Welke ammoniakcijfers kloppen?
Leffert Oldenkamp
Milieubewuste, kleinere boeren hebben sinds de vaststelling, dat er te veel ammoniak uit mest in de lucht kwam, naar eigen oplossingen gezocht voor dat probleem. Overheid en bedrijfsleven mikten op herinrichting van bedrijven en op vermindering van de veestapel. Daarnaast moest het injecteren van mest in de grond tot verlaging van de luchtvervuiling met ammoniak leiden. De verwachting was dat daarmee minder verontreiniging in natuurgebieden zou ontstaan. Hetgeen dan weer gunstig voor biodiversiteit zou zijn.
Kringloopgedachte
Kritische boeren betwijfelden of het injecteren wel een goed idee was omdat de vertering van mest dan niet ideaal is. Ze bleven hun mest over het land verspreiden. Zo behoefden ze ook niet in dure machines te investeren. Daarvoor werden ze bestraft, met vaak nare gevolgen. Toch kreeg de Vereniging tot Behoud van Boer en Milieu (30 leden) in 2010 het recht in een tweejarige praktijkproef mest bovengronds uit te rijden. Dit op basis van hun kringloopgedachte, waarbij met minder kunstmest en meer structuurrijk veevoer een betere kwaliteit mest ontstaat. De resultaten bleken voor het ‘gangbare’ onderzoek niet hanteerbaar. Ook in de Gelderse Vallei werd de agrarische sector onder druk gezet.
Mestverspreider die in 2003 nog actief kon zijn – Foto: ©Tijdschrift Spil
Overheersende conclusie
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en Wageningen Universiteit & Onderzoek (WUR) hebben over de resultaten van het beleid gezamenlijk en afzonderlijk gerapporteerd. Met als overheersende conclusie dat de ammoniakemissies met 60 tot 70% zouden zijn afgenomen. Een drietal auteurs ( Jaap Hanekamp, Marcel Crok en Matt Briggs) hebben die studies geanalyseerd. Op 25 januari werd hun rapport ‘Ammoniak in Nederland’ aan de Tweede Kamer aangeboden. De Tweede Kamer zal in februari aandacht besteden aan hun bevindingen.
Onbegrijpelijk
In het Ammoniak rapport wordt uitgelegd dat de ‘gewenste’ conclusie niet te trekken valt. Het blijkt dat de medewerkers van RIVM, PBL en WUR de met hun modellen berekende emissies als werkelijkheid hebben aangenomen. Verder zijn de nog beschikbare meetgegevens van veldstations uitermate grillig, die geen enkele conclusie rechtvaardigen. Een belangrijk deel van de WUR analyses is bovendien ‘verdwenen’.
Het is onbegrijpelijk dat in de rapportage van de overheid een loopje met de werkelijkheid wordt genomen. Hopelijk leveren de bevindingen van Hanekamp c.s. nog enig eerbetoon voor de kritische boeren van weleer.
Tekst: ©Leffert Oldenkamp, bosbouwkundige
____________________________________________________________________________________________________
Lees meer:
