Een aaneengesloten Veluwe weer een stukje dichterbij…
Van de projectleider van Pro Rail die bij de faunapassage bij Stroe betrokken was, vernamen wij dat het volgende project een natuurbrug op de Asselsche Heide wordt.
De plek is tussen Halte Assel en een overgang bij Hoog Soeren. Dichtbij de grote trap waar je een fraai zicht op het spoor hebt. Daar ligt het spoor heel diep, dus is een natuurbrug relatief eenvoudig om te bouwen. Hij komt heel mooi in het verlengde van de passage over de A1 bij Hoog Buurlo. ProRail is van plan om in juni te beginnen met de bouw van natuurbrug Asselsche Heide over het spoor bij Hoog Soeren.
Verbinden van natuurgebieden
Samen met de andere natuurbruggen en faunapassage in de buurt die door het MeerJarenProgramma Ontsnippering(link is external) zijn aangelegd, zorgt natuurbrug Asselsche Heide ervoor dat de Noord- en Zuid Veluwe weer aan elkaar verbonden worden. De natuurgebieden zijn vroeger door de aanleg van wegen en spoorlijnen van elkaar gescheiden geraakt.
Overzicht van de inrichting
De afbeeldingen hieronder geven het zicht over het wildraster aan en laten door middel van een fotomontage het effect van houten palen of staanders in een gebiedseigen kleur weer. Bij de uitwerking van dit hekwerk dient aandacht te zijn voor vluchtplaatsen of vluchtdeuren voor de veiligheid van de treinpassagiers en voor mogelijke inspring-voorzieningen voor de fauna. De lengte van het wildraster bedraagt 900 m1 aan weerszijden.
Inrichtingschets nieuwe natuurbrug op de Asselesche Heide – Afbeelding: ©ProRail
Omschrijving project
In de provincie Gelderland ligt de Veluwe, dit natuurgebied is sinds de toename in mobiliteit (auto, trein, fiets) versnipperd geraakt door wegen, autosnelwegen en spoorlijnen. Het Meerjarenprogramma Ontsnippering (MJPO) werkt al jaren aan het ontsnipperen van de natuur in Nederland. Doel van het
MJPO is het opheffen van barrières en het herstellen van ecologische verbindingen.
Ten zuiden van de Asselsche Heide is een aantal jaren geleden het ecoduct Hoog Buurlo over de A1 gerealiseerd. Dit ecoduct is bijzonder succesvol en heeft geresulteerd in een toenemende uitwisseling tussen edelherten en wilde zwijnen ten noorden en zuiden van de A1. Daarnaast zijn er juveniele exemplaren van de ringslang op de natuurbrug van Hoog Buurlo gevonden. De spoorlijn Barneveld-Noord–Apeldoorn, ten noorden van de A1, vormt een groot obstakel voor de uitwisseling deze dieren. De spoorlijn doorkruist de Asselsche Heide en is voor veel dieren een barrière.
Om de barrière op te heffen wordt er een Natuurbrug over de spoorlijn Barneveld-Noord–Apeldoorn (geocode 021) gerealiseerd op een locatie waar het spoor verdiept ligt ingegraven op de Asselsche Heide, ter hoogte van spoorkilometrering 79,9.
Overzicht van de huidige situatie op de Asselsche Heide – Afbeelding: ©ProRail
Vormgeving
De natuurbrug is een kunstwerk met een breedte van circa 55 meter (nodig voor een goede faunapassage) en een overspanning van circa 20 meter. De ambitie is sober en doelmatig waarbij transparantie voor een goede landschappelijke inpassing een belangrijk uitgangspunt is. De natuurbrug vormt een verbinding voor flora en fauna en is zichtbaar voor de treinmachinist. Treinreizigers zullen, in een flits, enkel de zijkanten van de natuurbrug ervaren. Het talud, voornamelijk de noordzijde door het tapijt van heide, is een weerspiegeling van het Veluwe landschap. Daardoor is dit ook het visitekaartje van dit gebied, een
bijzonder stukje Nederland.
Veluwe-look
Voor een goede landschappelijke inpassing van de natuurbrug en elementen die de werking van de natuurbrug bewerkstelligen dienen aan te sluiten bij de ‘Veluwe-look’ (heide, bos en zand). De materialen en kleuren dienen te passen bij alle stadia van de vegetatie, zoals de heide van een bruinige (dorre) kleur
naar kleurrijk paarse zal gaan. Een zorgvuldig uitgekozen kleur zal als een kameleon passen bij alle kleurschakeringen die door de seizoenen heen de overhand hebben.
Hier moet de nieuwe natuurbrug komen – Foto: ©Jan van Uffelen
Vormgeving elementen
De basis van de natuurbrug wordt vanuit de ambitie ‘sober en doelmatig’ functioneel vervaardigd. De zichtbare delen van de natuurbrug krijgen een ‘Veluwe-look’. Dit resulteert in het beperken van gebieds-vreemde materialen, het toepassen van hout en het gebruik van een ‘gebiedseigen kleur’. Hout dat gebruikt wordt voor de natuurbrug zal indien mogelijk is uit de nabij gelegen bossen komen.
De benodigde vleugelwanden dienen in omvang zoveel mogelijk beperkt te worden, hierdoor is de impact op de omgeving minimaal. Dit is een visueel aspect, maar ook de ingreep in het landschap tijdens de uitvoering wordt hierdoor beperkt. De vleugelwand, voorzien van hekwerk, zal aansluiten op het wildraster dat parallel aan het spoor loopt. De richting van de vleugelwand dient te zorgen voor een gunstige geleiding van de fauna.
Als de natuurbrug klaar is, kunnen de dieren veilig oversteken – Foto: ©Jan van Uffelen
Wildraster langs spoor
Voor de geleiding van het wild, maar ook ter voorkoming van betreding spoor dient er parallel aan het spoor een hek geplaatst te worden. De hoogte van het wildraster dient 2,2 meter te zijn en wordt onderaan het talud, op het vlakke gedeelte naast het schouwpad, geplaatst. Hierdoor is een extra hoogte, die er
wel zou zijn wanneer dit wildraster op het talud zou staan, niet nodig. In een normale trein is de ooghoogte van de reiziger circa 2,5 meter vanaf bovenkant spoor. De reiziger zal dus over het wildraster heen kijken.
Om de impact van de verticale delen zo minimaal mogelijk te laten zijn worden er slankere stalen
staanders toegepast in een groen bruinige kleur (RAL 6014). Door de geringe afmeting en de kleur zal de impact op het beleven van het de taluds, als afspiegeling van het landschap, minimaal zal zijn.
De voorbereidingen voor de te bouwen natuurbrug zijn inmiddels in volle gang, een scherm om straks de bouwplaats te vrijwaren van kleine dieren – Foto: ©Jan van Uffelen
Leuningwerk op kunstwerk
Hout als materiaal voor de staanders op de natuurbrug (op randelement en vleugelwand), dit vergroot de ‘Veluwe-look’. Door de afstand tussen de houten staanders in het midden van de natuurbrug te vergroten, ontstaat er een verloop van besloten naar open. Dit sluit aan op de bomen die her en der staan in de aanloop naar de natuurbrug en de openheid van het landschap die op de natuurbrug is. Tussen de staanders wordt een sterk maar zeer onopvallend gaasnet gespannen. Bij het bepalen van de maaswijdte wordt rekening gehouden met de doelsoorten die gebruik gaan maken van de natuurbrug (dit dient nader te worden bepaald). Voor de ecologie wordt een amfibieënscherm van circa 30 cm hoog opgenomen, de buitenzijde van dit scherm is voorzien van hout.
Nogmaals een beeld van het kleinwild-scherm aan de rand van het gebied Het is duidelijk te zien dat men al bezig is met de voorbereidingen. Net zoals bij Stroe heeft men een grote plastic afrastering met drinkbakjes aangelegd waar de kleine dieren voorlopig achter of voor moeten blijven – Foto: ©Jan van Uffelen
Asselsche Heide laatste natuurbrug op de Veluwe
Natuurbrug Asselsche Heide is de laatste natuurbrug op de Veluwe die we over het spoor bouwen. Deze natuurbrug komt in het verlengde te liggen van het iets zuidelijker gelegen ecoduct ‘Hoog Buurlo’ over de snelweg A1. De 25 meter lange en 50 meter brede brug is in het voorjaar van 2019 gereed.
Met dank aan: Jan van Uffelen Meer info: Natuurbrug Asselsche Heide – ProRail
______________________________________________________________________________________________________________________
Bekijk het filmpje:
______________________________________________________________________________________________________________________
Het laatste nieuws
