Herinneringen laten zich niet omzagen!
We hebben het er al vaker over gehad op ons weblog, dat de langste laan met populieren van Nederland wordt gekapt, alle 900 bomen. Het beeldbepalende landschapselement verdwijnt uit natuurgebied Het Binnenveld bij Wageningen en Bennekom. Als monument en herinnering aan deze prachtige bomen verscheen onlangs een boek ”Het ruisen van de populieren”, geschreven door Wim Huijser, samen met zo’n dertig andere auteurs en als toevoeging een CD met geluiden, gemaakt door Henk Meeuwsen.
Schrijver en uitgever Wim Huijser zegt in zijn inleiding hierover: “Wij hebben tientallen mensen in en om Wageningen de vraag gesteld hun gedachten over de populieren te laten gaan. Vanuit een persoonlijke herinnering, een beroepsmatige interesse of om het verhaal compleet te maken. Uit hun reacties blijkt dat er niet alleen nostalgisch wordt teruggekeken, maar ook vooruit. Bomen worden geplant, gekapt en met nieuwe inzichten opnieuw aangeplant. Het resultaat – dit boek en de CD – mag beschouwd worden als een ode aan de bomen die ons ‘raakten’. Maar ook als een ode aan de kringloop van het leven. De boom blijft daarvan bij uitstek het symbool. Wie stilstaat bij het ruisen van de populieren, wordt zich dat vanzelf bewust.”
Menselijks
Dus niet alleen een ode aan de bomen, maar ook aan de kringloop van het leven. Heel mooi samengevat, en ik had het zelf niet beter kunnen verwoorden. Als je eenmaal dit boek ter hand hebt genomen en gaat lezen, wordt je gegrepen door de vele verhalen die het boek vullen. Verhalen die vaak zo verschillend zijn, en toch even zo vaak overeenkomsten laten zien, maar allemaal hebben ze iets ‘menselijks’. Toch zijn er – naast alle andere – minstens twee verhalen die mij ‘raakten’, dat zijn “De Wageningse peppel: mijn levensboom” van Eric Wijnacker en “De kracht van populieren” geschreven door Maja Kooistra.
Gewoon peppels
Allereerst het verhaal van Eric Wijnacker, dat is mij echt uit het ‘hart’ gegrepen, hijzelf heeft het over ‘mijn levensboom’, maar zijn verhaal gaat verder, het is echt ‘levensverhaal’ geworden: “Hoe lang die bomer er al stonden weet ik niet, maar toen ik er als kleuter speelde met mijn buurjongen Kees, op jacht naar kikkervisjes, in het kraakheldere water van de Grift, waren het in mijn herinnering al enorme hoge populieren. Al noemde ik ze toen, als oer-Wageninger, natuurlijk gewoon peppels. Onze stad kent heel wat autochtone inwoners die met die fraaie naam (Van de Peppel) door het leven gaan.”
Vervolgens schrijft hij over het verdwijnen van de bomen de navolgende regels: “Nu weer 20 jaar later , besef en accepteer ik dat die bomen, die zo met mij zijn opgegroeid, toe zijn aan hun laatste spuitje, zaag of bijl. Couperus omschreef het ooit zo mooi en tijdloos: ‘Van oude mensen, de dingen die voorbijgaan’.
Ik hoop die lange bomenrij nog jaren in gedachten voor mij te zien. Want ook voor peppels geldt: zolang er mensen zijn die je gekend en gewaardeerd hebben, ben je nog niet helemaal dood. Herinneringen laten zich niet omzagen!”
Verbinding tussen hemel en aarde
Ook heel erg mooi vond ik het verhaal van Maja Kooistra, waarvan ik u een klein stukje laat meelezen: “Niet voor niets vonden eertijds belangrijke besprekingen en rechtszaken plaats onder grote volwassen bomen. In hun invloedssfeer heerst rust en is de waan van de dag verder weg. Daar is een verbinding tussen hemel en aarde, die mensen meer tot zichzelf brengt waardoor ze zaken beter kunnen overzien en er een standpunt over kunnen bepalen.
Invloedssfeer
Zo’n lange rij volwassen populieren vormt een eigen wereld met een karakteristieke sfeer. Een die je niet alleen ziet en hoort, maar ook voelt en ondergaat, of je nu wilt of niet. In ieder jaargetij, of het nu ‘s zomers is als ze vol in het blad staan, of ‘s winters als ze kaal en zichtbaar nog altijd onveranderlijk naar de hemel wijzen, treed je hun wereld binnen en word je er in ondergedompeld. Hun invloedssfeer reikt verder dan hun fysieke verschijning, net zoals je ze van een afstand al kunt horen. Als je eruit komt glijdt hun aanwezigheid langzaam van je af. De buitenwereld is dan weer verrassend anders en nieuw. Je bent even weg geweest in die andere wereld.”
Het ‘ruisende’ geluid
Als ik de CD beluister die is bijgevoegd, dan moet ik heel eerlijk zeggen, dat het mij persoonlijk niet zo erg veel zegt. Ongetwijfeld heeft Henk Meeuwsen zijn uiterste best gedaan om iets van die mystieke sfeer, die om de populieren hangt, er op weer te geven. Maar… iemand die ooit tussen de populieren van de Veensteeg heeft gestaan, gewandeld of gefietst, zal het beeld dat erbij hoort, zeker missen. Aan de geluidskwaliteit van de CD zal het echt niet liggen, die is uitstekend, maar dan had ik er uiteindelijk toch liever een DVD van gemaakt.
Aanbevolen
Desalniettemin kan ik een ieder die van bomen en hun verhalen houdt, dit boek van harte aanbevelen. Het is Wim Huijser gelukt, om samen met al die anderen er een schitterend geheel van te maken. Ook de foto’s en illustraties die je veelvuldig tegenkomt in het boek, zijn met veel zorg en kennis gemaakt. Kortom een standaardwerk dat in geen enkele boekenkast van de echte liefhebber mag ontbreken!
***
“Het Ruisen van de Populieren”
Uitgave Huijser & Meeuwsen, Wageningen, 144 pagina’s, rijk geïllustreerd, full color, gebonden, met CD, ISBN 978-90-9029294-6.
Prijs € 19,95
Bestellen via www.populierenboek.nl
*******************************************************************************************
Lees: Gezichtsverlies voor de “Peppels” aan de Veensteeg en ook: Groene Kathedraal van populieren verdwijnt