Inleiding Kolgans (Ganser albifrons
De natuurliefhebbers in het algemeen- en vogelliefhebbers in het bijzonder, kunnen in ons land weer hun hart ophalen tijdens het observeren/bewonderen van diverse ganzensoorten die momenteel in ons land overwinteren (oktober-maart). In dit verslag wil ik één soort speciaal nader belichten: De Kolgans. Deze is vooral talrijk te bewonderen langs onze grote rivieren zoals o.a. Rijn en IJssel. Zie onderstaande foto.
Opvliegende kolganzen zijn momenteel als wintergast te bewonderen langs onze grote rivieren zoals Rijn en IJssel – Foto: ©Ton Heekelaar
Specifieke kenmerken Kolgans
Zijn de roze snavel (dus niet oranje), donker bruinkleurige kop/hals en oranje poten met zwemvliezen. Kolganzen hebben een hoog (kort) piepend geluid en zijn een stukje kleiner en lichter in gewicht als de voor een ieder bekende grauwe gans met het gak-gak geluid (kolgans 2.5kg & Grauwe gans 3.3kg). Kolganzen zijn uitstekende vliegers, gelijk als hun overige soortgenoten. Dat kan worden gerelateerd als jaarlijks de wintertrek (ogenschijnlijk moeiteloos) vanaf de broedgebieden in de Noord/Westelijke-Russische toendra’s en Siberië richting Zuid-Europa tijdens de periode oktober-maart (vice versa) wordt afgelegd. Volledigheidshalve: In ons land broedden slecht enkele paartje kolganzen. Dat zijn exemplaren die ontsnapt zijn als lokganzen voor de jacht.
Verschil kenmerken bij adulte Kolgans
…en adulte Grauwe gans – Foto’s: ©Ton Heekelaar
Leeftijd en reproductie kolgans
Per seizoen wordt één legsel van vier tot zes eieren gelegd. Een goed lemmingen jaar is bepalend opdat relatief dan veel jonge pullen (kuikens) van de kolgans groot worden opdat de jagende poolvos dan meer gefocust is op lemmingen. Die lijken op kleine marmotten/hamsters. Gevolg dat eieren en pullen van de kolgans dan meer met rust worden gelaten.
Dan nog een punt
Ganzensoorten worden over het algemeen 20-jaar oud. Edoch, die leeftijdgrens kan ook ruimschoots overschreden worden. Van de vele honderdduizenden overwinterende kolganzen in ons land haalt een bepaald percentage de eindstreep niet wegens jacht (landbouwschade) en vliegtuig-veiligheid (Schiphol), Windmolen-rotorbladen (wieken voor elektriciteit opwekking) en/of gepredeerd worden door vos, zeearend en etc…..
Een familie kolganzen d.d. 24-jan-2021 nabij de IJssel in vlucht. De beide adulte ouders zijn te herkennen aan de zwarte veeg-strepen/vlekken op de buik welke bij de drie jongen van het afgelopen broedseizoen 2020 nog geheel ontbreken. De witte snavel bles bij de jongen is reeds vaag/zichtbaar in ontwikkeling – Foto: ©Ton Heekelaar
Tot slot
Wanneer ik kijk naar adulte kolganzen met veel zwarte veeg-strepen/vlekken op de buik, ontkom ik niet aan de gedachte waarbij ik mij afvraag: “Hoeveel kilometer die vogels inmiddels, laat staan – totaal – in ongeveer twintig jaar, onder de vleugels weg-klepperen?”. Voor deze wintergasten met een doorzettingsvermogen als van een paard, om uitsluitend te overleven en de soort in stand te houden, past maar één woord: “HULDE!”
