Drieluik Jac. Gazenbeek in Museum Lunteren; hoed af voor het verleden, jas uit voor de toekomst…
LUNTEREN – Voor velen geen onbekende, en een bijzonder innemend mens; Jac. Gazenbeek.
Als natuurliefhebber, schrijver en folklorist verdient hij als geen ander een plek in het Lunterse museum, mede omdat hij een groot deel van zijn leven in Lunteren woonde.
Gedachtegoed
Louis Fraanje, eveneens fervent natuurliefhebber, schrijver en fotograaf wil door middel van de Jac. Gazenbeekstichting het gedachtegoed van de vroegere onderwijzer levend houden.
Laat u meevoeren in de expositie: ‘Drieluik Jac. Gazenbeek’, hoed af voor het verleden, jas uit voor de toekomst.
Altijd buiten
Aan de houten tafel in het genoeglijke museum aan de Dorpsstraat ontstaat een fantastisch gesprek met de eerder genoemde rasverteller Louis Fraanje en Johan de Lange, vrijwilliger van het museum.
Want wie was Jac. Gazenbeek nu eigenlijk en wat waren de drijfveren van de promotor van het Veluwse natuurschoon?
Louis: „Gazenbeek werd geboren in Ede en werd onderwijzer op een openbare basisschool. Hij was getrouwd, het echtpaar kreeg een dochter Mascha. Zijn liefde voor de natuur leefde hij met recht uit. Hij was altijd buiten te vinden, fietste hele einden door de wijde omtrek van Lunteren en kende ontzettend veel mensen. Een geliefde man die veel van het boerenleven wist.
Johan de Lange en Louis Fraanje in Museum Lunteren – Foto: ©Pauw Media?BDU
Houten platencamera
Gazenbeek trok er in zijn begintijd op uit met zijn houten platencamera en kreeg het bijvoorbeeld voor elkaar om niet alleen een kerkuil in een boerenschuur te fotograferen, maar ook de boer zelf. Dat was in die tijd een behoorlijke prestatie, want men ging niet snel individueel op de foto uit angst voor persoonsverheerlijking. En dat spreekt mij zo aan in deze man; hij wist het totaalplaatje ‘te pakken’. Alles wat hij fotografeerde werd op schrift gesteld. Zo verschenen er diverse boeken en eindeloos veel artikelen van hem in kranten en tijdschriften. Zijn pen stond letterlijk nooit stil.”
Drieluik
Jac. Gazenbeek met zijn platencamera – Foto: ©Ton Orizande
In de expositie over Jac. Gazenbeek is gekozen voor een drieluik. Johan: „Het eerste paneel betreft zijn betekenis voor de Veluwe en voor Lunteren in het bijzonder.
Het tweede paneel geeft een compleet beeld van de in de jaren ’90 opgerichte Jac. Gazenbeekstichting. Deze stichting ontplooit activiteiten in de vorm van lezingen en wandelingen (ook voor basisschoolleerlingen) om het behoud van het typisch Veluwse karakter te bewaren.
Het derde paneel is gewijd aan niemand minder dan Louis Fraanje zelf. Als aanjager van de stichting en natuurfotograaf hoort hij deze triptiek af te sluiten. Er zijn dan ook prachtige foto’s van hem te bewonderen.”
Johan vervolgt: „We hebben geprobeerd om zoveel mogelijk spullen van Gazenbeek naar het museum te krijgen, maar wat bleek? De beste man had nauwelijks bezittingen. Hij was in materieel opzicht vrij arm, maar geestelijk schatrijk.
We hebben zijn bureau gelukkig wel hier in bruikleen, maar zijn houten platencamera is helaas in Amerika terechtgekomen. Dankzij de Barneveldse fotograaf Ton Lokker hebben we wel een soortgelijke houten platen camera tentoongesteld.”
Natuurliefhebber Louis Fraanje bij een deel van de expositie – Foto: ©Fransien Fraanje
Wakker schudden
Wat wilde Gazenbeek zelf met zijn inspanningen bereiken? „Hij wilde op een toegankelijke manier mensen wakker schudden en hen er voortdurend op wijzen dat we zuinig moeten zijn op datgene wat we hebben. Het promoten van de Veluwe en mensen nieuwsgierig maken naar de natuur was zijn diepste motivatie om te doen wat hij deed”, aldus Fraanje. „Dat proberen we middels de expositie ook aan de bezoekers door te geven. Kijk om je heen, leef je leven en sta jezelf toe om je te verwonderen over zoveel moois in de natuur. Er is meer dan alleen geld…”
Peter van den Tweel en Liseth Elbertsen onthullen het schilderij – Foto: ©Fransien Fraanje
Opening
Op vrijdag 2 juni jl. opende Peter van den Tweel, directeur van het Geldersch Landschap & Kasteelen de expositie voor genodigden. Hij onthulde samen met Liseth Elbertsen een geschilderd portret van Jac. Gazenbeek, dat later in het museum op de expositie kwam te hangen.
De expositie is van 3 juni tot en met 3 september te bekijken. De toegangsprijs bedraagt 2 euro.
Leden van de Vereniging Oud-Lunteren, jongeren tot 18 jaar en museumjaarkaarthouders hebben gratis toegang. Museum Lunteren is behalve op zondag en maandag elke werkdag geopend van 13.30 tot 16.30 uur. Voor meer informatie: www.oudlunteren.nl. Interesse in de weblog van Louis Fraanje? Kijk dan op www.de-veluwenaar.nl.
Tekst: Annemarie van Vliet/BDU
Ook gepubliceerd in de Barneveldse Krant 31-05-2017
____________________________________________________________________________________________________
