Ook bij Hubertus heeft de jaarlijkse gedaanteverwisseling plaatsgevonden…
Natuurliefhebber en fotograaf Dinant van Weij uit Dieren, is iemand die ook regelmatig een bezoek brengt aan het Nationale Park de Hoge Veluwe, zo ook gisteren en tijdens zijn wandeling kwam hij, het ons zo bekende hert Hubertus tegen. Het hert zag er goed uit en vertoonde ook geen zichtbare gebreken meer, zoals de bult opzij van zijn lijf, die is geheel verdwenen. Hubertus had inmiddels ook zijn gewei afgeworpen en liep dus ook – net als enkele van zijn soortgenoten – met een ‘kale’ kop rond.
Ook bij Hubertus heeft de jaarlijkse gedaanteverwisseling plaatsgevonden – Foto: ©Dinant van Weij
Terugkerend ritueel
Aan de beide zegels op zijn kop te zien, was hij het gewei nog maar kort geleden kwijt. Zoiets is altijd weer een rare gewaarwording, zowel voor ons om te zien, als voor het hert in kwestie die het verliest. Maar ja, het is een jaarlijks terugkerend ritueel bij de geweidragers, dus ook bij Hubertus.
De plek waar het gewei is afgeworpen noemen we het zegel – Foto: ©Dinant van Weij
Botbrekers of osteoclasten
Misschien wel aardig om iets meer over dat afwerpen te vertellen. Laat in de winter beginnen osteoclasten het bot boven aan de rozenstokken af te breken. Osteoclasten zijn botcellen die bij alle gewervelden voorkomen, en die normaal gesproken mineralen uit oud bot recyclen. Bij herten worden deze “botbrekers” (de letterlijke vertaling van osteoclast) plotseling zeer actief in het oplossen van calcium, zodat het bot zacht wordt. In februari en maart zitten de spitsen dan los en worden ze afgeworpen, vaak met hulp van takken of struiken, tegelijk of soms enkele dagen na elkaar. De zegels zijn eerst nog rood en wat bloederig maar genezen snel.
Aan het zegel kunnen we zien, dat het gewei nog maar kort geleden is afgeworpen- Foto: ©Dinant van Weij
Breukvlak en rozenkrans
Oudere herten werpen hun gewei dus het eerst af, zodat hun gewei een langer groeiseizoen heeft en de jongere herten een tijdje later. Het breukvlak bij het afwerpen ligt net onder de rozenkransen. De rozenstokken worden in de loop der jaren steeds korter en dikker, en bij een oud hert staat het gewei direct op de schedel. Van het achtste tot het twaalfde levensjaar heeft het edelhert gewoonlijk het grootste gewei.
De koning heeft zijn kroon verloren en staat er wat kaal bij – Foto: ©Dinant van Weij
Nieuwe gewei
Zo… zijn we weer bijgepraat over dat afwerpen en voor de kenners is het natuurlijk allemaal ‘ouwe koek’, maar dat geldt niet voor iedereen, dus vandaar deze ‘weetjes’, kan nooit geen kwaad.
Hubertus is inmiddels bezig aan zijn 7e levensjaar en zijn net afgeworpen gewei telde 22 enden en iedereen is nu natuurlijk benieuwd hoe of het nieuwe gewei van Hubertus zich verder gaat ontwikkelen. Dat zal dan weer een aantal maanden gaan duren, dus wachten we het wel weer geduldig af en spreken tegelijkertijd de wens uit, dat wij nog lang mogen genieten van dit schitterende hert!
Met dank aan: Dinant van Weij
