‘Highway’ voor de zandloopkever
STROE/KOOTWIJK Een grote schaar. Zo noemt boswachter Laurens Jansen snelweg A1 dwars door het hart van de Veluwe, aangelegd in de jaren zeventig. Die schaar knipte het natuurgebied destijds dwars doormidden. Tussen Stroe en Kootwijk wordt die knip binnenkort een beetje ongedaan gemaakt, met de aanleg van een nieuwe faunapassage. Jansen: “Dit wordt een ‘highway’ voor het edelhert en het zwijn, maar ook voor tal van kleine insecten en vlinders.” Maart volgend jaar moet de passage, het allereerste ecoduct binnen de gemeente Barneveld, af zijn.
Door: Wouter van Dijk/BDU
“We zijn wel wat gewend, maar toch is dit een monsterproject”, zegt Ellen Boontje, projectleider ‘Maanschoten’ namens ProRail. Ze wijst naar de constructie van een vijftien meter brede tunnelbak, die vlak naast het spoor Apeldoorn- Amersfoort wordt opgebouwd. “We realiseren de hele tunnel in de spoordijk als een soort ‘prefab’ op locatie”, verwoordt woordvoerder Aldert Baas van ProRail. “En daarna schuiven we ‘m in één weekend zo onder het spoor.”
Bouwplaats van de nieuwe spoortunnel – Foto: ©Wouter van Dijk/BDU
Spoorbeheerder boven de snelweg
Tijdens een winterse februarimiddag laten ProRail en Staatsbosbeheer samen graag zien wat hier langs de A1 bij Kootwijk sinds oktober gebeurt. In opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Milieu bouwt ProRail een faunapassage van vijftig meter breed over de snelweg, gecombineerd met een tunnel van vijftien meter breed onder de naastgelegen spoorlijn door. Ruim 250 meter overbrugt het ecoduct. Baas, een tikje trots: “Vanwege dat laatste element, de spoortunnel, zijn wij hier ‘in charge’. En dat is best bijzonder, een spoorbeheerder die boven een snelweg aan het werk is.”
De bouwplaats naast de spoorlijn – Foto: ©Wouter van Dijk/BDU
Verbinder
Het nieuwe ecoduct is volgens de natuurkenners nodig, zegt Jansen, ook al liggen er in de buurt al twee andere ecoducten (Hoog Buurlo – gebouwd in 2011 – en Harm van de Veen – gebouwd in 1998). “Door een derde ecoduct toe te voegen als essentiële verbinder, is het contact tussen de beide natuurgebieden aan weerszijden van de snelweg goed hersteld”, zegt de boswachter. Diverse diersoorten kunnen zich daardoor makkelijker verspreiden over het Kootwijksche Veld, het Caitwicker Zand en het Stroese Zand. Jansen: “Denk aan grote hoefdieren, maar vooral ook aan allerlei soorten vlinders, dassen, hagedissen, boommarters en insecten zoals de zandloopkever. Van sommige van die dieren staat het voortbestaan onder druk. Door hun leefgebied te vergroten, nemen de overlevingskansen toe.”
Het verkeer op de snelweg A1 raast voorbij tijdens de bouw – Foto: ©Wouter van Dijk/BDU
De oversteek
Om die dieren te verleiden ook daadwerkelijk de oversteek te maken, moet de passage vijftig meter breed zijn en wordt deze ingericht met bijvoorbeeld poelen en stobbenwallen, boomstronken in rijen. Jansen: “Die zorgen tijdens hun oversteek voor beschutting voor allerlei insecten tegen hun natuurlijke vijanden. En water heeft natuurlijk sowieso een behoorlijke aantrekkingskracht. We graven kuilen met kleilagen eronder, zodat het water in de bak boven de snelweg ook blijft staan.”
Zo gaat het er straks uitzien – Foto: ©Wouter van Dijk/BDU
Faunapassage Kootwijkerzand
Faunapassage Kootwijkerzand, zoals het nieuwe kunstwerk over de snelweg straks gaat heten, is daarmee het eerste ecoduct binnen de gemeente Barneveld. Het werk concentreert zich pal naast het voormalige parkeerterrein Jool-Hul, dat sinds de start van het bouwproject onttrokken is van de openbare weg en ook niet meer zal terugkeren.
Ruim 7,5 miljoen euro kost het megaproject, uitgevoerd door bouwcombinatie Hegeman-Mobilis en, als één van de onderaannemers, het Barneveldse Vink. Sinds de start van het project geldt op het snelwegdeel langs de passage een snelheidsbeperking.
Bron: Barneveldse Krant
