: Vogelbescherming en Wikipedia
