Herdenking bevrijding Lunteren met documentaire

“Feest met huilende en jubelende dorpsgenoten”

“Het was niet leuk, ik was bang”

“De bevrijding was een feest met huilende en jubelende dorpsgenoten,” Woorden van Gerrit van Dijk tijdens de officiële herdenking van de bevrijding van Lunteren op donderdag 16 april bij de Bevrijdingsbank, naast de Oude Kerk.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Vlaggen wapperden i de wind

Hij wees op de Lunterse, Canadese en Nederlandse vlaggen die in de wind wapperden. Leerlingen van groepen 7 van lokale basisscholen keken ernaar en luisterden naar een toespraak van burgemeester Cees van der Knaap, samen met genodigden en andere Lunteranen.

Gevecht tegen de overheersing

“Toen de Duitsers ons land binnenvielen, behoorden ook bewoners van Lunteren tot de eerste slachtoffers. Na de capitulatie kregen de Duitsers steeds meer invloed op het dagelijkse leven. Het gevecht tegen de overheersing kwam geleidelijk op gang. Vaak met succes, maar soms ook met een minder goede afloop. Strijden tegen onrecht, ze gingen daarin ver. Soms zo ver dat de dood erop volgde”, aldus Van der Knaap.

Voordracht kinderen

Tjitske Roscam-Abbing en David Oudshoorn van basisschool De Bron droegen gedichten voor.

Het was een minuut stil en de zoon van de bekende oud-strijder Cliff Moulton voerde kort maar krachtig het woord: ,,At the going down of the sun and in the morning, we will remember them, we will remember them.”

 

 

 

 

 

Bloemen en lied als eerbetoon

Leerlingen van de basisschool in De Valk legden bloemen op de Bevrijdingsbank als eerbetoon aan de soldaten die zeventig jaar geleden Lunteren hebben bevrijd.

‘It’s a long way to Tipperary’ 

Theo Borggreve, voormalig onderwijzer, had een Nederlandse tekst geschreven op de wijs van het Engelstalige lied ‘It’s a long way to Tipperary’ dat tijdens de oorlog zeer bekend was. Hij begeleidde de aanwezige leerlingen met zijn accordeon.

Schitterend verhaal 

Dat lied kwam in de originele versie terug in het vurig vertelde en zelfgeschreven verhaal van Nelleke Ozinga. Ze deed dat in de grote zaal van het Weshoffhuis, waar alle aanwezigen na de plechtigheid naar toe gingen. In ‘Razzia’ voerde ze de Lunterse jongen Alex op, die op 9 maart 1945 in Amersfoort werd opgepakt door de Duitsers. Ze vertelde beeldend over mishandeling en de reis in de wagon van een trein naar Gronau. Daar moest Alex zwaar werk doen met een schep, maar hij wist te ontsnappen aan zijn bewakers en vluchtte het bos in. Westwaarts richting Nederland, waar hij na onderduiking in een boerderij en via het station weer in Lunteren terug kwam. Daar werd hij met open armen thuis ontvangen. Coby, de zus van Alex, was aanwezig in het Westhoffhuis.

Documentaire

Nog meer Lunteranen die de oorlog bewust hadden meegemaakt, kwamen aan het woord. Maar nu in een heuse documentaire waar leerlingen van diverse scholen interviews voor af hadden genomen. Deze documentaire werd donderdag ook vertoond, met ooggetuigenverslagen van Nel Denijs, Tine Fluit, Wout Engelen, Piet Lagerweij, Herman van de Kaa, Teuntje Jongbloed- van de Pol, Maas Stroomberg en Alie Hazeleger. De kinderen stelden vragen als volleerd journalisten en de antwoorden gingen over slapen in de kelder, dreigend overkomende vliegtuigen, kapotte ruiten, de kerkklok die gebruikt werd voor kogels, verjaardagen die niet werden gevierd, geen speelgoed en illegale kranten. ,,Het was niet leuk. Ik was bang.”

Dankzij de vele vrijwilligers

De documentaire werd ‘s avonds voor ouders en belangstellenden nogmaals vertoond in zaal Floor. De weken ervoor waren leerlingen van groep 7 ook in de lokale oorlogsgeschiedenis gedoken.

In Museum Oud Lunteren  zijn exposities over de Tweede Wereldoorlog en Veteranenkunst te bekijken. Leerlingen exposeren daar ook, want elke groep 7 gaf op een paneel een impressie van het thema ‘bevrijding’.

De Educatiecommissie met veel vrijwilligers had het project op touw gezet.

Tekst: Freek Wolff

Ook gepubliceerd in Barneveldse Krant en Ede Stad 22-04-2015