Aandacht voor Jac. Gazenbeek (1894-1975)
Mede omdat wij dit jaar ons 25 jarig bestaan,
leek het ons goed om in dit
jubileumjaar 2016
extra aandacht te besteden aan
de naamgever van de stichting.
De schrijver, natuurvriend en folklorist
Jac. Gazenbeek(1894-1975).
Jac. Gazenbeek en de stichting voor het behoud van de Veluwe.
De Veluwse schrijver en natuurvriend Jac. Gazenbeek was onlosmakelijk verbonden met dit prachtige gebied. Hij was het die bij velen de ogen opende voor de natuur en cultuur van de Veluwe. Jac. Gazenbeek wijdde zijn hele leven aan het behoud van het streekeigene van de Veluwe.
De Veluwe
In zijn standaardwerk “De Veluwe”, wat in 1966 is verschenen, schreef hij:
“En we vragen ons af, ook denkende aan wat in het dal van de Wolfhezerbeken en elders nog te gebeuren staat, hoe dat past in en wat er uiteindelijk terecht zal komen van het uitstekende en met enthousiasme opgezette facet-streekplan voor de Veluwe. Daarin stelt het provinciaal bestuur van Gelderland duidelijk, dat de aanwezige natuurruimten niet verder teruggedrongen mogen worden, en er met alle middelen voor gewaakt dient te worden, dat de grote arealen niet aangetast worden door bebouwing nog verknipt door grote wegen”.
Mooie woorden
Het heeft protesten geregend tegen de schending van onvervangbare natuur- en landschapsschoon, maar het ging toch door, al was er inmiddels een streekplan voor de Veluwe. Een plan met allerlei adviezen en mooie woorden, maar helaas weinig daden. Er is wat afgepraat, maar daar bleef het dan bij.
Streekplan Veluwe
Vooral de omringende gemeenten van de Veluwe bleven ondanks het streekplan knabbelen aan het gebied.Wat heeft het aanleggen van bijvoorbeeld ecoducten, het afsluiten van zandwegen en het slopen van rasters voor zin, als aan de andere kant de natuur verdwijnt? De Veluwe is een prachtig natuurgebied en daar moeten we zuinig op zijn. Dat het ook een kwetsbaar gebied is geeft ons een grote verantwoording. Er kan veel, maar niet alles!
Boerenfamilie aan tafel op de Veluwe – Foto: ©Jac. Gazenbeek
Cultuurhistorisch erfgoed
Uitgestrekte bossen, heidevelden en stuifzanden. Oeroude zandwegen omzoomd door berken en grafheuvels van klokbekervolken. De schaapherder met zijn kudde. Kleine dorpen, boerderijen en kastelen sieren het landschap. Elk kasteel, elk huis heeft zijn eigen verhaal, het is cultuur uit vroeger dagen.
In het voetspoor van Jac. Gazenbeek, gaat de gelijknamige stichting, die inmiddels alweer 25 jaar bestaat, verder om zich in te zetten voor het behoud van de cultuur en natuur van de Veluwe. Als ik terugkijk op de afgelopen jaren dan hebben we samen toch wel iets bereikt. Inmiddels hebben velen de Veluwe leren kennen als een waardevol natuur- en cultuurhistorisch erfgoed dat zeker de moeite waard is om te behouden.
Oud Veluws boerderijtje “Kijk over” op Staverden – Foto: ©Louis Fraanje
Uniek gebruiksvoorwerp
Mensen op een levendige manier bewust- en nieuwsgierig maken naar de leefwijze van hun voorouders. De heide-bewoners van de Veluwe, de echte Veluwenaren waren meer ‘warkers’ dan ‘praoters’ en zij hielden van hun land. Hoe heel anders is het vandaag de dag, waarbij we zien dat de Veluwe momenteel ‘uitgebuit’ wordt door mensen, die blijkbaar de ‘waarde’ van dit mooie gebied niet beseffen en het alleen maar zien als een gebruiksvoorwerp. Die vinden dat de Veluwe mee moet in de ‘waan van de dag’ en van zijn zogenaamde ‘stoffige’ imago afgeholpen moet worden!
Er is momenteel een omslag gaande bij de grote natuurbeschermingsorganisaties, waarbij men zijn taak als natuurbeschermer blijkbaar van minder belang vindt en zich meer en meer richt op het consumeren. Natuur is blijkbaar niet meer iets waar je zuinig op moet zijn, maar moet vermarkten en dus geld mee kunt verdienen. Natuurlijk is er helemaal niets mis mee, dat men de zakelijke kant niet uit het oog verliest, maar moet zoiets dan ten koste gaan van wat de Veluwe nou juist zo ‘uniek’ maakt? Lees ook: Gedogen, gedraai en gezelligheid…
Een wijds uitzicht op de Posbank bij Rheden – Foto: ©Louis Fraanje
Drie elementen
Wat maakt de Veluwe dan zo uniek? Hier kun je immers nog de rust en de ruimte vinden, die elders vaak verdwenen is. Natuur, cultuur en historie, deze drie elementen drukken elk hun stempel op de streek. Zonder één van deze is de Veluwe niet compleet! Een gebied waar nog plek is voor wilde zwijnen en waar het geburl van de edelherten in de bronst nog wordt gehoord en dat moet zo blijven! Er blijven mensen nodig, die net als Gazenbeek, strijden voor het behoud van de natuur en cultuur van de Veluwe.
Met uw steun als donateur en de schrijver Jac. Gazenbeek als voorbeeld, kan de stichting haar mooie en belangrijke werk blijven doen. Wij hopen in ieder geval dat u ons ook in de toekomst zult blijven steunen, want ons ‘werk’ is nog lang niet klaar. Want… wat eenmaal is verdwenen, komt ook nooit meer terug!
De mensen enthousiast maken voor de Veluwe tijdens de wandelingen – Foto: ©Fransien Fraanje
De weblog
Op dit moment publiceren wij wekelijks – maandag t/m zaterdag – elke dag een artikel op “De Veluwenaar” en dat wordt door de bezoekers – gezien het grote aantal – ook zeer gewaardeerd. Dat werkschema proberen we ook zoveel mogelijk aan te houden en dat is een loffelijk streven van de redactie natuurlijk, maar het kan in de toekomst best weleens gebeuren dat er soms een dag overgeslagen wordt.
U moet niet vergeten, dat dit alles door een relatief kleine groep vrijwilligers gerund wordt en dat zij zich belangeloos inzetten voor de Jac. Gazenbeekstichting en in het bijzonder voor de Veluwe!
Om de continuïteit voor de toekomst dus te waarborgen, leggen we de ‘lat’ wat minder hoog!
Lees ook: Kwart miljoen oftewel 250.000 unieke bezoekers
____________________________________________________________________________________________________
Steun de Jac. Gazenbeekstichting!
Wilt u ons werk financieel steunen met een éénmalige bijdrage, dan kunt u een bedrag overmaken op:
IBAN:NL54 INGB 0006 2612 71 – BIC:INGBNL2A t.n.v. Jac.Gazenbeekstichting te Lunteren.
Onder vermelding: Eénmalige bijdrage!
