Leffert Oldenkamp
De plannen voor meer bos zijn niet realistisch…
Nu bezoek aan de Veluwe vanwege Corona gepaard gaat met beperkingen, is er gelegenheid om de plannen voor onze bossen wat beter door te nemen. Daar word je niet vrolijk van.
Allereerst is daar de bossenstrategie, die nog formeel door het parlement moet worden beoordeeld. Een mengelmoes aan ideeën om ‘klimaatbestendige’ bossen te krijgen. Soms wordt daarmee bedoeld dat bossen CO2 moeten vastleggen, soms dat bomen bestand zijn tegen extreme weersomstandigheden.
Voor dat eerste zouden er dan vooral bomen bij moeten komen die een flinke houtaanwas kunnen leveren. Maar daar zijn de plannen toch niet op gericht. Voor het tweede zouden dan aan die omstandigheden getoetste boomsoorten moeten worden geplant. Ook dat wordt niet uitgewerkt.
Digitale bijeenkomsten
Medio januari vonden twee digitale bijeenkomsten plaats om over bosuitbreiding van gedachten te wisselen. Daarbij werd nogmaals duidelijk dat het meer over bomen en struiken gaat dan over bos. Er zijn geen heldere uitvoeringsplannen en men schept illusies alsof de doelen van de bossenstrategie (meer CO2 -vastlegging, meer biodiversiteit en betere houtvoorziening) worden gehaald. Vooral met uit de ‘lucht’ gegrepen aannamen over CO2 –vastlegging en vooral gericht op wat al bestaat aan subsidiepotten.
Op de voorgrond het oude bos, met daarachter het jonge bos in opkomst – Foto: ©Louis Fraanje
Landelijk Netwerk
Inmiddels is er een landelijk Netwerk voor Bos- en Bomenbescherming opgericht door de talrijke burgers die protesteren tegen ongefundeerde kap van bomen en bossen in hun omgeving. Zonder dat ze daar een verklaring voor krijgen en zonder dat ze mogen meepraten. Voor dit Netwerk is het bijzonder zuur dat in de plannen geen aandacht is voor behoud, c.q. verbetering van wat we al hebben. De slechte toestand van het huidige bos ( achterstand in dunning en verjonging) is voor bezoekers meer dan duidelijk. Met vakkundig beheer en bescherming van het al bestaande bos zouden de doelen van de bossenstrategie beter worden ondersteund dan de hapsnap-plannen ten aanzien van boompjes planten.
Er wordt weliswaar beluisterd dat burgers moeten worden betrokken, maar er is geen sprake van een streven naar feitelijke burgerparticipatie. Burgers mogen aanschuiven bij datgene wat voor ze wordt bedacht en dat stelt te weinig voor.
Vooral gemakkelijk te oogsten bossen gaan voor de bijl – Foto: ©Louis Fraanje
Verdienmodellen
Onlangs hebben Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten besloten om samen te werken bij de oogst en verkoop van hout. Om de verdienmodellen op peil te houden. In de praktijk betekent dit een krachtige voortzetting van het grootschalig kappen van bossen. Er worden in bos dat daar om schreeuwt geen kleinschalige (dure) verzorgingen uitgevoerd. Vooral gemakkelijk te oogsten bossen gaan voor de bijl. Natuurmonumenten wil eigenlijk in het geheel geen bosherstel of bosuitbreiding, Staatsbosbeheer zet hier en daar nog wat boompjes in de grond. Weliswaar kan men bij particuliere bosbezitters regelmatig goed bosbeheer ontdekken, maar andere particuliere initiatieven ontberen een vakkundige aanpak.
Weinig succes
Vooruitlopend op onderzoekresultaten worden diverse terreinen al vanuit de lucht bestrooid met kalkrijke stoffen. Omdat theoretisch wordt verondersteld dat – wanneer gronden enigszins zuurder worden – er onvoldoende voedingsstoffen beschikbaar zijn voor een gezonde groei. Je zou dan mogen verwachten dat er eerst goede proeven worden gedaan om dat te kunnen vaststellen. In het verleden bleek een dergelijke bemesting weinig succes op te leveren. Dat heeft te maken met de complexiteit van een bos als geheel, waarbij verschillende groeifactoren elkaar beïnvloeden.
De plannen voor meer bos zijn niet realistisch, terwijl er verkeerde of geen aandacht is voor het bestaande bos.
Tekst: ©Leffert Oldenkamp, Adviseur bosbeheer – Wageningen
