Jaap van den Heuvel(1941-2018) – Foto: ©Louis Fraanje
In Lunteren beter bekend als “Jaop an ‘t praotiezer”
De bekende Lunteraan Jaap van den Heuvel is op 9 oktober 2018 in zijn woonplaats Lunteren gestorven, hij werd 77 jaar.
Alweer een goede vriend, die ons is voorgegaan en dit aardse leven met het eeuwige heeft moeten verwisselen. Een bekende en ook markante Lunteraan die van alle markten thuis was!
Verbondenheid
Ik herinner mij nog, dat ik Jaap voor het eerst ontmoette, dat was destijds tijdens een van de vele Oud Lunterse Dagen, in de zaal bij de inmiddels ook al overleden Boet Floor.
We stonden samen aan de bar, wat heen en weer te kletsen over ‘koetjes en kalfjes’, toen een ietwat deftige mevrouw naast ons een opmerking maakte: “Nou meneer Fraanje, ik woon al meer dan dertig jaar in Lunteren, maar je komt er nooit tussen!” Waarop Jaap direct reageerde: “Nou mevrouwtje, ik denk dat ut mit Louis wel mee zal vallen, die praot zoas wij in Lunteren gewend bin. Hij blieft gewoon z’n eigen en gaot ok niet naost z’n schoene lope!”
Dat gaf een gevoel van verbondenheid en vanaf die tijd spraken we elkaar met enige regelmaat, want hij hield van een ‘praotje’ met zijn dorpsgenoten en vooral gewoon ‘plat’ Lunters.
Ik zal mijn betoog niet te lang maken, want als je over een persoon als Jaap begint, dan kun je wel een ‘boek volschrieve’ zoals hij het zelf wel eens formuleerde. Maar het meest bekend was hij bij de mensen in Lunteren als de spreekstalmeester aan de microfoon bij de Oud Lunterse Dag, met de welbekende bijnaam “Jaop an ‘t praotiezer”!
Jarenlang was Jaap van den Heuvel (links) de spreekstalmeester “Jaop an ‘t Praotiezer” van de Oud Lunterse Dag, hier praat hij met veldwachter Jaap Kelderman “de Schrik” – Foto: ©Louis Fraanje
Gezaghebbende persoonlijkheid
Uit die tijd met Jaap, herinner ik mij de beelden van hem en ook van zijn oude schoolkameraad Jaap Kelderman, die als dorpsveldwachter fungeerde in Lunteren en bekend stond als “de Schrik”. Een echte veldwachter, die zo uit de serie van Swiebertje en Bromsnor gestapt kon zijn. En net als Jaap, was hij een gezaghebbende persoonlijkheid, in de goede zin des woords.
Enthousiasme
Ook over zijn beste vriend Gijsje Heiwegen, die we een aantal jaren geleden gingen begraven, zou je eveneens een boek vol kunnen schrijven. Gijs en Jaap waren een onafscheidelijk duo, die samen ooit het ‘Arfhuus’ deden in de tent op de Oud Lunterse Dag, tjonge… wat hebben we genoten.
Want… ook als ‘afslager’ was Jaap in zijn element en je verbaasde je over zijn kennis en zijn enthousiasme, niet alleen over de mensen, maar ook over hun wederwaardigheden. Het leek wel of hij iedereen in en om Lunteren kende, nou ja… bijna iedereen dan en daar tegenover kende ook iedereen Jaap van den Heuvel wel. Later als Lunterse Lookoo was je ook onverbeterlijk, je deed zeker niet onder voor de bekende en inmiddels overleden Brand Wolfswinkel.
Toen ik 50 jaar werd was je er bij met een prachtige toespraok in het dialect en tijdens ons 20 jarig jubileum van de Jac. Gazenbeekstichting, met het Hessenfeest in Lunteren, was je ook weer van de partij. En dan mag ik zeker al die anderen niet vergeten, met Jobje van de Post veurop in de rij, die eindeloos lang gaat worden als ik ze allemaal op moet gaan noemen. Ja… Jaap, bij allerlei gelegenheden was je present, je liet het niet gauw afweten, dan moest er wel heel wat gebeuren.
Louis op het 20-jarig jubileumfeest met Jaap als Lookoo en Jaap Kelderman als ‘de Schrik’ – Foto: ©Thea van den Brink
Koeien op stal
Bij jou afscheid van het zieken huis in Bennekom, waar je jarenlang in de keuken hebt gewerkt, waren wij er ook, samen met het Oud Lunterse Dag Comité. Op de platte wagen met de tractor ervoor, die bestuurd werd door nog zo’n bekende Lunteraan ‘Maas Stroomberg’, wat een spektakel was dat geweldig! En toen ze jou van het ziekenhuis vroegen, wat je als cadeau wilde hebben, stond dat allang vast, het enorme schilderij met de koeien op stal! Hoe dat ooit in de kamer van jullie kleine stulp aan de Barneveldse weg een plek moest krijgen, zou jou een zorg zijn. Dat was Jaap ten voeten uit en daar was geen ‘speld’ tussen te krijgen!
Reekalfje in het hoge gras – Foto: ©Louis Fraanje
Boerenleven
Daar in dat boerderijtje aan de rand van Lunteren , hebben we heel wat samen gepraat, het zijn de mooie en vooral ook ‘zeldzame’ momenten in een mensenleven.
Het ging over van alles en nog wat en veel over het boerenleven op het platteland en alles wat daar ook maar enigszins mee te maken had en ik luisterde dan met open mond.
Het reekalfje
Ook de natuur zoals het in die grootse Schepping bedoeld is, had jou grote liefde en hebben we heel wat gemeen. Want ik weet nog dat er een reekalfje bij jullie in de wei was geboren, wat was je er ‘wies’ mee en ook over hoe je kinderen en kleinkinderen daarmee omgingen, prachtig! Ook de hondjes bij jullie waren een verhaal apart, wat waren jullie gek met de beestjes, ze waren gewoon als kinderen in huis, geweldig!
En dan de verjaardagen in januari van Jaap, die waren altijd een ‘hoogtepunt’ voor mij, heerlijke ouderwetse boeren-gezelligheid, met vrienden en buren aan de keukentafel. En je vrouw Dien, die voor de koffie, drankjes en hapjes zorgde en zo af en toe een opmerking tussendoor maakte, die er niet om loog, geweldig. Zij had zo haar eigen gedachten en opvattingen over bepaalde zaken, je kon het ook vaak van haar gezicht aflezen. Een zelfstandige vrouw, die wars van ‘kale kak’, ten allen tijden een steun en toeverlaat voor je was, kortom… een vrouw met een hart van goud.
En dan mag ik tenslotte zoon Jan al helemaal niet vergeten, hij had nooit veel woorden nodig, maar hij was en is op de boerderij, een boerenzoon die uit het goede hout is gesneden. En ik heb in al die jaren een grote bewondering en waardering voor hem gekregen en wil dat bij deze nog eens extra benadrukken!
Beste Dien en zoon Jan, Klaas en Wilma en de kleinkinderen Jacco en Sanne, ik wens jullie heel veel sterkte toe de komende tijd, want ik weet als geen ander, dat vooral de laatste jaren, toen Jaap in de rolstoel terecht kwam, zeker niet de gemakkelijkste zijn geweest.
Wat zullen we Jaap missen, een vriend en een markante Lunteraan is heengegaan!
Je vriend Louis Fraanje
