Hoed af voor het verleden, jas uit voor de toekomst
Respect en liefde voor natuur en cultuur op de Veluwe stond 25 jaar centraal bij de Jac. Gazenbeekstichting. Oprichter en voorzitter Louis Fraanje vierde dit zilveren jubileum donderdag in partycentrum Floor met een zaal vol bezoekers, inclusief burgemeester Cees van der Knaap en Alex van Hooff, directeur van Burgers’ Zoo uit Arnhem.
Verleden respecteren
‘Hoed af voor het verleden, jas uit voor de toekomst’. Met deze treffende woorden van Jac. Gazenbeek sprak de burgemeester zijn waardering uit voor de stichting, concreet gemaakt in overhandiging van een beeldje (wild zwijntje) en een waardebon van 250 euro. Van der Knaap wees op het belang het verleden te respecteren en de geschiedenis van onze voorouders te kennen: “Voor het behoud van natuur en cultuur, nu en straks.”
Gazenbeek was schrijver, fotograaf, kunstschilder, natuurvriend, folklorist, ambtenaar en onderwijzer. De liefde voor de Veluwse natuur en cultuur is te lezen in zijn gedichten en de 25 boeken die hij schreef.
Verdienste
“Hij sprak de taal van de streek, kende het harde boerenleven en werd gegrepen door het eenvoudige bestaan. Die wortels heeft hij nooit verloochend, gaf hij een plek in zijn boeken en op zijn foto’s. Hij was altijd bezig om de Veluwe op de kaart te zetten. Gazenbeek was daarin vernieuwend. Het is zijn verdienste dat de Doesburgermolen met een comité is behouden en gerestaureerd, een pareltje in onze gemeente”, aldus de burgemeester.
Wegbereider
Van der Knaap wees erop dat Louis Fraanje als kind ook al een verwoed natuurliefhebber was, waarbij hij optrok met schaapherders, boswachters, boeren en natuurliefhebbers. “Ze vertelden hem over de Veluwe. Daarom kan Louis ook prachtig verhalen vertellen, niet te geloven. Over de dieren, de streek en de witte wieven. Het mooie aan Louis is dat hij ook vloeiend de Veluwse taal spreekt, met alle dialecten van het platteland.
Hij besefte waarom het belangrijk is om al die verhalen te blijven vertellen, waar ook Gazenbeek zich altijd sterk voor had gemaakt, want hij was wegbereider van het besef dat historie net zo belangrijk is als de toekomst. Dat behoud van natuur en cultuur evenveel waard is als innovatie en vernieuwing. Het is fantastisch dat een groepje mensen dit gedachtengoed levend houdt in deze stichting.”
In het zonnetje
De burgemeester memoreerde aan het Gazenbeekcentrum aan de Stationsstraat dat in 2014 gesloten werd, waarna de inhoud naar Museum Oud-Lunteren verhuisde. De stichtingsweblog met als naam De Veluwenaar is daarentegen gegroeid naar maar liefst 320.000 unieke bezoekers. Fraanje plaatste de schrijvers Gerrit de Graaff, Florus van den Berg, Ton Heekelaar en Christien Mouw in het zonnetje. Dat deed hij ook – samen met Rein en Alie Lotterman – met penningmeester en klederdrachtspecialiste Liseth Elbertsen, met wie hij in een filmpje de 25 stichtingsjaren de revue liet passeren. Veel aandacht was hierbij voor het imposante en tamme edelhert “Hubertus”, waar Fraanje een speciale band mee opbouwde.
Kunstwerk
Zelf is de motor van de stichting ook bekend om zijn gloedvolle, vermakelijke en vurige presentaties, lezingen en wandelingen. Lunteraan ‘Job de postbode’ (Jaco van Riessen) kwam donderdag een schilderij brengen: een tafereel van de Ginkelse Heide van de hand van Jac Gazenbeek zelf. De stichting schonk dit aan de gemeente Ede. Het kunstwerk wordt geëxposeerd in het museum Oud-Lunteren, waarna de burgemeester het op zijn kamer zal hangen.
Een mensenmens
Er waren twee speciale gasten bij de jubileumviering. Leonhard Vreekamp sprak namens zijn wijlen vader Henk Vreekamp, een oude vriend van Fraanje, met wie hij speurend en ontdekkend de natuur in trok. “Daar voelden ze wie ze écht zijn, als Veluwenaren en als mens. Weg van de drukte in onze samenleving. Door dieren te observeren, kunnen we onszelf weer zien. Mijn vader was een mensenmens die kon verbinden. Louis doet dat ook, door verhalen te vertellen die mensen nog begrijpen en waar mensen soms stil van worden. Zo zijn die twee Veluwenaren elkaar tegen gekomen, om als vrienden elkaars gedachtengoed te verstevigen. Die hele mooie Veluwe was de verbinding”, aldus Vreekamp.
Respect voor de natuur
Alex van Hooff, algemeen directeur van Koninklijke Burgers’ Zoo, was te gast omdat de dierentuin en de stichting al vanaf het prille begin een band koesteren. “Mijn vader wilde bezoekers laten zien hoe de dieren in de vrije natuur leven en ze liefde voor de natuur meegeven. Dat was essentieel. Daarom moeten we op jeugdige leeftijd al beginnen om mensen liefde en respect voor de natuur bij te brengen”.
Passie…
“Als je de natuur kent, ga je er van houden en ga je je er ook voor inzetten. Als de passie voor de natuur er is, maakt het niet uit of je een gigantische dierentuin hebt of een organisatie die bijna wordt gedragen door één persoon. Want passie heb je nodig om die visie over te brengen”, verklaarde Van Hooff, waarmee hij het bestaansrecht van de Jac. Gazenbeekstichting voor de toekomst en nieuwe generaties onderstreepte. Er liggen wat dat betreft nog meer kansen op het terrein van social media.
Tekst: ©Freek Wolff/BDU
Ook gepubliceerd in: Barneveldse Krant 10-10-2016 en Ede Stad 12-10-2016