Vogelfeest in de natuur
Ja, dat mag je gerust zeggen en zo voelt het ook als je momenteel door het veld aan het struinen bent. In de weilanden en het moeras van het “Rauwe Veld” is het een gejodel van jewelste, om tureluurs van te worden, zou mijn moeder vroeger gezegd hebben. Maar wij worden er alleen maar vrolijk van, dit gevleugelde lentefeest willen we voor geen goud op aarde missen.
Een spiedende tureluur op zoek naar voedsel in het moeras – Foto: ©Louis Fraanje
Het hart gaat open
Hoewel de rust en de stilte van de winter ook zijn charme heeft, de lente is voor ons ieder jaar weer een nieuw begin. Als het tere groen van de bladeren zich weer laat zien en straks bloeiende bomen en struiken hun uitbundige kleuren aan ons tonen, dan gaat het hart weer open. De weidevogels roepen vanuit het moeras en weideland, of soms hoog in de lucht, het is lente… we gaan er weer tegenaan!
De tureluur heeft een lekkere vette regenworm te pakken – Foto: ©Louis Fraanje
Tureluur
Het tureluurtje is ook druk bezig in het moeras en heeft een lekkere dikke regenworm te pakken, een lekkere vette hap. Vanmorgen vroeg hoorden we hem al, je kunt er tureluurs van worden, de eindeloos herhaalde zang van deze vogel in het voorjaar. Hij roept duizenden keren zijn naam. De tureluur is een weidevogel die wij ook regelmatig op het eiland Texel tegenkomen.
Ze broeden graag in het “Rauwe Veld” en ook in de rest van Nederland op vochtige graslanden en langs slootkanten. De grootste aantallen zijn in augustus en september te zien. Daarna trekken de vogels naar het zuiden om te overwinteren in het Middellandse Zeegebied. In deze periode is Nederland overigens niet tureluur-vrij. Tureluurs die in IJsland broeden komen in Nederland overwinteren.
Baltsende en buitelende kieviten boven het “Rauwe Veld” – Foto: ©Louis Fraanje
Goed aangepast
De lucht kan er op mooie dagen in het voorjaar van vervuld zijn: ‘Tjoewiet’, de kreet van de kievit die zijn eigen naam roept. De spectaculaire buitelende capriolen, het elegante pak en de kuif als een lange veer op de hoed van een Musketier verschaffen de kievit een gracieus voorkomen. Kieviten broedden oorspronkelijk op grassteppen in gematigd Europa en Azië. Deze habitat werd echter al snel door de mens in gebruik genomen om vee te weiden en gewassen te verbouwen.
De kievit heeft zich goed aangepast en het is één van de weinige soorten die zich goed in stand kan houden op akkers en weilanden in Nederland. Bij gevaar veinst een kievit een gebroken vleugel en probeert zo een naderende wezel, vos of hermelijn weg te lokken bij het nest. Ook deze vogel voelt zich hier prima thuis! (Zie onder)
Aanvliegende kievit – Foto’s: ©Louis Fraanje)
Kievit in het moeras – Foto’s: ©Louis Fraanje)
Als de wulpen roepen
De wulp wijst met zijn snavel naar zijn ‘gulp’ luidt het ezelsbruggetje. De wulp is een onmiskenbare grote bruine vogel met lange omlaag gebogen snavel. Wulpen zijn vooral te zien in het oosten van het land: Drenthe, Overijssel en Noord-Brabant herbergen het leeuwendeel van de Nederlandse wulpen. Ook de Waddeneilanden huisvesten veel wulpen. Het geluid van de wulp is zeer kenmerkend en wie het eenmaal kent zal het niet snel vergeten. Het is een mysterieus aanzwellend geluid, dat vooral in de ochtend- en avondstilte bijzonder ver kan dragen.
Hoog in de lucht weerklinken de trillers van de wulpen – Foto: ©Louis Fraanje
Nederland op vierde plaats
Finland en het Verenigd Koninkrijk herbergen de grootste aantallen, maar ook Nederland is een belangrijk land voor de wulp; ondanks de geringe grootte van het land staat het toch op de vierde plaats op de ranglijst der belangrijkste wulpenlanden. Wulpen broeden in diverse open tot tamelijk gesloten biotopen van kwelders, graslanden, hoogvenen van taiga’s, duinen, akkers en heidevelden.
In Nederland broeden wulpen tegenwoordig vooral in graslanden, waar voorheen heideterreinen de voorkeur hadden. Na de broedperiode foerageren wulpen in groepen langs de kust en in het binnenland op weilanden. Regenwormen en andere ongewervelde bodembewoners zijn geliefd bij de wulpen. Door de gevoelige punt van de lange snavel kan de wulp tot dieper in de bodem foerageren dan de andere steltlopers.
(Bron: Vogelbescherming Nederland)
De wulp is net geland in het weiland – Foto’s: ©Louis Fraanje
Lente symphonie
Deze natuurgeluiden klinken ons als muziek in de oren en opgelucht halen we adem, heerlijk is het hier buiten, weg van alle drukte in het dorp of stadsgewoel. Hier kom je echt tot rust en dan moet ik ineens aan de Duitse schrijver Herman Löns denken en zijn schitteren de boek “De wulpen roepen”. Daarin beschrijft hij op onnavolgbare wijze het leven van een wulpen-echtpaar en hoe wonderlijk het geluid van de roepende wulpen.
Een roepende wulp in de wei – Foto: ©Louis Fraanje
“Een gefluit is het, week en afgerond, trillers zijn het, luid en doordringend, jammerend en klagend, het klinkt juichend en jubelend, zwelt aan en sterft weg, is hoog boven in de lucht en klinkt beneden van de aarde, gaat over in weemoedig gejammer en verheft zich weer tot een gillend gejubel”, aldus de schrijver.
In vervoering
Mooier kun je het niet beschrijven, het is precies zoals ook wij het geluid van de wulpen ervaren. Deze prachtige weidevogel met zijn krom-gebogen snavel kan ons echt in vervoering brengen.
Het jodelen van de wulpen klinkt als een symphonie in onze oren en… nu is het dan ook echt lente geworden!
