Veluwenaar Louis Fraanje
In het Veluwse dorp Ede vindt je hier en daar verscholen nog enkele oude boerderijen…
Op zaterdagmiddag 29 april jl. waren Fransien en ik op onze Harley Trapson in de Zeeheldenbuurt van Ede beland, daar staat boerderij de Slijpkruik, die al in 1359 als boerderij wordt benoemd. Hij heette toen “De Slipkruke”.
Maar zelfs van nog veel vroeger zijn er in de omgeving van de Slijpkruik sporen gevonden van mensen die daar gewoond hebben. Deze sporen gaan terug tot in de IJzertijd. Dit is zo’n 500 jaar voor Chr., dus ruim 2500 jaar geleden. Deze boerderij is inmiddels een rijksmonument. Het is één van de vier historische boerderijen op het Landgoed Kernhem, de andere drie zijn; ‘Bouwhuis’, ‘Engelenhove’, en ‘De Kalverkamp’.
(Bron: Archief Gemeente Ede)
In de Zeeheldenbuurt van Ede staat boerderij de Slijpkruik – Foto: ©Louis Fraanje
Wat hebben een slijpsteen en een waterkruik gemeen?
De naam Slijpkruik kan men ook terugvoeren naar de waterkruik, die vroeger gebruikt werd bij het slijpen op de ronde slijpsteen.
Dit was een houten of stalen onderstel, waarop de slijpsteen met een draaide as bevestigd was die aan een kant een gebogen handvat had waar je de slijpsteen handmatig in beweging kon brengen. (Zie foto linksonder).
Oude slijpsteen – Foto: ©Louis Fraanje
Oude slijpsteen met waterbak – Foto: ©Louis Fraanje
Waterbak
Later had men bij de onderste helft van de slijpsteen een waterbak gemaakt, zodat de kruik overbodig was geworden. Je kon dan met één hand draaien en met de andere het gereedschap vasthouden.
***
