Natuurkenner Louis Fraanje – Foto: ©Kees van Reenen
Met natuurkenner Louis Fraanje in het Wekeromse Zand
WEKEROM ,,Kijk een wissel”, wijst wildkenner Louis Fraanje in natuurgebied Wekeromse Zand. ,,Waarschijnlijk van moeflons. Het kan ook van reeën zijn, maar die hebben meestal smallere paden. En ergens in dit gebied zitten moeflons.” Nu nog wel, maar hoe zal het gaan als de wolven komen?
Fraanje schat in waar de wind vandaan komt. ,,Ongeveer oost, dus dan gaan we eerst die kant op. Moeflons zijn schuw en ze hebben een verrekte goeie neus. We moeten ervoor zorgen dat ze ons niet kunnen ruiken.”
Geduld
Ook om ander wild in het vizier te krijgen, zoals herten en zwijnen, is het van belang op de windrichting te letten, weet de natuurliefhebber uit ervaring. Al bijna zijn hele leven struint de in Barneveld geboren Edenaar over de Veluwe, om het gebied en het wild te leren kennen, om groepen rond te leiden, om er stukjes over te schrijven en om de mooiste foto’s te maken. Uren, soms dagen geduld is daarvoor nodig. En nu is er een nieuwe uitdaging bijgekomen: de wolf.
Moeflons ooien en lammetjes op het Wekeromse Zand – Foto: ©Kees van Reenen
Duitse wolven
Na een paar jaar met geruchten en steeds meer veldwaarnemingen heeft zich op de noordelijke Veluwe een wolvenpaar gevestigd. Dit zou kunnen uitgroeien tot een roedel en op termijn, als er meer jongen worden geboren en er nog meer Duitse wolven deze kant op komen, meerdere roedels op de Veluwe.
Veel natuurorganisaties zijn opgetogen: na zo’n anderhalve eeuw afwezigheid is de wolf eindelijk terug in de Nederlandse natuur. Een stukje wildernis herleeft. Dat het een roofdier, is hoort bij de natuur. Anderen zijn minder blij, onder wie de directeur van nationaal park De Hoge Veluwe. Daar lopen namelijk moeflons, net als in het Wekeromse Zand. In tegenstelling tot de vliegensvlugge reeën en edelherten zijn moeflons tegenover wolven bijna weerloos.
Tegen de wolven zijn moeflons bijna weerloos – Foto: ©Louis Fraanje
Klimvaardigheid
,,Moeflons, wilde schapen uit rotsige bergen op Corsica en Sardinië, zijn voor de jacht ingevoerd en weten zich op de Veluwe goed te handhaven”, vertelt Fraanje. ,,Tegen wolven kunnen ze echter weinig beginnen, want rennen houden ze niet lang vol. Ze moeten het hebben van hun klimvaardigheid, maar deze stuifzandheuvels kan een wolf ook makkelijk nemen.”
Er staat wel een hek om het Wekeromse Zand. ,,Maar daar laat een wolf zich niet door tegenhouden”, voorspelt de wildkenner. ,,En zonder moeflons zou er hier veel meer dichtgroeien. Ze eten bijvoorbeeld veel jonge opslag op de hei.” Daarnaast maken moeflons al bijna een eeuw deel uit van de Nederlandse natuur, veel langer dan de zogenaamd wilde konikspaarden die tegenwoordig talrijke natuurgebieden bevolken.
Natuurkenner Louis Fraanje bij een ven in het Wekeromse Zand – Foto: ©Kees van Reenen
Schade
Fraanje is geen uitgesproken tegenstander van wolven in Nederland, maar hij vindt het van groot belang dat snel goede afspraken worden gemaakt over waar wolven mogen komen en hoe schade wordt vergoed. ,,Zwervende jonge wolven zullen de meeste schade aanrichten”, waarschuwt hij.
Het is nog vroeg en dus rustig; alleen fluitende vogels laten zich horen. Een open vlakte strekt zich voor ons uit: stuifzand, pionierbegroeiing en hei, met hier en daar een vliegden. Maar geen moeflons. Fraanje kiest een zandpad langs de rand van het open veld, bereikt de tegenoverliggende bosrand en loopt met een wijde boog terug naar de parkeerplaats. Opeens – een ree op het pad. ,,Een jonge bok”, ziet de kenner meteen. Het voedsel zoekende dier laat zich van een afstandje rustig bespieden. Maar waar zijn de moeflons? ,,Waarschijnlijk in het rustgebied”, denkt Fraanje.
Opeens een ree op het pad, een jonge bok – Foto: ©Louis Fraanje
Lieflijk tafereel
Journalist en fotograaf Kees van Reenen – Foto: ©Louis Fraanje
Dan de volgende morgen maar een nieuwe poging wagen. Een passerende medewerker van het Geldersch Landschap vertelt desgevraagd: ,,Je kunt er niks van zeggen. Soms zien wij ze een paar weken niet en dan staan ze opeens hier.”
Je moet geluk hebben dus.
Het bospad leidt naar de zandverstuiving. En wie grazen daar? Moeflons! Snel dekking zoeken; de wind staat goed en de beesten hebben nog niets in de gaten. Drie – ongehoornde – ooien lopen er, vergezeld van drie kleintjes: lammeren.
Iets verder naar achter graast een ram en even later duiken vanachter een terreinplooi nog drie ooien en een tweede ram op. Een lammetje blaat en rent naar zijn moeder om te drinken. Een lieflijk tafereel. Nu nog wel.
Tekst en foto’s: ©Kees van Reenen/BDU – Eerder gepubliceerd in de Barneveldse Krant 22 04 2019
______________________________________________________________________________________________________________________
Bekijk ook het filmpje:
