‘Er was eens in Barneveld’
De titel duidt op een sprookje, maar niets is minder waar. Het boek ‘Er was eens in Barneveld’ van de Barneveldse schrijfster Dieta Malestein bevat verhalen die gebaseerd zijn op echte gebeurtenissen uit de geschiedenis van de gemeente Barneveld. Haar vriendin Jozien Stam, geboren en getogen in Voorthuizen maar nu woonachtig in Schotland, heeft de illustraties bij de verhalen gemaakt. “We willen laten zien dat er zoveel geschiedenis ook bij jou om de hoek is gebeurd”, vertellen de twee vriendinnen enthousiast.
Verdwenen dorp
Schrijfster Dieta Malestein(links) en illustratrice Jozien Stam – Foto: ©Hans Huigen
Het boek, bestaat voor een groot deel uit verhalen die eerder in de Barneveldse Krant verschenen, Dieta heeft 25 korte geschiedenisverhalen geschreven in chronologische volgorde, van de steentijd tot nu.
Zo vertelt ze over een dorp dat verdwenen is onder het zand, nu bekend als het Kootwijkerzand, een bierbrouwerij in Barneveld, een kasteel op de Koewei en offers voor Germaanse goden op de Harselaar.
Jan van Schaffelaar
De verhalen gaan over bekende Barnevelders, van wie Jan van Schaffelaar natuurlijk de bekendste is. Ze spelen zich af op mooie plekken, zoals het Kootwijkerzand, de grafheuvels bij Garderen en kasteel De Schaffelaar. Of ze vinden plaats tijdens grote gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis die niet aan Barneveld voorbijgegaan zijn. Denk aan de Tachtigjarige Oorlog, de hervorming – de gemeente Barneveld had haar eigen Maarten Luther – en de Tweede Wereldoorlog.
Jan van Schaffelaar klaar voor de sprong vanaf de toren in Barneveld – Illustratie: ©Jozien Stam
Hessenvoerlui
Ook bevat het boek een prachtig verhaal over de Hessenvoerlui, met de welluidende titel: “Er waren eens mannen die met zwaarbeladen wagens over de Veluwe trokken”. Bij dit verhaal heeft onze voorzitter Louis Fraanje haar bijgestaan om er voor te zorgen dat de bekende feiten goed weergegeven zouden worden. Fraanje was erg enthousiast over het boek en in het bijzonder natuurlijk over het Hessenverhaal van Dieta. Enigste minpuntje vond hij dat op de illustratie van de Hessenvoerlui, de mannen op de bok zitten, in werkelijkheid zaten ze altijd op de paarden. “Och, daar is achteraf gezien, niets meer aan te veranderen. Maar verder ben ik zeer tevreden en vond ik het erg fijn om zo een hele kleine bijdrage te mogen leveren aan dit geweldig mooie boek”, besluit hij!
Voor jong en oud
De Barneveldse zegt dat ze het boek geschreven heeft met het idee kinderen op een leuke manier kennis te laten maken met de geschiedenis van de eigen woonomgeving. “Maar het blijkt dat volwassenen het ook erg leuk vinden, dus het is geschikt voor iedereen van tien tot honderd”, vertelt ze lachend.
Geschiedenis levend maken
“Je kunt de verhalen ook echt gaan ‘opzoeken”’, vult Jozien aan. “Vorig jaar zomer zijn wij met het gezin bijvoorbeeld naar de grafheuvels in Garderen geweest. Het is voor scholen ook leuk deze plekken te bekijken.”
‘Er was eens in Barneveld’ zal op elke basisschool te lezen zijn, omdat de gemeente deze boeken beschikbaar stelt. “Bij elk verhaal heb ik aangegeven of er nog iets blijvends van de historische gebeurtenis over is”, voegt Dieta toe.
Ook staan er foto’s bij van plekken en huizen die bewaard zijn gebleven of beelden die aan de gebeurtenis herinneren. “Ik wil de geschiedenis levendig maken”, vertelt ze enthousiast.
Van Gogh
Niet alleen het schrijven van de verhalen vereiste veel onderzoek op internet en in het gemeentearchief, dat gold ook voor de illustraties. Behalve op personages uit de verhalen zijn de tekeningen ook gebaseerd op schilderijen uit de tijd waarin het verhaal zich afspeelt. “In de middeleeuwen zie je een middeleeuws schilderij terug en in de 19e eeuw zie je ‘De sterrennacht’ van Vincent van Gogh gecombineerd met de kerktoren van Barneveld”, vertelt Jozien.
De vriendinnen hebben de smaak te pakken. Er zijn plannen voor meer boeken in zowel Schotland als Nederland. ,,We willen onze liefde voor geschiedenis overbrengen en iedereen enthousiast maken.”
Op woensdag 28 oktober jl. presenteerde de Barneveldse schrijfster Dieta Malestein haar boek
Dieta Malestein (links) tijdens de presentatie in de Bibliotheek van Barneveld – Foto: ©Hans Huigen
Met andere ogen
Ongeveer zeventig mensen waren naar de bibliotheek in Barneveld gekomen om de boekpresentatie bij te wonen. Dieta vertelde hoe het boek is ontstaan. Ze las veel historische romans en droomde ervan om zelf te schrijven. Ze besloot om verhalen te schrijven over de geschiedenis van de gemeente Barneveld. ‘Er zijn zoveel interessante onderwerpen te vinden in de Barneveldse geschiedenis,’ zei ze tijdens de presentatie. ‘De geschiedenis heeft zich onder onze voeten afgespeeld.’ Ze vindt dat heel bijzonder: ‘Als je weet wat er op een plek gebeurd is, ga je er met hele andere ogen naar kijken.’
Foto’s onder (links) Dick Veldhuizen aan het woord, en Dieta met de schoolkinderen(rechts). – Foto’s: ©Hans Huigen
Schoolkinderen
Na Dieta kwam Dick Veldhuizen van het gemeentearchief van Barneveld aan het woord. Hij gaf uitleg over de Barneveldse geschiedeniscanon. Over veel onderwerpen uit de canon staat een verhaal in ‘Er was eens in Barneveld’. Daarna las Dieta het verhaal van Jan van Schaffelaar voor.
Ze kreeg hierbij hulp van een aantal leerlingen van Daltonschool Lange Voren uit Barneveld, die het verhaal uitbeeldden op een podium, waar ook een nagemaakte kerktoren stond. Jan van Schaffelaar in de persoon van Richard Tammes, was zelf ook aanwezig en reikte het eerste exemplaar van ‘Er was eens in Barneveld’ uit aan wethouder Eppie Fokkema, die onder andere Onderwijs, Sport, & Cultuur, in zijn portefeuille heeft. De wethouder vertelde dat de gemeente het boek gaat verspreiden onder alle basisscholen in de gemeente Barneveld.
Jan van Schaffelaar(Richard Tammes), Dieta Malestein en wethouder Eppie Fokkema – Foto: ©Hans Huigen
Geweldige opsteker
De Jac. Gazenbeekstichting wil graag iedereen dit schitterende boek aanbevelen, omdat deze schrijfster de gave bezit om op een prettige en gemakkelijk leesbare manier, de geschiedenis weet levend te maken. Dit spannende boek neemt je mee op avontuur door de geschiedenis van onze voorouders. Een geweldige ‘opsteker’ voor ouders van nu, en in het bijzonder voor de jeugd. Zo’n boek mag in geen enkele Veluwse boekenkast ontbreken!
Boek bestellen
‘Er was eens in Barneveld’ is geïllustreerd door Dieta’s vriendin Jozien Stam, die de kunstacademie heeft gedaan en lerares handvaardigheid en tekenen is. Het boek heeft een harde kaft en 141 pagina’s.
U kunt het boek online bestellen op www.mevrouwkakel.nl. Mevrouw Kakel is de naam van Dieta’s schrijverij en uitgeverij. Op de website kunt u ook een inkijkexemplaar bekijken. Verder is het boek verkrijgbaar bij de boekhandels in Barneveld en Voorthuizen, Museum Nairac en het Pluimveemuseum.
Er was eens in Barneveld kost € 17,95. Stuur een e-mail naar info@mevrouwkakel.nl. Bellen kan ook: 0342-452755
Met dank aan: BarneveldseKrant.nl en Ellen Lokhorst
