Schuwe beestjes en minder schuwe fotografen
Toen ik een week of twee geleden de jongste nieuwsbrief van Nationaal Park De Hoge Veluwe in mijn mailbox vond, trof ik daarin een item aan dat meteen mijn aandacht trok: Dwingend verzoek: respecteer de flora en fauna in het Park.
Wie het eind 2018 volgehouden heeft de hele reeks ‘Veldwerk op de Hoge Veluwe’ op weblog De Veluwenaar te lezen, zal onmiddellijk snappen waarom. In een grijs verleden heb ik in het Park onderzoek mogen doen naar onder andere het vluchtgedrag van edelherten.
Snapshot
Sinds 2014 ben ik weer ambitieus – maar nu op eigen houtje – bezig met het bestuderen van edelhertengedrag. Veruit het grootste deel van deze bezigheden vindt gewoon plaats aan tafel (meestal met de neus in de boeken dus, maar ook door deel te nemen aan Snapshot Hoge Veluwe en af en toe door filmpjes te bekijken op YouTube). Slechts een heel klein deel van mijn tijd gaat op aan ‘onderzoek’ in het veld (tijdens wandelingen en aanzitten krijg ik gelukkig redelijk vaak beestjes in beeld – soms voor langere tijd, maar meestal voor korte tijd). Dat is nou eenmaal de consequentie, wanneer je al een kwart eeuw ver van de Veluwe woont.
Terug naar wat mijn aandacht trok: Het dwingende verzoek in de nieuwsbrief.
De link https://www.hogeveluwe.nl/nl/nieuws/2019-05-31-verzoek-laat-een-mooie-foto-niet-ten-koste-van-de-natuur-gaan?utm_source=nieuwsbrief&utm_medium=link&utm_campaign=juni19 leidde naar een iets minder dwingend Verzoek: laat een mooie foto niet ten koste van de natuur gaan. De in mijn ogen volkomen terechte boodschap van de Stichting Het Nationale Park De Hoge Veluwe is: respecteer de natuur en houd (ook bij het maken van foto’s) altijd rekening met het behoud van de natuur.
Jammer genoeg blijkt er een groep ‘natuurfotografen’ te zijn die lak heeft aan alle regels; deze categorie recreanten schiet plaatjes en gaat daarbij weinig respectvol met de natuur om. De vogelfotografen die ondanks het verbod toch bij vogelkijkhutten voer strooi(d)en om de ‘bijvangst’ eekhoorn vooral leuk op de foto te krijgen (walnoot te water laten om de eekhoorn daarheen te laten zwemmen!) wekken bij mij de nodige wrevel op.
Nog erger:
De huidige cameratechniek volop benutten, dus… een salvo van telkens drie, vijf of zeven foto’s ‘afvuren’ op een gespot dier, want dan is er zeker wel eentje goed geschoten. Tijdens een kortstondig bezoek aan de vogelhut bij Otterlo had ik eerder het gevoel middenin een schietoefening op het ISK Harskamp te zitten dan bij natuurliefhebbers. Dat ik de ‘kiloknallers’ binnen een paar minuten de rug heb toegekeerd moge duidelijk zijn.
Hubertus
Het dier dat de meeste fotografen op zijn huid krijgt, is het edelhert Hubertus. Hij heeft al jaren een trouwe schare fans die probeert hem dagelijks te ontmoeten en vaak ook nog eens op de foto te zetten. Voor veel dagjesmensen is Hubertus uiteraard een prachtdier om enkele minuten van te genieten. Wie wat meer geduld heeft – maar vaak ook minder respect – probeert met zijn/haar mobieltje een selfie te maken: fotograaf op de voorgrond (me myself and I…) en Hubertus in zijn natuurlijke omgeving als ‘achtergrondbehangetje’ (… hij stond erbij en hij keek ernaar).
Verstoring en vluchtgedrag
Dat Hubertus ‘mak’ gedrag vertoont noemt De Hoge Veluwe ‘een reactie op het voorspelbare en consistente beheer in het Park. Edelherten reageren hier positief op. Wanneer u over de paden wandelt of fietst en af en toe praat met uw gezelschap, dan is dat voorspelbaar gedrag. Dit veroorzaakt weinig angst of stress bij een edelhert. Veel verstorender zijn gecamoufleerde fotografen die stilletjes achter een boom zitten en pas op het laatste moment worden opgemerkt,’ aldus de uitleg op de website.
Eh… jagers zitten toch ook stilletjes ergens verstopt om niet voortijdig door het wild te worden opgemerkt? Nu kan ik een minzame glimlach niet onderdrukken, want mijn ervaring is juist het tegendeel van wat hier beweerd wordt. Wanneer ik in alle rust wandel, zie ik mezelf meer verstoring veroorzaken (kort gezegd: meer waarnemingen van dieren die voor mij op de loop gaan) dan wanneer ik urenlang langs een pad zit te wachten op wild dat wel of niet in beeld kan verschijnen (dieren gewoon op weg van A naar B, dieren die rustig verderop in de berm gaan foerageren, dieren die ergens voor vluchten).
Lees ook: Schuwe beestjes – Deel 2 – Slot