Jonge ransuilen gevonden
“Ontheemde uilskuikens”
Jaren geleden, het was in het laatst van april, overkwamen een paar van mijn medewerkers (bosarbeiders) het volgende; Op weg naar huis hadden ze onder een boom in het bos, drie jonge uilen gevonden, waarvan er één dood was, van een nest was niets te bespeuren. Ze hadden gauw van wat takjes en buntgras een nestje in elkaar gedraaid en daar de nog levende jonge uilen ingezet. Nadat ze mij alles in geuren en kleuren verteld hadden, ondernam ik aktie.
De jongen onder het wakend oog van moeder ransuil – Foto: ©Archief JGS/RK
Jonge ransuiltjes
Ik nam direct contact op met een ambtenaar van het toenmalige ITBON en samen trokken we richting de uilen.
Aangekomen op de plaats van bestemming, zagen we de twee uiltjes in het nest zitten, nu vergezeld van moeder uil. Bij onze komst vloog deze direct weg. Het bleken jonge ransuilen te zijn.
Er werd een nieuw nest in elkaar gezet – Foto: ©Archief
Aangezien het de volgende morgen zondag was, en dat betekend bij mooi weer natuurlijk veel wandelaars en dus grote kans op ontdekking. Besloten we om een nieuw nest in elkaar te draaien en zetten deze in een vliegden met een dichte kroon. In de onmiddellijke nabijheid van de jongen om ze naar deze plaats over te huizen. Met behulp van een stukje oud gaas bevestigden we tussen de zijtakken van de boom de onderlaag van het nest, waarop we heidestruikjes en mos aanbrachten. Goed genoeg naar onze mening om een uilenfamilie te kunnen herbergen.
Nieuwe nestboom
De jonge uilen kregen een ring om hun rechterpoot en daarmee versierd gingen ze omhoog naar hun nieuwe nestplaats.De regen die tijdens de verhuizing gestadig viel, hielp ons prachtig mee om onze voetsporen weg te wissen. En toen we na afloop nog eens kritisch keurend op een afstand om de nieuwe nestboom heen draaiden, gaven we onszelf een goedkeurend klopje op de schouder. We konden er op vertrouwen dat het met deze uilenfamilie wel goed zou komen.
De jonge boswachter Folsche met een ransuil op de arm – Foto: ©Archief Folsche
Speciale bewakingsdienst
De volgende morgen bleek dat moeder ransuil zich ook deze tweede verhuizing had laten welgevallen. Ze had haar kroost weer onder de koesterende vleugels genomen. Tot zover was dus alles goed verlopen.
Maar hiermee mochten we de uilenfamilie niet aan hun lot overlaten, want je hoefde geen Sherlock Holmes te zijn om in te zien, dat er met deze uiltjes wat was gebeurd! Er zat namelijk geen nest in de boom waaronder de uiltjes waren aangetroffen. Daar had dus de mens de hand in het spel gehad, die om de een of andere reden de jonge uilen niet verder had durven meenemen. Iemand had ze dus zomaar onverzorgd aan de kant van de weg achter gelaten. Wat lag meer voor de hand, dan te veronderstellen dat de onbekende terug zou komen om de jongen alsnog uit te halen?
Daarom werd een speciale bewakingsdienst in het leven geroepen, waarin de bosarbeiders, Vogelbeschermingswacht en ondergetekende eendrachtig samenwerkten.
Twee van de drie jonge ransuiltjes kijken ons aan – Foto: ©Archief JGS/RK
Flinke krachtige vogels
Precies twee weken heeft deze dagveiligheidsdienst gewerkt en het is een volkomen succes geworden. Wat een voldoening gaf het de kleine wollige uilskuikens in een verbazingwekkend tempo te zien uitgroeien tot flinke krachtige vogels! Tien dagen na de verhuizing kon je ze al zien zitten op een tak boven het nest naast de moeder, die zich ook koesterde in het zonnetje. Pienter zat het tweetal je aan te kijken en nooit kon je het nest naderen, zonder dat ze het merkten. Zo geruisloos kon je niet aankomen, of ze hadden al front gemaakt in de richting waaruit je kwam.
Volwassen ransuil – Foto: ©Louis Fraanje
Jonge ransuil in boom boven het nest – Foto: ©Archief JGS/RK
Moeite beloond
Van dag tot dag maakten ze onder toezicht van hun ouders, snelle vorderingen. Weldra zat een jong in de top van de nestboom, en het andere zelfs al in de boom ernaast. Vanaf dat moment werd het steeds moeilijker om ze te vinden. Op de vijftiende dag werd er nog een gesignaleerd op zo’n twintig meter van het kunstnest. Toen kon de bewaking dan ook zonder bezwaar worden opgeheven. Het gevoel van weemoed dat het verlaten nest bij ons opriep, maar de wetenschap dat onze uilen nu bij schemeravond op muizenjacht gingen, stemde ons tevreden. En zo werd al onze moeite toch beloond en vlogen de ‘ontheemde uilskuikens’ nu als volwaardige uilen door het bos.
©Tekst: Oud boswachter Gerrit Hendrik Folsche te Ede
Eerder gepubliceerd in De Veluwenaar -18e jrg.- No.2 – April 2010
___________________________________________________________________________________________
Lees ook: Oud-boswachter Gerrit Hendrik (Ted) Folsche 95 jaar
