Leffert Oldenkamp, bosbouwkundige
Met Natura 2000 in de hand moet het bos sneuvelen
voor nog meer heidevelden…
De Edese SGP maakt zich in De Gelderlander van 18 oktober zorgen over bomengroei op de hei. Het betreffende heideveld is al heel lang een hondenlosloopgebied.
De SGP veronderstelt dat het daarom open zal blijven. De raadsleden merken in hun vragen aan burgemeester en wethouders op, dat voor dit Natura 2000-gebied beheer nodig is. Daar schort het volgens de provincie aan. Dreigt heide dan te verdwijnen onder bos?
Intensief gekapt
Een prangende vraag, waar de natuur zelf het antwoord op geeft. Immers, vroeger bestond de Veluwe uit bos. Vooral rechte bomen, wat planken en balken opleverde voor nuttig gebruik. Daarnaast werd bosgrond tot landbouwgrond omgevormd en werden restanten van bossen door veeweide en kap van brandhout tot heide en zandverstuivingen gedegradeerd.
Deze cultuurhistorische landschappen koesteren we nu om hun openheid en hun specifieke biodiversiteit, die op roofbouw is gebaseerd. Er werd dus vroeger intensief gekapt, maar er werd niet gezorgd voor herstel van bos.
Opslag van vliegdennen op de heide – Foto: ©Leffert Oldenkamp
Tegennatuurlijke maatregelen
Als de natuur haar gang mag gaan, ontstaat op den duur overal bos. Instandhouding van heide of zandvlakte is slechts mogelijk met tegennatuurlijke maatregelen (grof geweld). De raadsleden leggen een dilemma van het natuurbeheer in Nederland bloot. Moeten we doorgaan met steeds terugkerende dure maatregelen om de natuur te frustreren of begeleiden we natuurlijke processen tot waardevolle bossen? Honden kunnen ook in bossen worden uitgelaten.
Energielandschap
Helaas mag met Natura 2000 in de hand bos sneuvelen voor nog meer heidevelden. Ook mogen bossen worden ingeruild voor zogenaamd energielandschap, waarin windmolens of zonnepanelen de natuur aantasten. In Ede en omgeving worden ook (veel te veel) bomen gekapt voor houtchips (biomassa), waarmee bos verdwijnt en de uitstoot van CO2 wordt vergroot. De SGP kan beter voor meer, in plaats van minder bos pleiten…
***
Biomassa
Biomassa als organische brandstof is in elke vorm een grotere vervuiler dan andere vormen van fossiele energie. Want zowel met hout (biomassa) als met zaagsel wordt per opgewekte eenheid energie of warmte veel meer CO2 uitgestoten dan met aardgas of steenkool.
Aardgas of steenkool moet je dan ook niet vervangen door zaagsel, houtchips of houtpellets. De tweede voorwaarde voor vermindering van het CO2-probleem is dat het bosbeleid drastisch verbeterd wordt. Dat wil zeggen: veel meer goed groeiende bomen planten, dus uitbreiding van bosareaal, oudere bossen met sterk afnemende aanwas verjongen en begrazing van bossen stoppen.
Op de lange duur kan dát bijdragen aan vermindering van CO2 in de atmosfeer.
Tekst: ©Leffert Oldenkamp,bosbouwkundige, Wageningen
