Gesol met de Bloedsteen in Ede – Deel 1

logo_ede

Wapen van Ede

De Bloedsteen lag nooit in de Doolhof

Op 4 juli jl. zond Charlotte Peen, archeologe bij de gemeente Ede, deze e-mail rond:

“Namens de afdeling Beheer van de gemeente hierbij ter kennisname het bericht dat a.s. donderdag 7 juli om 15.00 uur de Bloedsteen (terug) in het Doolhof wordt geplaatst. Wie bij deze (historische) gebeurtenis op Landgoed Kernhem aanwezig wil zijn: verzamelen om 15.00 uur in de Slingerboslaan bij de witte slagboom tussen begraafplaats en crematorium”.

De e-mail wekte verbazing. De Bloedsteen heeft namelijk nooit in de Doolhof gelegen. Reden om vanuit de Stichting Erfgoed Ede een e-mail te sturen aan de verantwoordelijke wethouder, L.Meijer.

dsc_1901

De slagboom aan de noordzijde op Landgoed Kernhem bij ingang Huis Kernhem – Foto: ©Louis Fraanje

Opdracht verstrekt

Omdat ook de vereniging Oud Ede was geïnformeerd over de plannen van de gemeente, heeft Wim Bruijnes, bestuurslid van de vereniging, gebeld met de gemeente. Hij sprak met Bert Budding van de afdeling Beheer, die hem vertelde dat de opdracht tot verplaatsing was verstrekt door zijn collega Wilja Kuiper. Omdat deze in het buitenland verbleef, en niet te bereiken was, viel er ook niet veel meer te wijzigen aan de plannen, en zou de verplaatsing gewoon doorgang vinden.

 

y2tr2dba

Wethouder Leon Meijer Ede

Toch is dat niet gebeurd

De verplaatsing is uitgesteld. Vermoedelijk zijn er bij de wethouder meer bezwaren tegen de verplaatsing binnen gekomen, naast die van de Stichting Erfgoed Ede ook van de vereniging Oud Ede en van de Jac. Gazenbeekstichting uit Lunteren.

Mede daarom heeft hij besloten de verplaatsing tegen te houden, ten einde eerst helder te krijgen waarop de beslissing tot verplaatsen gebaseerd was, en of daar goede gronden voor zijn.

Naar verluidt heeft de gemeente tot verplaatsing besloten op grond van een mondelinge mededeling dat de Bloedsteen zo’n veertig jaar geleden vanuit de Doolhof verplaatst zou zijn naar zijn huidige plek, midden op de Doolhoflaan, kort vóór de Doolhof.

Dit is typisch een geval van de klok horen luiden maar niet weten waar de klepel hangt. Inderdaad is de steen verplaatst. Vijf keer zelfs. Maar niet vanuit de Doolhof, en ook niet erin.

Een wandelaarster op weg naar de Bloedsteen op de Doolhoflaan – Foto: ©Louis Fraanje

Geschiedenis

Er is niet veel bekend over de Bloedsteen. De eerste auteur die er over schreef was de Edenaar H.J. Nijenhuis. Het verhaal is te vinden op De Bloedsteen – Stichting Erfgoed Ede Hij vertelt hoe de steen, rond 1900 gevonden bij het grindgraven op de Doesburgerhei, door de grindgravers bestemd was om bij de Oude Kerk in Ede te plaatsen maar dat ze, bij het kerkhof gekomen, hem hadden achtergelaten.

Toen het kerkhof in 1930 werd uitgebreid lag de steen in de weg en is hij (de eerste keer) verplaatst. Nijenhuis vertelt ons niet wanneer precies de steen gevonden is, maar voor 1930 lag hij niet in de Doolhof, en ook niet in de Doolhoflaan, want dan had hij bij uitbreiding van de begraafplaats nooit in de weg kunnen liggen.

witte_wief

De Bloedsteen in het stripverhaal

Boekhandelaar Piet Pel

Waar lag hij dan wel, toen hij van het kerkhofterrein verwijderd was? Daarover verschaft Piet Pel, boekhandelaar in Het Wapen van Ede, in een ingezonden brief duidelijkheid Piet Pel: Verhalen rond Kernhem.

Pel vertelt dat de steen in de achtertuin van een pand aan de Otterloseweg lag, en in 1932, in opdracht van de bosbaas van Kernhem, Hendrik Staf, verplaatst is naar de Doolhoflaan. Dit was de tweede verplaatsing.

Kernhem

Door de verplaatsing van de steen van het terrrein waar de uitbreiding van het Kerkhof moest komen (gemeentegrond) naar de achtertuin aan de Otterloseweg kwam de steen op grond van Kernhem te liggen.

Waarom de steen niet in die achtertuin mocht blijven liggen is niet bekend. Maar voor plaatsing in de Doolhoflaan was toestemming van Kernhem, in de persoon van bosbaas Staf, nodig.

Legende

Niet uit te sluiten valt dat Staf bewust gekozen heeft de steen midden op de Doolhoflaan te plaatsen. Hij had veel belangstelling voor geschiedenis en archeologie. En waarschijnlijk, net als zijn mede-oprichter van Oud Ede, Kapitein Bellen, was hij ook gevoelig voor mythen en sagen. Mogelijk is in die dagen de legende rond de Bloedsteen ontstaan!

Lees ook: Gesol met de Bloedsteen in Ede – Deel 2 – Slot

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.de-veluwenaar.nl/2016/10/26/gesol-bloedsteen-ede-deel-1/