Faunabeheer 2015/2016
De “Krul-oogtak” van opzij gezien – Foto: ©Ton Heekelaar
Onwillekeurig vragen Veluwse woudlopers zich af: ”Wat doen in juni de Veluwse Faunabeheerders?”.
Na de verleende ontheffing van de Provincie Gelderland om diverse populaties grofwild (lees: rood- en zwartwild) op de Veluwse landgoederen en Nationale Parken in de voorgaande periode tot de gewenste stand terug hebben gebracht (lees: middels jacht), zijn de faunabeheerders alweer bezig met faunabeheer voor het a.s. seizoen 2015/2016.
Specialiteit faunabeheerder
De grofwild-tellingen, met assistentie van diverse deskundige Veluwse woudlopers, zijn van algemeen belang, doch het observeren der edelherten (manlijk) in het bijzonder. Dat is één specialistische aangelegenheid.. Dus in mei en juni loeren hoe de herten hun nieuwe bastgewei schuiven.
“De Krul-oogtak”, 28 juni 2013 op de Zuid-Veluwe – Foto: ©Ton Heekelaar
Deskundige faunabeheerders
De Veluwse woudlopers zijn wellicht in de veronderstelling: “maar………..van die half-volgroeide bastgeweien valt toch niet zoveel vanaf te lezen!”. Edoch, niets is minder waar. We hebben het over deskundige faunabeheerders die heel wel in staat zijn om te kijken naar vaste monitorings-aspecten zoals o.a.: kleur van zowel het bastgewei als vacht. Evenals de koptekening met of geen lichtkleurige neusring en…..oor-beschadigingen. Tevens de vorm van de geweiopbouw (nauw, wijd, achter- en/of voorover hangend. De vorm van de oogtakken kan worden omschreven als: nauw, wijd, dan wel met een kenmerk als druipoogtakken en/of extreem grote krul-oogtakken (lees: kapstokken).
De leeftijdsbepaling
Bij de leeftijdsbepaling let men bij het hert niet alleen op de lichaamsbouw (habitus), doch ook op details als o.a. -denkbeeldige- myxomatose ogen in combinatie met de stand van de rozen. Zitten de rozen ook -denkbeeldig-extreem schuin op de kop geplakt? Zijn de rozenstokken nog zichtbaar? Bij extreem oude herten van omstreeks 15-jaar is vaak sprake van een teruggezet gewei (lees: slecht ontwikkeld gewei met nauwelijks- en/of ontbreken van enden).
Indien de rozenstokken totaal zijn verdwenen, wordt “der alte knick” zoals de Duitser zegt (lees: kromming aanzet geweivorming) zichtbaar. Dit omdat een gewei zijn natuurlijke vorm weer aanneemt.
Foto’s: ©Ton Heekelaar
De Nieuwe Haak, alias Vergaffelde R-Middentak, 21-mei-2015 – Foto: ©Ton Heekelaar
De faunabeheerder observeert zijn wild _ Foto: ©Louis Fraanje
Samenvatting jaarlijkse kenmerken o.a.:
• Vorm van geweiopbouw
• Stand van oogtakken
• Gewei/vachtkleur
• Oorletsel
• Lichaamsbouw (habitus)
Goed monitoren
Ook een hert die solitair in een uithoek van het veld gaat wonen dient men extra te monitoren op leeftijd. Dan dient men goed te kijken of men het hert reeds diverse jaren herkent (via foto/film en/of afworpstangen). Die kunnen een feitelijke bijdrage leveren aan de leeftijd van een individueel hert.
Appels met Peren vergelijken
Volledigheidshalve: het aanspreken van een hert (lees: leeftijdsbepaling) tijdens de bronstperiode en tijdens de bastperiode zijn twee verschillende aspecten. Dat staat gelijk als appels met peren vergelijken. Dat vanwege een extreem hoog testosteron gehalte tijdens de bronstperiode en……… het nagenoeg ontbreken daarvan tijdens de bastperiode! Over de bronstperiode zal daarom t.z.t. een apart item worden gepubliceerd.
De Wijde Auslage, 20 februari 2015, Veluwe – Foto: ©Ton Heekelaar
De praktijk
De wijde auslage op 28-februari 2015, Veluwe – Foto: ©Ton Heekelaar
Ad-hoc een (wild)vreemd hert beoordelen en/of uit het bestand wegnemen -mits uiteraard met ontheffing van de Provincie- meermaals een onjuiste beoordeling te weeg heeft gebracht. (lees: te jong en door de deskundige faua-beoordelings-commissie aangemerkt met een rode punt!).
Daarom is het steeds een kwestie van zorgvuldigheid en… deskundigheid. Vergeet niet de realiteit: “het is mensenwerk, waar helaas ook fouten kunnen worden gemaakt”!
Veluwse meerwaarde
Ondanks een enkele “misser tijdens de praktijkuitvoering” heeft het overheidsbeleid, samen met de leden van de uitvoerende faunabeheerders van diverse Veluwse-wildbeheer-eenheden(WBE’s), geleid tot een fantastische Veluwse grofwildpopulatie in zowel kwantiteit als kwaliteit. Dit is een aspect waarom de Veluwe bij heel veel recreanten hoog in het vaandel staat.
Slot
De vele woudlopers komen niet alleen naar de Veluwe voor de gezondheid van lichaam en geest, doch bovendien voor een gezonde (ont)spanning en……… leerzaamheid.
