Eieren kwamen gewoon van de kip – Foto: ©Archief
Barnevelds gekakel
Ik weet nog uit mijn kindertijd, als geboren Barnevelder, dat kippen een grote indruk op mij maakten. Allereerst op de kippenmarkt in het dorp zelf en later daarbuiten, toen ik bij een boer ging helpen. Hoe ik daar met eigen ogen zag, dat de kip een ei aan het leggen was.
Tegenwoordig weten sommige kinderen niet beter, dan dat eieren uit de supermarkt komen. Ook het thuis slachten van een kip, was eertijds heel gewoon voor ons kinderen. Eigenlijk werd je al heel jong geconfronteerd met “leven en dood” en waren dit soort dingen, de gewoonste zaak van de wereld!
Kippenmarkt
De kippenmarkt in Barneveld in 1960, met op de achtergrond het “Gasthuis” nu “De Haven” – Foto: ©Kees Scherer (†)
Niet ver van mijn geboortehuis in het bekende kippen- en eierdorp Barneveld, was de kippenmarkt. Eigenlijk direct om de hoek, want als we de straat uitliepen, en de brug van de Barneveldse beek overgestoken waren, was het nog maar een klein stukje lopen naar de markt.
Als ik mij nog goed herinner, was dat altijd op woensdag. Voor ons precies pas, want op de woensdagmiddag was je vrij van school.
Buitenkansje
Er was altijd wel wat te beleven voor ons jongens. In de lange kippenkisten kon je zo af en toe wel eens een ei vinden, die de kip onderweg gelegd had. Dat was natuurlijk een buitenkansje, die moest er uit gehaald en mee naar huis.
Eerst… goed om je heen kijken of de eigenaar/handelaar niet in de buurt was, en dan graaien tussen de smalle plankjes door. Een lastig en soms pijnlijk karweitje, maar vaak lukte het met een beetje creativiteit.
Uitdaging
Had je soms een windei te pakken, dan bekogelden we daar ‘stiekem’ iemand mee. Dan zeiden we tegen elkaar: “Wie durft?” Dat was voor ons altijd een uitdaging, en we berekenden onze kansen.
Dat wil zeggen, als wij iemand op het oog hadden, ook tegelijkertijd een vluchtweg uitstippelden. Want… als het doel geraakt was, en het slachtoffer de struif uit nek en oren aan het verwijderen was, moest je er natuurlijk als een haas vandoor.
Ik zie mijzelf nog zo zitten bij de kisten – Archieffoto
Bij de boer helpen
Als kleine jongen uit een groot gezin van tien kinderen, hielp ik al vroeg mee. ‘s Middags als ik uit school kwam, hingen m’n oude kleren al klaar over een stoel, omgekleed ging ik daarna bij een boer buiten het dorp helpen.
De scharrelkippen van toen, op de achtergrond het oude kippenhok – Foto: ©Louis Fraanje
Water in melkbussen
Die boer had verschillende hokken – van het lessenaartype – met kippen, die ik dan moest voorzien van water en voer. Het water pompte ik achter op de deel in melkbussen en zette die op een laag handkarretje. In de hokken was nog geen stromend water, dus moest ik daar aangekomen de bakken vol water gieten. Uit een grote staande ton, strooide ik mais door het hok. Daarna haalde ik de eieren uit de legnesten.
Een echte trotse Barnevelder – Foto: ©Louis Fraanje
Grote haan geslacht
In het achterste hok liep ook een grote haan bij de kippen, maar dat waren dan ook scharrelkippen…. Die grote haan, een echte Barnevelder, daar had ik een goede relatie mee, altijd liep hij om mij heen te kakelen, net of hij van alles wilde vertellen, erg grappig was dat.
Tot ik op zekere dag met mijn fiets het erf van de boerderij kwam oprijden, en de boer zag staan met een hiep (soort bijl) in zijn hand. Hij riep me bij zich en zei: ”Jong, gao jie die hoan mer us effe haolen, die het noe lang genog bie de daomes elopen, hie mot eslacht worre!”
Nou, u kunt zich misschien wel indenken wat ik voelde? Maar ja, ik moest wel. In die tijd net na de Tweede Wereldoorlog was je als klein jochie nog niet zo mondig als tegenwoordig. Met lood in de klompen ging ik op weg.
De bewuste hiep waarmee de kop werd afgehakt – Foto: ©Archief
Toen ik even later met de haan bij de boer aankwam, was het enige wat hij zei: “Goed vasthouwe jong!” Daarna pakte hij de haan bij de kop, legde hem op een paal, en sloeg hem in één keer met de ‘hiep’ zijn kop eraf. Tsjakka, daar viel de kop op de grond, van schrik liet ik de haan los en die vloog zo zonder kop over het dak.
Kip zonder kop
Natuurlijk ben ik gaan kijken waar de haan gebleven was, en wat denk je? Daar lag de haan naast twee kippen… ook zonder kop. Die had de boer zelf al te grazen genomen. Soms gebeurde het ook wel eens bij het slachten, dat de onthoofde kip er vandoor ging en alsnog wat geluid produceerde. Misschien komt daar wel het gezegde vandaan: “Hij kletst als een kip zonder kop?”
Eten kip eten – Foto: ©Archief
Dagelijks voedsel
Nee, dat slachten van de haan en ook van de kippen vond ik maar niks. Ik vond het al heel goed van ze dat ze hun eieren aan ons af stonden, maar dan slachten, nee… brr.
De boer vertelde later, dat de kippen die hij slachtte, toch al geen eieren meer wilden leggen, vandaar! Ja, dat zal wel, dacht ik, maar dat ruwe kop afhakken, brr, brr..!
Toch leerde je zo natuurlijk wel als kind op het platteland, veel over het dagelijkse voedsel wat thuis op tafel kwam.
Voor de kinderen uit de stad is dat soms allemaal heel moeilijk te begrijpen, en… je kunt het ze ook niet kwalijk nemen, die weten vaak niet beter. Mede daarom vertel ik graag over mijn kindertijd. Het zijn herinneringen aan een tijd waarin alles nog kleinschalig was en die grote onbekende wereld nog ver weg!
Lees ook: Mijn kindertijd op de Veluwe – Deel 4
____________________________________________________________________________________________________
Vriendschap met een kip
Wie zegt dat een hond de beste vriend van de mens is, heeft waarschijnlijk nog nooit “Love Bird” ontmoet! Deze kip heeft zoveel liefde voor zijn menselijke vriend en is niet bang om het te laten zien. De familie Brumley zette een video online van hun 6-jarige zoontje Mason en zijn kip, die hij al heeft sinds dat het een kuiken is. Mason en Love Bird zijn beste vrienden. Het is prachtig om ongewone vriendschappen tussen mens en dier te zien.
Bron: Viralmundo – Trending Verhalen & Viral Video’s
Bekijk ook het filmpje:
