Terugblik…
Zo af en toe kijken wij samen met u terug naar de beginjaren van de Jac. Gazenbeekstichting. De bedoeling van de redactie is, om artikelen uit die beginperiode te publiceren op ons weblog, al dan niet voorzien van oude en/of nieuwe foto’s.
Het betreffende verhaal is geschreven door Noëlle Peters-Sengers en is met toestemming overgenomen uit “De Gelderlander” van donderdag 16 december 1993 en daarna ook gepubliceerd in “De Veluwenaar” – 2e jaargang – No. 1 – januari 1994 en nu dus op het weblog “De Veluwenaar”!
*********************************************************************************************************************
Botte bijl begraven en vertrouwen boeren winnen – Deel 1
Barnevelder pleit, getroffen door menselijk leed, voor ander landbouwbeleid
BARNEVELD – Natuurlijk, net als iedereen is ook hij voor een schoon milieu. Toch richtte de 44-jarige Louis Fraanje uit Barneveld , samen met Johan van Opijnen, de “Werkgroep Boerenbehoud Veluwe/Vallei” op. Niet om te pleiten voor meer mest, meer legbatterijen of meer kistkalveren. Maar om samen naar een oplossing te zoeken en niet langer aan te zien hoe milieu-activisten en boeren lijnrecht tegenover elkaar staan. “Met de botte bijl veroorzaak je veel leed”, vindt de Barnevelder.
Op bezoek bij de getroffen boeren op de Veluwe met Piet Blauw(links) en de mensen van Boerenbehoud Louis Fraanje en Johan van Opijnen – Foto: ©Archief Boerenbehoud/JGS
Onrechtvaardig
Een oproep die Fraanje in een aantal kranten plaatste, sterkte hem in die overtuiging. In die oproep maakte Fraanje zich boos omdat boeren die al jarenlang bestaan, geen vergunning krijgen omdat ze in een al te verzuurd gebied zitten. Onrechtvaardig, vond de Barnevelder, die mensen opriep samen een vuist te vormen. “Daar heb ik driehonderd reacties op gekregen. Veelal van vrouwen van boeren, want die praten zelf niet zo makkelijk. Die zijn gewend hun eigen boontjes te doppen, al zijn ze wanhopig.”
Met sommigen zat hij meer dan een uur aan de telefoon, bij een enkeling ging hij op bezoek. “Van een vrouw hoorde ik dat de boer zo depressief was dat hij aankondigde eruit te zullen stappen als het zo zou doorgaan. Elke avond maakte hij na het werk een wandeling. Elke avond dankt ze God als hij weer binnenkomt.”
Menselijk leed
Met de botte bijl veroorzaak je veel leed”, vindt Louis Fraanje – Foto: ©Archief JGS
Van andere boeren hoorde hij dat de zoons voor de eer bedanken. “Die zien het niet zitten om het bedrijf over te nemen. De vader heeft zich juist altijd uitgesloofd om zijn zoons een goed bedrijf achter te kunnen laten.”
Als kleine jongen kwam Louis Fraanje veel bij boeren over het erf om bij vriendjes te spelen. “Toen het leven nog goed was op het land”, lacht de Barnevelder wat cynisch.
Het doet hem wat om nu te zien hoe met name de kleine boeren de toekomst met angst en beven tegemoet zien. “Dat menselijke leed, daar wordt overheen gewalst. Daar staat Den Haag te weinig bij stil.”
Werkeloosheid
Als secretaris van de Jac. Gazenbeekstichting, die strijdt voor het behoud van het karakter van de Veluwe, kan Fraanje er nauwelijks van verdacht worden dat hij geen hart heeft voor de natuur. “Regels zijn ook nodig”, vindt de voorzitter van de Werkgroep Boerenbehoud. “Maar het zijn er zoveel en er wordt niet goed over nagedacht.” “Door de strengere eisen houden we alleen grote agrarische bedrijven over, want zij zijn de enige die de investeringen kunnen opbrengen”, verwoordt hij zijn kritiek. “Maar de kleine boerderijen met hun houtwallen horen in ons landschap. Die kunnen we toch niet zomaar laten opdoeken? Weer zoveel werklozen erbij?”
Boerderij de ‘Kijk over’ in de winter op het Landgoed Staverden – Foto: ©Louis Fraanje
Noodwet
Met de op handen zijnde noodwet van minister Alders, waardoor ook boeren in een al verzuurd gebied toch een hinderwetvergunning kunnen krijgen, is hij wel tevreden. De tijd die boeren daarna gegund wordt om de ammoniak-uitstoot terug te dringen, zou Fraanje het liefst willen benutten om samen met milieu-organisaties over oplossingen na te denken voor die kleine boeren die de investeringen niet kunnen opbrengen. “Want het beleid is er tot nu toe op gericht om de gevolgen van de huidige landbouw te bestrijden, het gaat niet terug naar de oorzaak van de problemen.”
Biologische landbouw
De oorzaak is, aldus Fraanje, de eenzijdigheid en grootschaligheid van de bedrijven. “We moeten weer terug naar de natuur. Een boer moet weer een echte boer worden, met een gemengd bedrijf dat zichzelf kan bedruipen en dat in evenwicht is met de natuur”, schetst hij zijn oplossing voor de kleinere agrarische bedrijven. “Biologische landbouw dus.” Fraanje is realist genoeg om te erkennen dat de biologische methode duurder is dan de gebruikelijke. “Mensen zijn toch voor een beter milieu. Dan moeten ze er ook meer voor willen betalen. Het is toch te gek dat je voor een ei hetzelfde betaalt als in 1950.”
Lees ook: Botte bijl begraven en vertrouwen boeren winnen – Deel 2 – Slot
