Ter afsluiting mijn 3e IJsvogel-foto-expeditie 2016
Vermoedelijk zijn er onder de bezoekers/lezers van de weblog: “De Veluwenaar”, misschien mensen die nog nooit een ijsvogel in levende lijve hebben gezien. Of… misschien toevallig in een flits iets kobaltblauws over vaart of plas hebben zien scheren. Dan wil ik u gaarne (denkbeeldig) meenemen en de wederwaardigheden met u delen, tijdens mijn recentelijke ijsvogel-foto-expeditie 2016.
IJsvogelman, zojuist neergestreken op de aanvliegstok, let op de druppels op zijn borst – Foto: ©Ton Heekelaar
Blauwe schichten
We gaan naar de grens van het vermaarde Zuidelijke Veluwemassief. Daar stroomt van oudsher Rijn en IJssel, dus water in overvloed, waar de “Blauwe-Schichten” als uiterst behendige vissers zich in hun element voelen. Daarbij komt dat – desgevraagd – door de ijsvogel-coördinator van de Vogelwerkgroep Arnhem e.o. of ik zo vriendelijk wil zijn om mijn bevindingen van de “King-Fisher” hem te laten doen toekomen. Vaste prik is dan zijn hamvraag: ”Zeg Ton, kun je mij vertellen wanneer- en hoeveel jongen er zijn uitgevlogen”?
Een close-up van het ijsvogelvrouwtje – Foto: ©Ton Heekelaar
IJzeren discipline
Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Men dient over een ijzeren discipline te beschikken om vroeg op te staan en… om geen dag over te slaan. Dat kost uiteraard een zee aan tijd en energie. Tevens dient men te beschikken over jarenlange ijsvogel-ervaring en…“Fingerspitzengefühl” . Wel nu, daar heb ik in twee voorgaande artikeltjes op de weblog: “De Veluwenaar” reeds uitvoerig in 2016 verslag over gedaan. Waar het dus omgaat, dat je present dient te zijn op het moment dat de jongen de nestholte verlaten!
Ieder moment uitvliegen
Op vrijdag d.d. 27 mei jl. ben ik om 04.30uur opgestaan en reed met mijn e/bike & fotokar omstreeks 05.15 uur vanuit Velp naar de waterplas nabij Arnhem. Tijdens die mooie morgen met licht bewolkt weer en weinig wind was ik ongeveer 25 minuten later ter plaatse. Ideaal fotolicht, alsmede n.a.v. de belevenissen van de voorgaande dagen was ik hoopvol gestemd. Ik had namelijk gezien- en gehoord dat de ijsvogels – regelmatig – heel luidruchtig achter elkaar over de plas vlogen.
IJsvogelman(boven) draagt visje over aan vrouwtje(onder) – Foto: ©Ton Heekelaar
Visje overdracht
Twee dagen voordien vond wel vijf tot zes keer het fotogenieke visje-overdracht van man- naar vrouw ijsvogel -pal- voor mijn schuiltent plaats. Hiermee wordt zowel het goede biotoop- en relatie bekrachtigd. Gelet op de grote van de visjes die werden gevoerd, kon gevoeglijk de conclusie worden getrokken dat de jongen vrij groot moeten zijn. Dus ieder moment kunnen uitvliegen. Volledigheidshalve vermeld: uit ervaring en ijsvogelliteratuur weet ik dat jonge ijsvogeltjes in de regel ’s morgens voor 08.00 uur de nestholte verlaten.
Vroeg op post
Vandaar dat ik in tegenstelling tot gewoonlijk deze morgen op grond van “Fingerspitzengefühl” extra vroeg op route was vertrokken. Om even voor 06.00 uur zat ik helemaal gesetteld nabij Arnhem op post in mijn schuiltent, in afwachting op de dingen die zouden gaan komen.
Gelijk viel mij iets bijzonders op! Gewoonlijk tijdens aankomst bij de plas – of kort nadien – zag of hoorde ik regelmatig de ijsvogel(s) over de plas scheren. Deze vrijdagmorgen zag- of hoorde ik van de “blauwe-schichten” helemaal niets. Het leek wel of deze plotseling van de aardbodem waren verdwenen!
Onwillekeurig vraag je dan af: “De jonge ijsvogeltjes zijn toch niet uitgevlogen”?
___________________________________________
Foto rechts >>
Om 06.05 uur de nestpijp waaruit de jonge ijsvogels allemaal zijn uitgevlogen
__________________________________________
Grote buitenwereld
Beste lezers ik zal maar gelijk met de deur in huis vallen. Ik zat nog geen 5-minuten op post of omstreeks 06.05uur vloog plotseling een jonge ijsvogel rechtstreeks uit de nestholte op de aanvliegstok voor mijn schuiltent.
De jonge ijsvogel keek verbaasd om zich heen en was kennelijk onder de indruk van de grote buitenwereld. Direct dook ik in uiterste concentratie achter de zoeker van mijn fotocamera.. Gelijktijdig klonk het geklik van de sluiter van mijn camera als muziek in de oren. (Zie foto’s onder)
Jonge ijsvogel met besmeurde borst wacht op haar/zijn ouders – Foto’s: ©Ton Heekelaar
Uitvliegen van de jongen
Ongeveer vijf minuten later vloog nummer twee uit de nestpijp en wilde naast zijn broer of zus plaatsnemen. De coördinatie bleek nog niet helemaal up to date waardoor de aanvliegstok werd geschampt. Het jonge ijsvogeltje met zijn besmeurde borst was daardoor gedwongen een landingsplaat te zoeken op de rand van de waterplas -pal- voor mijn schuiltent. De besmeurde borst is een logisch gevolg van de ”super glijbaan” vanwege de met uitwerpselen besmeurde ondergrondse nestholte.
Alleen even proeven – Foto’s: ©Ton Heekelaar
IJsvogelman lokt jongen naar veiliger oorden
Uithongerings-proces
Met tussenpozen van 5 à 10 minuten zag ik voor honderd procent zekerheid, dat tenminste zes keer over jonge ijsvogels de nestholte hebben verlaten. Maar…., ik heb enige twijfel of het er geen zeven stuks zijn geweest! Door het heen en weer gefladder van het vele kobaltblauw voor mijn schuiltent – inclusief beide ijsvogelouders – dreigde ik op een bepaald moment enigszins de draad kwijt te raken! Het is verbazingwekkend hoe snel, alsmede met de nodige toewijding, zowel man- en vrouw ijsvogel met een lekker visje in de snavel de jonge ijsvogeltjes lokken naar veiliger oorden.
Na het zogenaamde uithongerings-proces is spreiding van de kwetsbare jonge ijsvogeltjes tussen het overvloedige wilgenstruweel de sleutel om procentueel zo veel mogelijk jongen -tegen predators- te doen overleven. Een duidelijk kleiner- en minder conditioneel jong ijsvogeltje werd omstreeks 08.00 uur als laatste naar elders weggelokt. Op een roze wolk ben ik in de loop van die ochtend huiswaarts gekeerd.
Een lekker hapje… maar niet heus, zo worden de jongen gefopt – Foto: ©Ton Heekelaar
Tot slot
Dat ik dit fantastische natuurmoment- en briljante natuurmechanisme heb mogen meemaken was niet mogelijk geweest dankzij de goede verstandhouding en prettige medewerking met de grondeigenaar, pachter en allen die mij ter wille zijn geweest. Daarvoor is een woord van oprechte dank hierbij op zijn plaats.
Copyright alle foto’s: ©Ton Heekelaar
