Reeënbronst
Inmiddels zijn de twee kalfjes van de zwarte reegeit hun lichte vlekken kwijt en lijken ze al aardig volwassen. Zo af en toe zien wij ze nog weleens samen tussen het struikgewas, zonder het toeziend oog van hun moeder. Want… die heeft het op dit moment aardig druk met de regelmatige visites van een bruine reebok. We hadden hem al eerder aan de overkant zien rondscharrelen en hadden daar zo onze gedachten over.
Wat denk je…? Rijden we vorige week zaterdagavond net na negenen over de Kronkelweg op de Hoge Veluwe en… ja hoor, daar zagen we plotseling de zwarte geit over de heuvel rennen, met in haar kielzog de bruine zes-ender reebok. Ton Heekelaar noemde dit ‘drijven’ zo mooi in zijn verhaal: “Het bekende tafereel van ‘geit met bok aan een touwtje’!”
De zwarte reegeit met in haar kielzog de bruine reebok – Foto: ©Louis Fraanje
Achtervolgen
In de ‘blattijd’ of paartijd, die volgens kenners in juli en augustus plaatsvindt, worden de reebokken onrustig en gaan op zoek naar bronstige reegeiten. De geit laat in deze tijd een geurspoor achter, die uit klieren van de achterhoeven wordt geperst. De reebok neemt deze geur of ook wel ‘verwaaiing’ genoemd, op en volgt het spoor van de geit, zo ook deze avond op de Hoge Veluwe.
De bruine reebok blijft de zwarte reegeit door dik en dun achtervolgen en soms laat zij hem heel dichtbij komen, om het vervolgens weer op een lopen te zetten. Wat wij op deze avond ook weer zagen, dat het stel rondjes liep en wel dubbele rondjes in de vorm van het cijfer acht. De reegeit daagt hiermee de bok steeds een beetje uit en deze probeert telkens de geit te beslaan (dekken), maar even zo vaak vist hij achter het net en mislukt de poging.
Het bekende tafereel van ‘geit met bok aan een touwtje’! – Foto’s: ©Louis Fraanje
Spelletje of ritueel?
Tussendoor zien we de bok met z’n tong langs zijn neus likken, blijkbaar doet hij dit om nog beter de geur te kunnen opvangen. Onvermoeibaar en volgzaam sjouwt hij zo minuten- en/of urenlang achter de geit aan, die gewoon een ‘spelletje’ met hem lijkt te spelen, maar… niets is minder waar, zoiets hoort gewoon bij het hele ritueel!
Natuurlijk hebben we dit zogenaamde ‘drijven’ wel vaker gezien tijdens de ‘reeënbronst’, maar nooit eerder van een bruine reebok en een zwarte geit, zoiets is best een zeldzaamheid, dus vandaar dat we dit graag vast willen leggen.
Likkebaardend blijft de bok haar achtervolgen – Foto’s: ©Louis Fraanje
Het is duidelijk, wie hier vanavond de ‘dienst’ uitmaakt – Foto: ©Louis Fraanje
Laatste woord
Het is ons nu onderhand wel heel erg duidelijk wie hier vanavond de ‘dienst’ uitmaakt, heel herkenbaar misschien ook wel voor ons mannen. Grapje… of zit er dan toch wel iets van waarheid in? In de dierenwereld zien we het vaker, dat het vrouwtje, het ‘laatste’ woord heeft, of het nou bij de zoogdieren, de vogels of waar dan ook is, het zij zo. Trouwens, vanavond hebben wij het voorbeeld hiervan, recht voor onze neus!
Instinct volgen
Het uiteindelijke doel, de paring, laat op zich wachten, de zwarte reegeit heeft geen haast, tijd speelt geen rol voor het stel hier in de ‘ring’ voor hen heeft het allemaal – letterlijk en figuurlijk – niets om het lijf, zij volgen hun instinct! Hun enige doel is, de voortplanting om de eigen soort in stand te houden en verder niets.
Eindelijk… dan is het zover en krijgt de bok, zijn kans om de zwarte reegeit te beslaan (dekken), in een ogenblik is het gebeurt en komt de geit ‘beslagen ten ijs’, als ik het zo even mag uitdrukken. In eerste instantie laat de bok haar gaan, maar toch zal hij haar nog een tijdlang blijven volgen, totdat ze niet meer bronstig is, dan verlaat hij haar. Er is dan geen enkele genegenheid meer te bekennen tussen de reebok en de reegeit, al hebben we in sommige gevallen weleens gezien, dat een bok ook wel na de bronst een tijdje bij de geit bleef.
Het uiteindelijke doel is tenslotte bereikt, de laatste ‘paukenslag’ – Foto: ©Louis Fraanje
Laatste paukenslag
Net als bij een muziekuitvoering de laatste ‘paukenslag’ weerklinkt, is dat hier eigenlijk ook wel een beetje het geval, al kan het misschien nog best een tijdje doorgaan, de reeënbronst loopt nu toch een beetje op z’n einde. Voor wat betreft het reewild, zal het straks stiller worden in het bos, want na deze heftige periode laten – in de meeste gevallen – de reebokken zich bijna niet meer zien. Ze zijn dan blijkbaar zo afgemat, dat ze hierna weer echt helemaal op krachten moeten komen!
____________________________________________________________________________________________________
Tijdens de reeënbronst maakte natuurliefhebster Jannie van den Berg ook nog een kort filmpje van de bruine reebok die achter de zwarte reegeit aan zit, helaas kreeg de bok in het filmpje geen kans.
Bekijk ook het filmpje:
