“Geheimzinnige wezens”
Het schitterende mosklokje van onderen gezien, komen de lamelletjes mooi in beeld – Foto: ©Fransien Fraanje
Het is en blijft een gegeven dat de paddenstoelen en schimmels nog altijd tot de verbeelding spreken. Het zijn wonderlijke verschijningen, omweven met een zekere geheimzinnigheid.
Allereerst al door hun verschillende benamingen zoals o.a.: elfenbankje, eekhoorntjesbrood, heksenboleet en vliegenzwam.
De paddenstoel is echter voor veel mensen eeuwenlang een moeilijk verklaarbaar, en daarmee een mysterieus verschijnsel geweest.
Het wonderlijke uiterlijk, het snel opkomen uit de grond om vervolgens weer na korte tijd te verdwijnen, soms bijzonder smakelijk en soms hallucinatie-opwekkend, soms genezend maar in andere gevallen weer dodelijk, maakten dat de mensen een soort heilige vrees koesterden voor dat typische verschijnsel.
Een kaboutertje in het bos – Foto: ©Louis Fraanje
Glimp van een kaboutertje
Onbekendheid was natuurlijk de grote boosdoener. 100.000 vlezige soorten zijn er op dit moment geregistreerd, waarvan er slechts 50 tot de smakelijke soorten behoren. Dus ga maar na hoe moeilijk het wordt wanneer je niet weet welke eetbaar zijn en welke niet.
Alles wat met paddenstoelen te maken had kreeg daardoor iets engs. Alhoewel… is het niet zo dat wij tegenwoordig bij het horen van het woord paddenstoel toch ook even – al is het maar in een flits – denken aan feeën, heksen en kabouters? Wie heeft er vroeger niet in de herfst door het bos gedwaald op zoek naar paddenstoelen in de hoop een glimp van een kaboutertje op te vangen?
Geneeskunde
De geneeskrachtige waarde van sommige soorten werd al erkend door Hippocrates 470-400 voor Christus, een beroemd Grieks geleerde, ook wel de ‘vader van de geneeskunde’ genoemd. In die tijd was ook bekend dat andere soorten zeer nadelige gevolgen voor de gezondheid konden hebben. De Romeinen hebben daarom voor zover dat mogelijk was, het verhandelen van paddenstoelen wettelijk geregeld. Dat het eten van sommige soorten hallucinaties kan opwekken, met andere woorden, mensen in een roes kan brengen, is ook al sinds mensenheugenis bekend.
Uit afbeeldingen die dateren van ver voor onze jaartelling is onmiskenbaar af te leiden dat mensen een heilig ontzag hadden voor bepaalde soorten paddenstoelen, goden in hun ogen en dat deze ‘goden’ mensen in een roes konden brengen.
Mystiek
In de middeleeuwen daarentegen was men er van overtuigd dat paddenstoelen scheppingen van de duivel waren. Wanneer deze vermomd als een dikke oude pad over de aarde zwierf en wilde zitten, liet hij een paddenstoel uit de grond oprijzen, vandaar de naam. Dergelijke voortbrengselen van de duivel hadden natuurlijk ook alles met heksen te maken. Het woord heksenkring voor een ring van paddenstoelen zegt al genoeg.
Het mystieke van de paddenstoel nam sterk af toen de eerste mycologen, (paddenstoel-deskundigen) in de 16e eeuw de verschillende soorten gingen beschrijven. Met de uitvinding van de boekdrukkunst konden deze voor het eerst op redelijke schaal verspreid worden.
Bron: Smulweb.nl
Oorspronkelijke artikel: Paddestoelen geven kleur aan bossen
Extra info: Lijst van eetbare paddenstoelen
Bekijk ook het filmpje:
