Leffert Oldenkamp
De bever laat zich niet zo maar verjagen
In enkele decennia zijn bevers doorgedrongen tot uiterwaarden langs alle grote en kleine rivieren. Niet slechts een enkel exemplaar, maar behoorlijke kolonies. Ze doen wat ze behoren te doen: knagen, slepen, takkenburchten bouwen en vooral verjongen. In stromend water bouwen ze dammen om hun burchten onder water te houden (Heelsum).
Vroeger kwamen bevers van nature in Nederland voor. Ze waren een jachtprooi vanwege hun pels, vlees en bevergeil ( een geurstof met medicinale betekenis). Dat leidde ertoe dat in 1826 de bevers uitgeroeid waren.
Discussie
Rond 1960 begon een discussie op gang te komen om bevers weer terug te halen. Uiteraard met een echte commissie. Die besloot om bevers uit het Elbe gebied in de Biesbos uit te zetten. Zoals dat ook met dieren als wolf, lynx en zwarte raaf het geval is, zijn er altijd ‘liefhebbers’ die op eigen houtje kooien met elders gevangen beesten op een verlaten veldje plaatsen. Daaruit vluchten dan exemplaren of worden moedwillig losgelaten. Zo ook met de bever, die opeens in Twente opdook, zonder toestemming van een commissie. Vanuit die centra (Biesbos en Twente) is de verspreiding boven verwachting goed verlopen.
Bevers knagen al hele knotwilgen om – Foto: ©Leffert Oldenkamp
Niet verjagen
In onze omgeving zagen we ze eerst in de Plasserwaarden, maar ondertussen zitten ze overal langs de Rijn.
Toch blijft een wijd verbreid misverstand hangen. Veel wandelaars en natuurbeheerders veronderstellen dat ‘de mens’ bevers met uiterste rust moet laten. Een beetje rust kan uiteraard geen kwaad, gewoon uit respect voor dit nijver bouwende en knagende beestje. Maar de bever laat zich niet zo maar verjagen. Niet door dwalende paarden en koeien, evenmin door honden of loslopende wandelaars en hardlopers.
De bever steekt vlak voor ons een fietspad over – Foto: ©Louis Fraanje
Natuurbeleving
In 1994 heeft Staatsbosbeheer de uiterwaarden in Wageningen – in overeenstemming met de wens van veel
natuurliefhebbers – ingericht voor wandelaars. Met een bruggetje over de geul en de mogelijkheid het gebied te doorkruisen. Daar wordt volop gebruik van gemaakt, waarbij in alle jaargetijden alom gewaardeerde natuurbeleving mogelijk is. Bovendien verrichten bewoners (waaronder schaatsclub, wilgenknotters en boeren) hand- en spandiensten om de toestand goed te houden. De bevers voelen zich er blijkbaar wel bij.
En de bever… die zwom rustig verder – Foto: ©Louis Fraanje
Bedreiging
In Limburg worden beheerplannen voor bevers opgesteld, waarbij aan afschot van overtollige beesten wordt gedacht. Die pelsjagers gaan ongetwijfeld onze kant opkomen. Dat zou pas echt bedreigend voor de bever zijn.
Tekst: ©Leffert Oldenkamp, bosbouwkundige
______________________________________________________________________________________________________________________
Bekijk ook eens dit filmpje:
