“Hessenhut” op de Goudsberg officieel geopend

Echte Hessenwagen

De nieuwe ‘Hessenhut’ op de Goudsberg in Lunteren is donderdagmiddag officieel geopend. Daarbij waren naast een flink aantal Lunteranen onder anderen de Edese wethouder Willemien Vreugdenhil en de Gelderse gedeputeerde Annemieke Traag aanwezig. De echte Hessenwagen met de als Hessenvoerman verkleedde en bijna 90 jarige Henk Vink uit Barneveld was ook van de partij. De opening werd op een komische wijze aan elkaar gepraat door de Lunterse Jobje de Postbode en Louis Fraanje, voorzitter van de Jac. Gazenbeekstichting.

Van oud naar nieuw

Het landschapsobject van de Arnhemse ontwerper en kunstenaar Rob Sweere bestaat uit een schuil- en zitgelegenheid en een uitkijkpost. In het midden is een boom geplant. Bezoekers kunnen vanaf het uitzichtpunt, waar witte duiven werden losgelaten, in de verte Barneveld zien liggen.

Het object is een stalen constructie met houten planken, afkomstig uit het bos op de Goudsberg. Het kunstwerk is vernoemd naar de vroegere, houten hessenhut, die door vandalen meerdere keren in brand werd gestoken.

Het verhaal van de nieuwe Hessenhut

Op het mooie uitzichtpunt boven op de Goudsberg bij Lunteren heeft heel lang een Hessenhut gestaan. Een soort rustplaats langs de oude Hessenweg waarover vroeger hessenwagens reden.

Het uitgangspunt voor de nieuwe Hessenhut is daarom de Hessenweg en de hessenwagens. De vormgeving vloeit daaruit voort, de houten wielen van de hessenwagen, ronde cirkels met spaken. Ook onder in een oud zandgat vinden we de ronde vormen in het kunstwerk weer terug in een grote ronde bank.

Boom geplant

De hessenhut staat in het Luntersche Buurtbosch dat is ontstaan uit het buurtschap Lunteren/Meulunteren. Precies 100 jaar geleden in 1915 is in het Luntersche Buurtbosch een gedenkboom geplant met een gedenkbank daaromheen voor de stichter van het Buurtbosch, notaris van den Ham. Nu in 2015 planten wij ook een boom, een sequoia, de favoriete boomsoort van een vroegere voorzitter van het Buurtbosch Henri Louis Dinger, tevens de stichter van het Pinetum. Een monumentale recht omhoog groeiende boom waarvan je er een aantal kunt vinden in dat zelfde Pinetum.

Groeien in de tijd

Eveneens precies 100 jaar gelden werd ook de koepel voltooid. De koepel eerst met slechts één verdieping en die in de loop der jaren werd verhoogd, als het ware met de bomen meegroeide om er over heen te kunnen blijven kijken. Deze nieuwe hessenhut heeft al de gewenste hoogte en de bovenste ring heeft de noodzakelijke doorsnede voor een volwassen boom. Niet het object moet groeien vanwege de steeds groter groeiende bomen, maar de boom moet groeien in de tijd en in het object. Het object, de hessenhut, is de plaats om een boom te zien groeien. Juist omdat de ring al op hoogte is zul je door de jaren heen op die plek goed kunnen ervaren hoe de boom groeit. Omdat je een referentiepunt hebt.

Hout uit het Buurtbos

Het hout van de hessenhut is van de douglas boom, hard hout vanuit het noorden. De bomen zelf komen uit het Buurtbosch. Als je vanaf de Meulunterseweg de Hessenweg omhoog rijdt kun je hessenhut goed zien staan, een prachtig landmark. De hessenhut is daarmee een karakteristiek entree beeld voor de Goudsberg, middelpunt van Nederland.

Het object bevindt zich op drie niveau’s, de bovenste ring om de boom te ervaren en een maximaal uitzicht te hebben over de Lunterse eng en naar de verre horizon.

Op de begane grond kun je zitten in de hessenhut of aan de half ronde picknicktafel. En naar beneden in het gat om het bos te ervaren en om vandaar uit verder het bos in te lopen. Het gat dat nog steeds een verwijzing is naar het graven naar grint en naar de ijstijd waarin deze stuwwal is ontstaan.

Brongroep

Lunteren is een bijzondere gemeenschap en wil je op deze voor Lunteren zo karakteristieke plek een landschapsobject ontwerpen, dan kan dat alleen in samenspraak met die bijzondere gemeenschap. Daarom is er samengewerkt met een brongroep waarin vertegenwoordigers zaten van de verschillende onderdelen van die gemeenschap. De Lunterse gemeenschap kent een sterke verbondenheid een heeft grote belangstelling voor haar gezamenlijke geschiedenis. Vandaar de vele verwijzingen en aanhaak punten in de nieuwe hessenhut.

Dankzij Lunteren

De nieuwe ‘Hessenhut’ is tot stand gekomen dankzij Lunterse organisaties als de Jac. Gazenbeekstichting, Museum Oud-Lunteren en De Vrienden van het Luntersch Buurtbosch. Het landschapsobject ligt langs een eeuwenoude hessenweg, in vroeger tijden de handelsroute tussen Arnhem en Amersfoort.

Loslaten

Tenslotte gingen de mensen van de Brongroep, onder leiding van Jobje de postbode en kunstenaar Rob Sweere naar boven. Daar werden een aantal duiven losgelaten als symbool van het oude los te laten om het nieuwe te verwelkomen. In dit geval dus de nieuwe Hessenhut.

Samenwerken

“Dit landschapsproject is een mooi voorbeeld van integratie cultuur-natuur en community-art”, aldus gedeputeerde Annemieke Traag.

Het mooie van dit soort dingen is, dat de plaatselijke bevolking van Lunteren nauw betrokken is bij het project. De nieuwe Hessenhut mag zeker gezien worden als een aanwinst voor Lunteren en de Veluwe in het bijzonder!

Mede daarom ondersteund de Jac. Gazenbeekstichting dit soort projecten, die een aanvulling betekenen voor de natuur en cultuur op de Veluwe.

Geen kooplui, maar voerlui

Voorzitter Louis Fraanje benadrukte nog eens heel duidelijk, dat de Hessen geen kooplui of handelslui waren, maar voerlui die met hun zwaar beladen Hessenwagens over de Hessenwegen reden.

Geen karren, maar wagens

Ook waren het geen karren, maar wagens. Karren hebben maar één as en twee wielen en wagens twee assen en vier wielen. “Een zeer groot  misverstand, wat regelmatig in allerlei media weer opduikt, maar wel ‘jammer genoeg’ de geschiedenis vervalst. Keer op keer moet ik mensen op dit ‘hardnekkige’ misverstand wijzen”, zegt Fraanje nog eens nadrukkelijk!

Hessen en nog eens Hessen

Na afloop werd er – onder het genot van een hapje en een drankje – gezellig bijgepraat op het terras van Restaurant De Goudsberg aan de Hessenweg. Het was dus de Hessen die vandaag in het zonnetje werden gezet.

De Hessenhut aan de Hessenweg waar over de Hessenvoerlui met hun Hessenwagens uit de Duitse deelstaat Hessen eeuwenlang gereden hebben. Vandaag werd dat nog eens benadrukt door de oude Hessenwagen van Henk Vink uit Barneveld.

 Lees ook: Hessenhut-project nadert voltooiing