Toespraak van Leonhard Vreekamp over zijn vader
1943 – Hendrik (Henk) Vreekamp – 2016
op de 25 jarige Jubileumavond in oktober van de Jac. Gazenbeekstichting
“Ik had hier niet willen staan…”
Zoon Leonhard Vreekamp tijdens zijn toespraak in oktober 2016 te Lunteren – Foto: ©Fransien Fraanje
Hier had natuurlijk mijn vader moeten staan, zoals hij hier ook 12,5 jaar gelden stond tijdens het 12,5 jarig jubileum van de Jac. Gazenbeekstichting. Zoals de meesten van jullie weten is hij inmiddels al weer ruim 7 maanden geleden plotseling om het leven gekomen tijdens zijn dagelijkse wandeling door het Veluwse dorpje Epe waar hij liep om mensen te ontmoeten. Precies in het midden tussen zijn studeerkamer en de grote kerk. Weggenomen uit ons midden…
Henk Vreekamp in het Kootwijkerzand zomer 1996 – Foto: ©Louis Fraanje
Waarom stond hij hier 12,5 jaar geleden eigenlijk en zou hij hier nu weer hebben gestaan. Wat was zijn relatie met de Jac Gazenbeekstichting. Hij verwoorde dat zelf, nu 12,5 jaar gelden als volgt:
Kootwijkerzand
Mijn relatie met de Jac Gazenbeek stichting? Die loopt via Louis Fraanje. Hoe anders?
Ze ontmoeten elkaar op het Kootwijkerzand. Elk zoals ze zijn. Vol gemeende interesse in de Veluwe, in de “oer” van ons bestaan. En daarvoor MOET je de natuur in. Louis met een camera en mijn vader toendertijd op blote voeten… Speurend en voelend.. ontdekkend en openstaand voor wat er is.
Op zoek om geraakt worden door het Mysterie van het leven op aarde… en meer…..
En wat zoeken ze dan daar in die Veluwse natuur? Daar voelen ze wie ze zijn. Wie ze ECHT zijn.. Waar ze vandaan komen. Als Veluwenaar en als mens. Even weg uit de drukke door mensen gemaakte samenleving, weg van impulsen van deze tijd. Impulsen die afleiden van wie we als mens werkelijk zijn. Impulsen die ons in de war brengen en van ons pad…
Onrust
Daar waar geen gesproken woord is. Even geen woorden die ons in de war brengen. Bij mijn vader, zijn hoofd, dat altijd maar doordraaide, even te ontzien. Die onrust die hem ‘s nachts uit zijn slaap hield even los te kunnen laten. In die natuur, voelen hoe onze voorouders leefden.
Luchtfoto van het Kootwijkerzand, waar twee mensen elkaar ontmoeten – Foto: ©Jan van Uffelen
Balans
Daar op de paden door de natuur kunnen we weer snappen waarom we dingen doen zoals we ze doen’. Daar begrijpen we wat we voelen, in een tempo dat bij ons past, Alles in een wandeltempo. Zoals mijn vader zei: in het tempo waar wij mensen voor gemaakt zijn. In dat tempo is er balans om in je op te nemen. Om te verwerken. En geluiden die ons lichaam aankunnen. Door de dieren te observeren kunnen we onszelf weer observeren. Onze voorvaderen. Door de oorspronkelijke Veluwse mens te leren kennen weten waar we vandaan komen en kunnen we zien wie we nog steeds zijn, maar dan zonder de door tijdsgeest opgedane “buitenkant” van ons leven.
Stilte horen
Het zingen van de psalmen, dan kon je galmen – Foto: ©Archief Nederlandse Kerken
Toen wij mensen nog waren wie we generaties lang waren. Zonder dingen die afleiden van wie we van binnen zijn en waarom we doen wat we doen. Zoals je ook kan voelen in eeuwenoude kerken.. daar waar de stilte van vroeger is blijven hangen.
Tussen de psalmen en preek door de stilte te horen… De stilte van vroeger die je echt nog kan horen…. Daarom hield mijn vader ook meer van oude kerken dan van nieuwe. Omdat daar de kerk van alle tijden anders klonk dan in een kerk van deze tijden..
Dr. Hendrik Vreekamp (1943-2016) – Foto: ©Archief Vreekamp
Tempo van de natuur
En dan in een oude kerk niet-ritmisch zingen… dan kan iedereen meezingen, ook als je niet muzikaal bent. Dan kon je galmen en de hemel bereiken! Zouden de kerken daarom leegraken? Omdat God ons niet meer kan horen zingen?
In die natuur, maar ook bij de Jac. Gazenbeekstichting, zijn we niet alleen uit nostalgie. Ja, ook natuurlijk. Maar ook omdat we nog steeds alleen dat tempo van de natuur kunnen begrijpen. Daar raken we onszelf niet kwijt. Dat kunnen we aan. En dan leren we te snappen waarom we wegen bewandelen.
Weer terug
Wat zijn onze driften en oergevoelens. Wat drijft ons? Wat is de Schepping en hoe is hij oorspronkelijk aan ons gegeven. Zonder verleden geen begrip van het heden, laat staan van de toekomst. Maar ook waar zijn we verdwaald, de weg kwijtgeraakt? En hoe vinden we deze dan weer terug.
Mensenmens
Mijn vader was een mensenmens die kon verbinden. Mensen bij elkaar probeerde te brengen in plaats van uit elkaar te drijven. Die ruimte voelde in zijn geloof om mensen die anders dachten te omarmen. Als kans te zien elkaar te ontmoeten.
Die kon zien dat ook onze worstelingen en dwalingen een onderdeel van ons aardse leven waren. Dat we woekeren en worstelen met onze talenten, een ieder op zijn eigen wijze. Maar altijd vanuit liefde voor onze medemens, ook als we hem niet begrijpen of als hij ons gedachtegoed doet wankelen. Ons uitdaagt, ook als we vermoeid zijn en het niet zo goed kunnen dragen. Dan kwam altijd zijn liefdevolle en aantrekkelijke glans op zijn gezicht. De warmte en openheid en kwetsbaarheid in één gezicht die starheid weer doet verzachten. Die door zijn onderdanigheid aan het goede, mensen inzichten meegaf waarmee ze hun hart konden verwarmen en dat weer doorgeven.
Dominee Henk Vreekamp en verhalenverteller Louis Fraanje, twee vrienden in de Domkerk te Utrecht op zondag 8 mei 2011 – Foto: ©Fransien Fraanje
Vertellen en schrijven
Louis doet dit ook door mensen te verbinden in een blog en verhalen te schrijven en te vertellen die mensen nog begrijpen en waar ze stil van worden. Die ze weer terugbrengen op aarde. De plek waar we mens mogen zijn.
Schrijven
Mijn vader deed dit door boeken te schrijven waar we ons menszijn, religie en bijbelse vader beter kunnen leren verstaan door de natuur en cultuur van de oude Veluwe te gebruiken.
Omdat dit, van nature, dichter bij de mensen staat. Om de afstand tussen “geleerde” heersers en (kerk) bestuurders en de veel grotere groep die leeft en gelooft zoals het ze in generaties geleerd is, of omdat ze het nou eenmaal gewoon van binnen zo voelen, elkaar beter te laten verstaan en bij elkaar te brengen door te verbinden. Bruggen te slaan.
Marjo en Henk Vreekamp, samen met zoon Leonhard bij Floor in Lunteren 2013 – Foto: ©Fransien Fraanje
Eigenzinnige Veluwenaren
En zo zijn deze twee eigenzinnige, maar zo warme Veluwenaren elkaar tegengekomen. Om elkaars gedachtengoed te delen en versterken. De Veluwe was de verbinding. Het wild en bijster land. Om zo elk op eigen wijze de wereld te laten delen in hun kennis en onderzoek. Vanuit een warme belangstelling voor elkaar en vanuit een al snel gevoelde vriendschap! Beiden genietend van de donateursavonden bij Floor in Lunteren. Een avond zoals je ze nergens vind. Even een avondje nostalgie. Samen zijn in wat ons verbind. De mooie Veluwe in al haar eenvoud.
Tekst: ©Leonhard Vreekamp
____________________________________________________________________________________________________
Lees ook: Dr. Henk Vreekamp: predikant met visie
