De winter staat weer voor de deur

Vijf jaar geleden hadden we een ‘Witte Kerst’, maar dat is een zeldzaamheid

De afgelopen twee winters waren erg zacht. De vorstgevoelige Ierse Fuchsia’s in onze tuin zijn al twee jaar niet bevroren. Als het een graad of vijf vriest sterven de stengels tot de grond toe af, maar de planten lopen in het voorjaar weer opnieuw uit. De struiken zijn nu ongeveer twee meter hoog. Na een winter zonder vorst van betekenis komt er weer blad aan en beginnen de Fuchsia’s meteen te bloeien. Als ze bevriezen moeten jonge scheuten uit de grond komen en in de loop van de zomer komen de bloemen. In de afgelopen zachte winter hebben we even iets sneeuw gehad. Dat was op zaterdag 24 januari 2015 (zie foto onder).

bk51natwinter1

In de afgelopen twee winters was het uitzonderlijk zacht. Geen sneeuw en ijs van betekenis. Niettemin hebben we dit jaar op één dag wat sneeuw gehad. Op zaterdag 24 januari 2015 werd iedereen verrast met een witte wereld, Vooral kinderen wilden meteen naar buiten. Wij gingen naar de boswachterij Kootwijk. Het was echter van korte duur. Een dag later was de sneeuw verdwenen – Foto: ©Gerrit de Graaff

Witte Kerst

Vandaag, precies vijf jaar geleden, op zaterdag 18 december 2010, is het volop winter, zo lees ik in mijn dagboek. De hele dag zijn er sneeuwbuien en het vriest min 7 graden. Hier en daar wordt geschaatst en er valt een flink pak sneeuw. Het autoverkeer en het vliegverkeer zijn al dagen lang ontregeld. Het is prachtig buiten. Een paar dagen later vriest het min 10 graden. De bomen zijn zwaar beladen met sneeuw. Het is compleet winter en de verwachting is dat het nog wel een tijdje zo zal blijven. Het hele jaar door rijden we geregeld een rondje door de polder bij Nijkerk. Er is altijd wel wat te beleven. Het is een plek, waar het in de winter altijd wemelt van de vogels, maar op 20 december 2010 is het daar heel stil. De duizenden kieviten en ganzen zijn weggetrokken in zuidelijke richting, op zoek naar groene weiden. Alleen wat eenden en zwanen zwemmen in het open water van de Arkervaart. Tijdens de kerstdagen in 2010 ligt er een flink pak sneeuw en kunnen we eindelijk weer eens spreken van een ‘witte kerst’. Iedereen geniet van het fraaie winterweer met sneeuw en ijs.

bk51natwinter2

Zaterdag 24 januari 2015: Zo’n mooi besneeuwd bospad in de boswachterij Kootwijk nodigt uit voor een wandeling – Foto: ©Gerrit de Graaff

Zeldzaamheid

Een mooie ‘Witte Kerst’ is een zeldzaamheid in Nederland. Volgens mijn dagboek was het op vrijdag 25 en zaterdag 26 december 1981 een mooie ‘Witte Kerst’ met een flinke laag sneeuw. Het begon in dat jaar op 7 december 1981 al aardig te vriezen en op 9 december viel er wel 10 cm sneeuw. Op zondag 13 december 1981was het een schitterende dag met berijpte bomen en een zonnetje erbij. Prachtig. Talloze foto’s herinneren nog aan die mooie dag. Tijdens de Kerstdagen lag er 20 centimeter sneeuw, maar de besneeuwde bomen begonnen op Tweede Kerstdag te lekken. Op 30 december 1981 was het plus 9 graden. Het gras kwam groen onder de weggedooide sneeuw tevoorschijn. Dat was in 1981.
Nadien heeft het 29 jaar geduurd voordat we in het jaar 2010 weer een echte ‘Witte Kerst’ kregen. In de daartussen liggende jaren hebben we tijdens de Kerstdagen wel eens vorst op de kale grond of natte sneeuw gehad. Een mooie ‘Witte Kerst’ met een laag sneeuw en berijpte bomen is een zeldzaamheid. Een ‘Witte Kerst’ is net zo zeldzaam als een Elfstedentocht.

bk51natwinter3

Tweede Kerstdag 2010: De meeste vogels in de polder Arkemheen bij Nijkerk waren vertrokken, behalve eenden en zwanen – Foto: ©Gerrit de Graaff

Elfstedentocht

Nu staat de winter weer voor de deur en ,,als straks de dagen gaan lengen, begint de winter te strengen”. Na een reeks van zachte winters zal het nu toch eindelijk eens gaan gebeuren: een winter met een Elfstedentocht. Dat dachten we in 2010 ook, maar het is niks geworden. Wat de komende winter gaat brengen blijft een verrassing.
Na de Elfstedentocht in 1956 kwam de volgende in de strenge winter van 1963 en dan pas na 22 jaar, in 1985, is er eindelijk weer een Elfstedentocht. Een jaar later, in 1986, weer een Elfstedentocht. Daarna moeten we bijna 11 jaar wachten op de volgende tocht op 4 januari 1997. Tot nu toe was dat de laatste Elfstedentocht. Inmiddels zijn we al weer 18 jaar verder.

bk51natwinter4

Tweede Kerstdag 2010: De sparren en berken in de boswachterij Kootwijk zijn beladen met een dikke laag sneeuw. Wandelaars hebben ervan genoten – Foto: ©Gerrit de Graaff

Prachtige winter

De ervaring leert dat we maar heel af en toe een prachtige winter beleven. Je kunt je natuurlijk afvragen wat een ‘prachtige winter’ is. Voor de één is dat een winter zonder sneeuw en ijs. Voor de ander is alleen ijs voldoende om te kunnen schaatsen. Voor mij is een winter met een laagje sneeuw, berijpte bomen en een schraal zonnetje de ideale situatie voor een paar mooie foto’s. We wachten het met spanning af.

Ook gepubliceerd in Barneveldse Krant 19-12- 2015 

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2015/12/23/de-winter-staat-weer-voor-de-deur/