De Mestkever of Pillendraaier is een nuttig beestje…
Hij zit – letterlijk en figuurlijk – zijn hele leven in de ‘stront’! Maar… als we het beestje eens wat beter leren kennen, althans… wat voor belangrijke rol hij vervult in het grote geheel, dan gaat er een wereld voor je open.
De mestkever kreeg door het steeds weer een bolletje van de poep te maken, de bijnaam ‘Pillendraaier’, mest of poep hij loopt er de hele dag door mee te slepen, hij eet het en hij wordt er zelfs in geboren.
Bij de tunnelgravende mestkeversoorten maakt een paartje een nest in de grond, eerst ontstaat er een verticale gang die variabel in lengte is (uitgaande van tientallen centimeters tot meters diep). Vervolgens worden er zijgangen gemaakt waarvan de geometrie sterk soort-afhankelijk is. Deze zijgangen worden volgepropt met mest en alleen aan het einde is ruimte opengelaten voor een eitje. Ten slotte worden alle gangen met aarde afgesloten. De larven hebben voldoende voedsel tot hun beschikking en vaak zijn er meerdere jaren nodig om de ontwikkeling te voltooien.
Een drukke bedoening hier in deze mesthoop, het lijkt wel een compleet ‘wegrestaurant’! – Foto: ©Louis Fraanje
Belangrijke bemesters
Mestkevers brengen relatief grote hoeveelheden zeer voedingsrijke stoffen diep in de grond. Er is berekend dat het grondverzet bij bepaalde soorten honderden kilo’s per hectare per jaar bedraagt. Omdat veel mestkevers in zand- of heidegebieden leven, zijn het belangrijke bemesters van voedselarme gronden.
Onderkant van mestkever vol met parasieten – Foto: Wikipedia
Parasieten
Sommige parasieten hebben voordeel van het samenleven met mestkevers. Mestkevers kunnen ook zelf geparasiteerd worden door o.a. mijten, maar vele soorten parasieten gebruiken de mestkever als vervoermiddel naar de volgende mesthoop om daar op andere dieren te parasiteren.
Dit komt ook voor bij aaskevers, waar mijten naar een volgend karkas worden gebracht. Karkassen en mesthopen trekken niet alleen grote hoeveelheden insecten(larven) aan, maar ook de bijbehorende insecteneters zoals muizen en vogels, hierop springen de parasieten vaak over.
Bron: Wikipedia
Eten en gegeten worden
Al wandelend door bos en veld kan het voorkomen dat je per ongeluk op zijn kleine mestkever stapt, dat is heel vervelend natuurlijk, omdat je daarmee ‘ongewild’ de kringloop onderbreekt. Maar… niet getreurd, want binnen de kortste keren verschijnt er een heel leger bosmieren die korte metten maken met het slachtoffer. In ‘no time’ wordt de mestkever uit elkaar getrokken en in onderdelen naar het nest versleept.
Eten en gegeten worden, dat is het ‘credo’ in de natuur en zo werken de mieren ook weer mee aan die eeuwige kringloop, hoe klein ook allemaal zijn ze belangrijk, dat blijkt nu ook hier maar weer eens heel duidelijk.
Bosmieren hebben een platgetrapte mestkever gevonden – Foto: ©Fransien Fraanje
Een heel leger bosmieren die korte metten maken met het slachtoffer- Foto: ©Louis Fraanje
**********************************************************************************************************************
Herinneringen…
Ik heb in mijn leven ontzettend veel natuurexcursie- en wandelingen gedaan, tijdens deze wandelingen kwam de mestkever nogal eens ter sprake. Ik kan mij nog goed herinneren, dat ik tijdens zo’n wandeling met een groep dames ineens op het bospad een mestkever ontdekte. Zonder verder na te denken bukte ik mij om de mestkever eventjes op te pakken en aan de groep dames te tonen.
Maar… deze dames waren zo druk met elkaar in gesprek, dat ze niet direct in de gaten hadden dat ik door de knieën was gegaan. Gevolg… een aantal dames duikelden over mij heen en daar lag ik midden op het bospad tussen de gillende dames.., hilariteit alom. Gelukkig viel het achteraf allemaal nogal mee en hebben we er smakelijk om kunnen lachen!
Louis laat – tijdens een natuurwandeling – aan dit kleine meisje een mestkever zien – Foto: ©Fransien Fraanje
Kever of tor
Ook was ik destijds een keer op pad met een groep kinderen, pak ik een mestkever op mijn hand en begon er het een en ander over te vertellen, zegt een klein meisje die heel dichtbij stond: “Eet hij echt alleen maar poep? Nou… bah hoor, dan zou ik nooit een mestkever willen zijn!” Toen ik daarop ook nog vertelde, dat mest nodig was om ons eten te laten groeien, begreep ze er helemaal niets meer van.
Een andere keer liepen we op een ruiterpad tegen een grote hoop paarden-keutels, waar zeker zo’n twintig mestkevers bezig waren met hun ‘maaltijd’, het leek wel een compleet wegrestaurant. Zeg ik tegen de kinderen: “Kijk, dat is nou net iets voor de champignonkwekers, die hebben het liefst ‘paardenmest’, want daar groeien ze goed van!” Komt er gelijk een kind naar mij toe en vraagt: “Is dat echt waar… nou, dan hoef ik nooit geen champignons meer!”
De hoogste tijd om eens met ma en pa op een boerderij te gaan kijken, dan zouden deze ‘belangrijke’ dingen misschien heel wat duidelijker worden voor haar!
Tenslotte had ik een jochie van een jaar of zeven in de wandelgroep, die uit de omgeving van Leiden kwam en die op mijn uitleg over de mestkever antwoordde: “Meneer, dat is helemaal geen kever, dat is een tor!”
Geweldig toch, hilariteit rondom en in principe wel leuk zo’n spontane reactie.
Tja… ‘kever’ of ‘tor’ dat maakt toch verder niets uit, het is en blijft een nuttig beestje, dat misschien ‘klein’ van stuk is, maar een ‘grote’ rol heeft te vervullen in de natuur!
